Leningrad.
Ngày 1 tháng Một năm 1943.


Tinh thể nước đá găm vào dưới mũi, trong khóe mắt và miệng Daniel khi họ đưa cậu ta đi. Thường thì người ta để họ đó cho đến khi xác đông cứng để dễ mang đi hơn, nhưng Daniel đang nằm chắn lối súng máy. Nên hai người phải kéo cậu ta đến một nhánh xa chiến hào chính, ở đó họ đặt cậu ta nằm trên hai hòm đạn dự trữ. Hallgrim Dale buộc miếng vải gai quanh đầu cậu ta, để họ khỏi phải trông thấy mặt nạ thần Chết với cái cười nhăn nhở xấu xí. Edvard đã gọi cho mộ tập thể bên Quân khu Bắc giải thích Daniel ở đâu. Họ đã hứa cử hai người mang xác lúc nào đó trong đêm. Sau đó Mosken ra lệnh cho Sindre rời khỏi giường bệnh đến hoàn thành nốt phiên gác cùng Gudbrand. Việc đầu tiên họ phải làm là lau sạch chiếc súng máy bê bết máu.

“Chúng đã đánh bom Cologne nát vụn như cám!” Sindre nói.

Hai người nằm bên nhau trên mép chiến hào, trong hố chật hẹp nhìn ra được vùng trung lập. Gudbrand không thích quá gần Sindre như thế.

“Còn Stalingrad sẽ tiêu tùng.”

Gudbrand không thể cảm thấy cái lạnh; như thể đầu và cơ thể gã nhồi đầy vải bông nên chẳng còn gì làm gã bận tâm nữa. Gã chỉ cảm thấy mỗi lớp kim loại lạnh như đá rát buốt trên làn da cùng mấy ngón tay tê cóng không tuân lệnh gã. Gã cố thử lại. Báng súng và bộ kích hỏa nằm trên miếng thảm len bên cạnh gã trong tuyết, nhưng tháo mảnh cuối cùng còn khó gấp bội. Ở Sennheim họ đã được huấn luyện tháo lắp súng máy khi bị bịt mắt. Sennheim, ở vùng Elsass xinh đẹp, ấm áp của Đức. Đó là sự khác biệt khi ta không thể cảm thấy những ngón tay mình đang làm cái gì.

“Chưa nghe nói à?” Sindre nói. “Bọn Nga sẽ tóm được chúng ta. Hệt như chúng tóm Gudeson.”

Gudbrand nhớ lại tay đại úy Lực lượng Vệ quốc(5) đã buồn cười khi Sindre nói hắn ta xuất thân từ một trang trại ở ngoại ô một nơi tên là Toten.

“Toten. Wie im Totenreich(6)?” tay đại úy phá lên cười.

Gã tuột tay giữ chốt.

“Mẹ kiếp!” Giọng Gudbrand run run. “Toàn là máu dính bết mọi thứ lại với nhau.”

Gã kê miệng ống dầu lau súng be bé lên chốt và nặn ra. Cái lạnh đã khiến thứ chất lỏng vàng vàng đặc lại và lờ đờ: gã biết rằng dầu làm tan được máu. Khi một bên tai gã sưng tấy lên, gã đã dùng đến dầu súng.

Sindre nghiêng người qua, nghịch ngịch mấy vỏ đạn.

“Lạy Chúa!” hắn nói. Hắn nhìn lên mà cười toét, phô ra vết ố nâu giữa kẽ răng. Mặt nhợt nhạt, râu ria lởm chởm của hắn gần đến mức Gudbrand ngửi thấy hơi thở hôi hám ai ai cũng có sau khi ở đây một thời gian. Sindre giơ lên một ngón tay.

“Ai mà nghĩ được Daniel lại thông minh thế chứ hả?”

Gudbrand quay mặt đi.

Sindre săm soi đầu ngón tay. “Nhưng nó lại không chịu dùng đến trí thông minh ấy. Nếu không nó đã chẳng quay về từ vùng trung lập đêm đó. Tao đã nghe chúng mày nói đến chuyện bỏ sang bên kia. Ừ thì, hai đứa chúng mày chắc chắn là… những người bạn tốt, đúng không?”

