Trung tuần tháng 7, hoạt động viết tiểu luận của huyện đã đi vào hồi kết. Tổng cộng có 48 bài được lọt vào vòng tiếp theo, “Nguồn gốc của hiện thực dùng cho hiện thực” đã đạt giải nhất. Ủy ban huyện và phong tuyên truyền huyện đã thông qua, tất cả những tác giả có bài được chọn đều sẽ được trao giải và tặng phẩm, tất cả điều tạm đến nhậm chức phòng tuyên truyền. Hai bài viết của chú vì sớm đã được đăng trên báo cho nên không được xếp loại nhưng Nghiêm Ngọc Thành đã phê chuẩn, điều chú tới đảm nhiệm công tác tuyên truyền tại công xã Hồng Kì. Điều này khồng có chút gì là không có ý nghĩa. Cho dù nói như thế nào, có bài đăng trên báo tỉnh và bài viết trên báo “Nhật báo Ngọc Châu” người khác cho dù có ý kiến gì thì cũng không dám nói ra.

Cha đưa Giang Hữu Tín và Chu tiên sinh cùng đích thân đem toàn bộ những tác phẩm được chọn lên trên tỉnh. Tìm tới người đồng nghiệp cũ cuả Châu tiên sinh, vị chủ biên tập báo tỉnh Triệu Lượng Trung.

Triệu Lượng Trung nhìn thấy chồng bản thảo dày như vậy cảm thấy phấn khởi, liền bảo cha đưa chúng ngay cho phó tổng biên tập Thường Hoài Nghĩa. Đương nhiên, Châu tiên sinh chưa đề cập tới vấn đề này trước đó, vẫn coi như chưa biết gì cả, tuy khó khăn chính là nét mặt của Triệu Lượng Trung, xã giao một chút. Phó chủ nhiệm của vùng đất hoang vu hẻo lánh như huyện Hướng Dương, đương nhiên không thể được xem trọng trong mắt của một phó tổng biên tập tỉnh rồi. Nhưng lần lượt xem những bài bản thảo cha mang tới, thì trong lòng có chút thay đổi, chú tâm lắng nghe những kế hoạch mà cha nói, mắt như sáng lên, đồng ý sẽ cho ra một chuyện mục riêng, mỗi kì một bài, tính lý luận có phân lượng mỗi bài sẽ có “Lời bình của người biên tập”.

Chuyến đi tỉnh thành lần này rất có hiệu quả.

Khi cha chở về huyện Hướng Dương, làm báo cáo cho Nghiêm Ngọc Thành. Ông ta cũng rất vui mừng, ngày mà báo tỉnh đăng bài “Nguồn gốc của thực tiễn dùng cho thực tiễn”, tổ chức hội nghị toàn ủy ban, có sự tham gia của 47 ủy viên ủy ban.

Báo tỉnh đã mở ra cho huyện Hướng Dương một trang riêng.

Việc này làm cho những ủy viên vô cùng trấn động và kinh ngạc.

Thật là vinh dự! Trong lich sử 25 năm xây dựng huyện Hướng Dương này chưa từng có lần nào nở mày nở mặt như thế này. Đừng nói tới tỉnh N 15 địa thị, khu vực Bảo Châu thì không dễ thấy, ở khu vực này quản lý một thành phố, 7 huyện, huyện Hướng Dương cũng không nổi trội hơn. Đất đai thì khô cằn, sản vật thì không phong phú, sản lượng công nông nghiệp thì thường xếp vào nhóm ba nơi có sản lượng thấp.Những công tác khác cũng chỉ là dập khuôn theo kẻ khác, không có chút sáng tạo nào, đừng có chỉ nhìn vào cái vẻ ngoài oai phong của Vương Bản Thanh, đến khi khu vực mở họp thì mới lộ ra cái điểm yếu kém. Không những trước mặt lãnh đạo tỏ thái độ kính cẩn, mà ngay cả trước các cán bộ lãnh đạo huyện Uy Ninh, huyện Thanh An của thành phố Bảo Châu cũng tỏ ra khiêm nhường.

Không còn cách nào khác, không thể lấy những thành tích chính trị tượng trưng, những thứ đấy cũng không thể làm chỗ dựa vững chắc được.