Mới đầu Gudbrand chẳng nghe thấy gì; những từ ngữ rất xa xôi. Rồi những từ ngữ ấy vọng đến tai gã, gã cảm thấy sức nóng lại dâng trong người.

“Bọn Đức sẽ chẳng bao giờ cho chúng ta rút lui đâu!” Sindre nói. “Chúng ta sẽ chết ở đây, từng thằng một. Lẽ ra mày phải chuồn đi. Bọn Bôn sẽ vích không đối xử tàn bạo với những thằng như mày và Daniel tàn bạo bằng Hitler đâu. Ý tao là những người bạn thân thiết đến thế mà.”

Gudbrand không đáp. Giờ gã có thể cảm thấy sức nóng nơi đầu ngón tay.

“Bọn tao đã nghĩ đến việc đêm nay lẻn ra ngoài kia!” Sindre nói, “Hallgrim Dale với tao. Trước khi quá muộn.”

Hắn trở mình trong tuyết, mắt dò xét Gudbrand.

“Đừng trông bàng hoàng thế Johansen,” hắn cười toét. “Mày nghĩ sao bọn tao lại cáo ốm hả?”

Gudbrand cụp ngón chân trong giày. Bây giờ gã cảm nhận được chúng rồi. Cảm giác thật ấm và ổn. Còn một cảm giác khác nữa.

“Muốn đi cùng bọn tao không, Johansen?” Sindre hỏi.

Con rận! Gã thấy ấm, nhưng không cảm nhận được con rận. Ngay cả tiếng rít dưới mũ sắt cũng đã ngừng.

“Vậy chính mày là thằng đã phao tin đồn!” Gudbrand đáp.

“Tin đồn nào?”

“Daniel và tao đã nói về chuyện sẽ đến Mỹ, chứ không phải qua với bọn Nga. Và không phải bây giờ, mà là sau chiến tranh.”

Sindre nhún vai, nhìn đồng hồ tay, nhổm dậy ngồi quỳ.

“Tao sẽ bắn mày nếu mày cố thử!” Gudbrand nói.

“Bằng cái gì?” Sindre hỏi, ra dấu về phía mấy bộ phận súng trên mảnh vải. Súng trường của họ đều để trong boong ke và cả hai đều biết Gudbrand sẽ không thể đến đó rồi kịp quay lại trước khi Sindre đi mất.

“Cứ ở lại đây mà chết nếu mày muốn, Johansen. Cho tao gửi lời hỏi thăm Dale nhé, và nhớ bảo nó đi theo tao.”

Gudbrand thọc tay vào bộ quân phục rút lưỡi lê ra. Ánh trăng soi trên lưỡi thép mờ xỉn. Sindre lắc đầu.

“Những thằng như mày và Gudeson toàn rặt một lũ mơ mộng. Cất lưỡi lê đi rồi theo tao này. Giờ bọn Nga đang được nhận thực phẩm dự trữ qua hồ Ladoga đấy. Có thịt tươi.”

“Tao không phải quân phản bội!” Gudbrand nói.

Sindre đứng lên.

“Nếu mày cố giết tao bằng cái lưỡi lê đó, điểm do thám Hà Lan sẽ nghe thấy và kéo còi báo động. Vận dụng trí não của mày đi. Mày nghĩ họ sẽ tìm ai là kẻ đang cố bỏ trốn hả? Mày, cùng bấy nhiêu lời đồn thổi đã sẵn về các tính toan đào ngũ, hay tin tao, một đảng viên hả?”

“Ngồi xuống, Sindre Fauke.”

Sindre phá lên cười.

“Mày không quen giết người, Gudbrand. Tao biến đây. Cho tao năm chục mét rồi mày hẵng kéo còi báo động nhé, làm thế mày sẽ vô tội!”

Họ nhìn nhau dò xét. Những bông tuyết nhỏ, nhẹ tênh bắt đầu rơi xuống giữa hai người. Sindre mỉm cười: “Ánh trăng và tuyết cùng một lúc. Một khung cảnh hiếm thấy, đúng không?”