Nghiêm Ngọc Thành vừa lên đã có rất nhiều động tĩnh lớn như vậy, làm cho mọi người vô cùng khâm phục. Thảo nào dám thi đua cùng với Vương Bản Thanh, những nhân viên và phó chủ nhiệm huyện ủy rất coi trọng và khâm phục cha cũng như Nghiêm Ngọc Thành.

Đương nhiên, Nghiêm Ngọc Thành mở cuộc họp này, không hề có chút khoe khoang nào, mà là mượn cái thế của tờ báo tỉnh để thống nhất tư tưởng, thống nhất những sắp xếp, thống nhất hành động của buổi họp “ Đại thảo luận tuyên truyền”.

Cha với tư cách là phó chủ nhiệm thứ nhất của ủy ban kiêm trưởng phòng tuyên truyền, chủ trì hội nghị. Tuyên bố phương án sắp xếp hành động thống nhất sẽ được lựa chọn.

“Đồng chí Tấn Tài đã tuyên bố phương án hoạt động của ủy ban, mời các đồng chí khác phát biểu ý kiến”.

Nghiêm Ngọc Thành hai tay bê cốc trà, từ từ nói.

“Tôi nói vài câu vậy”.

Nghiêm Ngọc Thành liếc nhìn lại, là Đường Hải Thiên. Không ngờ ông ta lại là người đầu tiên phát biểu ý kiến. Nhẹ nhàng gật đầu, lộ ra một cái cười kín đáo.

“Các đồng chí, đây là việc đại hỷ, việc rất tốt!”.

Đường Hải Thiên hơi có chút xúc động.

Cha tôi thì nhẹ nhàng giảm bớt nỗi bực.

Vị phó chủ nhiệm thứ nhất của huyện ủy, là do khu vực bổ nhiệm. Chỉ có duy nhất ở đây, khu vực chưa có chút động tĩnh nào. Nghiêm Ngọc Thành liên cho cha vào vị trí đầu tiên trong danh sách, vượt qua những người có tư cách phó chủ nhiệm cũ khác, thực ra làm như vậy có chút lạm quyền. May mà sau khi được công bố thì không có chút phản ứng xấu nào, coi như là họ đã chấp nhận rồi. Nhưng không nói gì không có nghĩa là có thể chính thức bổ nhiệm, bất cứ lúc nào cấp trên cũng có thể đưa ra phê bình, chức vụ này của cha có thể coi như là danh không chính, ngôn không thuận. Đặc biệt là vượt qua mặt Đường Hải Thiên, càng làm cho cha cảm thấy không yên, cần biết là như vậy càng là độc đoán với Vương Bản Thanh, như vậy khác nào nói Thôi Tú Hòa đã vượt qua ông ta sao.

“….các đồng chí, đều nói binh mã không có động tĩnh gì, lương thảo lấy làm đâu. Công tác tuyên truyền chính trị vô cùng quan trọng, lần này tỉnh lại giúp đõ chúng ta như vậy, chúng ta nên tận dụng cơ hội này, dưới sự lãnh đạo của hai vị chủ nhiệm, nên làm tốt công tác chuẩn bị cho “Đại thảo luận tuyên truyền”.

Khi Đường Hải Thiên nói, mắt không chớp, từ đầu tới cuối không hề rời mắt khỏi Nghiêm Ngọc Thành và cha. Nhưng những câu này lại nói rất rõ ràng mạch lạc, với tư cách ủy viên kì cựu của ủy ban, Đường Hải Thiên là phó chủ nhiệm thứ hai lại tỏ thái độ như thế này thì đã làm cho những nhân viên ở đây ngầm hiểu được ông ta đã chấp nhận cái quyền của Nghiêm Ngọc Thành và cha, từ nay về sau công việc sẽ cứ theo vị trí của mình mà làm.

Cha liền tỏ ra cảm kích đối với hành động này của ông ta.

Những phó chủ nhiệm khác sau những lời của Đường Hải Thiên cũng tỏ ra đồng tình. Chưa tới hai tiếng đồng hồ, hội nghi toàn huyện đã thành công tốt đẹp. Khi mọi người đi ra khỏi hội trường, ai cũng vô cùng căng thẳng với những việc của hai vị chủ nhiệm đề ra không ai muốn dừng lại phía sau cả.

Nghiêm Ngọc Thành vừa về tới phòng làm việc, thì chiếc điện thoại bảo mật màu đỏ liền kêu lên. Thông thường những cuộc gọi vào chiêc điện thoại màu đỏ này, đều từ phía của lãnh đạo, ông ta không kịp uống cốc nước liền nhận điện thoại.

“Đồng chí Nghiêm Ngọc Thành, tôi là Long Thiết Quân đây…”

“Vâng chào Long chủ nhiệm, có chỉ thị gì chăng?”

“Ha ha, không có chỉ thị gì cả. Các anh lần này làm việc rất tốt, vừa rồi trưởng phòng tiền kiến quân mới thông báo cho tôi, anh ta cũng rất ủng hộ kế hoạch này, sẽ báo cáo với cấp trên…”

“Cảm ơn Long chủ nhiệm, cái này đều là sự lãnh đạo sáng suốt của anh và ủy ban cả”
Thực ra những cấp trên của cha trên tỉnh thì Nghiêm Ngọc Thành thường xuyên báo cáo với Long Thiết Quân. Còn Tiền Kiến Quân thì là cha gọi điện, những hành động như thế này, không thể tiền chảm hậu tấu được.

Nói vài câu khuyến khích, Long Thiết Quân liền thay đổi giọng điệu mà nói: “Đồng chí Ngọc Thành việc này các đồng chí chưa báo với đồng chi Bồi Minh sao?”

Nghiêm Ngọc Thành trong lòng có chút bất ngờ, đây thật sự là thiếu xót.

“Xin lỗi, Long Chủ Nhiệm. Tôi có phần thiếu xót trong việc này, chưa thể báo cáo với đồng chí ấy được, tôi xin được kiểm điểm với anh”.

Châu Bồi Minh là phó chủ tịch thứ nhất của ủy ban, lại là thân cận của Vương Bản Thanh.Kì thực là không nên xảy ra sai xót này.

“Kiểm điểm thì không cần thiết, không nghiêm trọng như vậy. Công việc về sau vô cùng quan trọng, cũng nên thông báo với đồng chí ấy. Đồng chí Bồi Minh có kinh nghiệm phong phú, lại là cán bộ có trình độ cao, có thể giúp đỡ mọi người trong công việc”.

“Vâng thưa Long Chủ Nhiệm, anh nói rất đúng.Sau này tôi sẽ chú ý hơn, sẽ thường xuyên báo cáo với đông chí ấy”.

“Ha ha, như thế thì tốt quá. Đồng chí thay tôi chuyển lời tới đồng chí Liễu, hãy cố gắng làm nhé”.

Nghiêm Ngọc Thành đặt máy điện thoại xuống, trấn tĩnh một lát, lại nhấc điện thoại gọi cho Bồi Minh.

“Ai vậy?”

Điện thoại chuyền tới giọng của Bồi Minh.

“Chào đồng chí, Châu chủ nhiệm, tôi là Nghiêm Ngọc Thành đây”.

“A, đồng chí Ngọc Thành, xin chào”.

Giọng của Bồi Minh vẫn hết sức bình tĩnh.

“Châu chủ nhiệm, có một việc tôi muốn báo cáo với đồng chí. Huyện chúng tôi có một hoạt động liên quan tới cồng tác tuyên truyền chính trị … ha ha, việc này chắc đồng chí đã biết… đúng đúng, chúng tôi lần này nhận được sự ủng hộ của cấp tỉnh, báo tỉnh chuẩn bị mở một chuyên đề riêng cho huyện chúng tôi”.

“Ha ha, đồng chí Nghiêm, đây là việc tốt mà, chứng tỏ công tác tuyên truyền của huyện đó đã nhận được sự tin tưởng của tỉnh, việc tốt mà….”

Châu Bồi Minh lên giọng quan, vẫn nói với giọng bình thường.

“Châu chủ nhiệm, chúng tôi vốn muốn thông báo trước với đồng chí nhưng lại sợ báo tỉnh không đồng ý nên không dám thông báo sớm…”

“Không sao, việc phải rõ ràng, tôi lại không phụ trách công tác tuyên truyền. Anh chỉ cần thông báo cho Long chủ nhiệm và Trung chủ nhiệm là được rồi”.

Chung chủ nhiệm là phó chủ nhiệm Chung Học Vĩ phụ trách công tác tuyên truyền.

“ Vâng, vâng, anh là lãnh đạo chủ yếu của ủy ban, công việc của chúng tôi đương nhiên cũng cần thông báo kịp thời cho anh.”

Tự mình gây ra sai sót này, Nghiêm Ngọc Thành không dám có chút thái độ bất kính nào.

“Ha ha, đồng chí đừng khách sáo như vậy, đều là làm công tác cách mạng, cần giúp đỡ lẫn nhau…. báo của tỉnh đã quan trọng như vậy, đồng chí và Tấn Tài nhất định nắm bắt lấy cơ hội này, giành lấy thành tích lớn, đưa ra kết quả lớn!”

Châu Bồi minh có chút thay đổi trong giọng nói của mình.

“Vâng, vâng, chúng tôi nhất định sẽ làm theo chỉ thị của Châu chủ nhiệm, nghiêm túc nắm lấy cơ hội này, không phụ sự kì vọng của đồng chí và ủy ban …., vâng, chào chủ nhiệm Châu!”

Đặt điện thoại xuống, Nghiêm Ngọc Thành thở phào nhẹ nhõm.

Xem ra đối với những việc này mà không phải người có kinh nghiệm thì cũng khó lòng giải quyết được.

Trong huyện mở ra hành động lớn này, căn bản tôi không thể tham gia vào. cũng. Không thể đi theo cha tới cơ quan. Cha có cách nghĩ đó, tôi cũng không có cảm hứng gì với việc này. Điều kiện ở vùng quê khá kém, tôi cũng không muốn thành con muỗi đi phơi nắng phơi sương với cha. Sau lần giành giải “trạng nguyên” trong cuộc thi viết tiểu luận lần này thì Giang Hữu Tín đã là thư kí của cha. Dựa theo quy định, cán bộ cấp huyện không có thư cách chọn thư kí riêng. Nhưng quy định cũng chỉ là quy định, thực tế nên làm như thế nào thì làm như thế. Chỉ là không có danh nghĩa mà thôi. Tóm lại thì ngoài bí thư của chủ nhiệm do văn phòng chỉ định ra, bình thường những bí thư của những người khác đều do những người cán sự trẻ tuổi đảm nhiệm. Cha là phó chủ nhiệm lại kiêm trưởng phòng nên tùy ý lựa chọn thư kí là chuyện bình thường.

Giang Hữu Tín đối với cha là thái độ kính trọng, lại là biết ơn nữa, làm việc hết sức tận tụy.Người trẻ tuổi, lại nhanh nhẹn. Nó ngược lại với những ấn tượng trong tôi vào thời trước, người chồng tứ thể bất cần, ngũ cốc bất phân của chị cả thì có sự khác nhau một trời một vực. Chỉ là như hôm nay so sánh về địa vị của hai gia đình thì khác xa nhau, anh ta có thể lại lần nữa trở thành chồng của chị cả hay không lại không cần nghĩ cũng biết rồi.

Ừm, chỉ cần anh ta là thư kí riêng của cha, thường xuyên lui tới nhà, tôi sẽ có cơ hội để kéo họ lại gần nhau.

“Cửa hàng lợi dân phục vụ” buôn bán ngày càng tốt. Lắp ba cái tivi hàng second hand, không đến 10 ngày thì đã bán hết, mỗi cái kiếm 200 đồng, trừ đi những chi phí lắp đặt tôi cũng bỏ túi được hơn hai trăm. Phương Văn Thích vẫn phân công việc với tôi, thì coi như hiếu thuận với cha thì đem tặng chiếc tivi kia cho cha. Tôi thì lại không bằng lòng với việc đó.

Hợp tác làm ăn, cái quan trọng nhất vẫn là phân chia rõ ràng. Mọi người nếu không cùng phân chia rõ ràng cho dù là thân thiết thì cũng sẽ xảy ra những điều tranh cãi.

Phương Văn Thích cũng cẩn thận, phân chia cũng không hề hồ đồ.Có lẽ là nhận định cần bỏ qua cho tôi, chứ không phải vì anh hai Liễu đến làm thì mới phân không giống nhau như thế.

Việc này, tự mình đưa ra quyết định, tôi đã suy nghĩ rất kĩ càng rằng tuy tôi là người có kinh nghiệm nhiều nhưng không có kinh nghiệm làm ăn, càng chưa cùng hợp tác làm ăn với ai cả, thực tế là một đứa kém cỏi trong chuyện làm ăn, cho nên những kiến thức về làm ăn hầu hết là thông qua học hỏi gián tiếp.cả đời này cũng khó có thể tránh khỏi là sẽ phải đề cập đến lĩnh vực này. Cho nên tôi rất coi trọng cái cửa hàng sửa chữa này. Se sẻ tuy nhỏ nhưng ngũ tạng thì lại toàn tâm toàn ý.Có kế hoạch làm ăn tốt cho cửa hàng này, thì đó coi như là là tích lũy kinh nghiệm. Thật sự cần xảy ra những sai sót gì, những điều nhỏ nhặt như thế này cũng có thể cứu vãn được.

Cái tôi cần bây giờ là phải nhanh chóng lợi dụng những ưu thế về những điều được biết trước này mà bổ sung vào những kiến thức thiếu xót hiện nay.

“Anh Phương, em thấy mình cần phải mua thêm mấy cái vỏ máy cũng như một vài bộ phận khác của tivi nữa” Tôi nói với Phương Văn Thích.

Số lượng tivi của huyện dương này thực sự quá ít, chỉ dựa vào phế phẩm thu hồi lại thì không thể làm việc lớn được. Tôi liền nghĩ, nhất định phải mua bằng được những thiết bị cần thiết để lắp đặt tivi. Những bộ phận của tivi đen trắng thì khá là đơn giản, rất nhiều những linh kiện chính của những máy thu thanh, hay máy ghi âm đều sử dụng khá nhiều. Chỉ cần mua vỏ máy, dây đánh lửa, CRT và những linh kiện khác là được. Khi đó giá thành của những chiếc tivi là khá cao, chủ yếu không phải là nguyên liệu thành phẩm đắt mà chủ yếu là nhân công, và giá lưu thông rất cao. Thử nghĩ một cơ sở sản xuất, những nhân viên về hưu thậm chí nhiều hơn so với những nhân viên hiện tại, còn những trong những nhân viên đương chức thì lại nhiều hơn so với số lượng những công nhân trực tiếp tham gia sản xuất, cho nên sản phẩm cho ra không thấp được hay sao? Còn về hệ thống những sản phẩm lưu thông năm 1978, thì lại quá ít.Thiếu đi hiệu quả sắp xếp có hiệu quả, những chi phí lưu thông cao cũng là điều đương nhiên.

Tôi còn nhớ trong một bài văn đọc được, thời kì đầu của những năm 90, một thành phô nào có duyên hải phương nam dựa vào những cơ sở cá nhân hoạt động lỏng lẻo để tổ hợp thành một cơ sở tập thể, tổ thành những cơ sở sản xuất xe máy, chi phí sản xuất thấp hơn so với quy mô của sản xuất hàng hóa của nhà nước trên 40%.

“Được, tôi sẽ đi ra bưu điện làm thủ tục”.

Phương Văn Thích đã quen dần với những nhiệm vụ mà tôi giao phó. Nhìn anh ta khổ cực đi đến bưu điện làm thủ tục trong không khí nóng nực mặt trời như thiêu đốt, tôi tự hỏi có phải mình quá tư bản hay không? Nhưng Phương Văn Thích nhất định không nghĩ như thế, đứa trẻ này nghị lực còn hơn nhiều so với những người tứ chi phát triển khác.

Nhưng việc thì thường xảy ra ngoài dự tính của người ta.

Phương Văn Thích không lâu thì đã trở về, mặt mày ủ rũ.

“Tiểu Tuấn, bên Thượng Hải nói chúng ta cần gửi thư giới thiệu của cơ quan chủ quản thì mới có thể nhập hàng được, bên Thiên Tân cũng như vây, TM trả lại tiền do không mua được hàng” Phương Văn Thích cay đắng nói.

Việc này phải trách tôi quá vội vàng, một cửa hàng không tên không tuổi ở một vùng hẻo lánh thế này, nửa tháng tiêu thụ được hai chiếc tivi (của ThượngHải và Thiên Tân), đã lại lập tức nhập hàng cũng khó trách người ta nghi ngờ.

Phải tìm ngay một đơn vị chính thông để dựa vào.

Đúng, dựa dẫm vào!

Cái cách nghĩ này không phải muốn là được. dưới tình trạng này phải mất mấy năm nữa.

Tôi an ủi Phương Văn Thích “Không sao, em sẽ tìm cách khác”

Phương Văn Thích cũng gật đầu vì anh ta nghĩ tôi sẽ có cách.

Vẫn chưa giải quyết được vấn đề này thì phiền phức khác lại tới.

Người của phòng công thương đã tới rồi.