Sáng hôm sau, chờ bọn nhỏ ra tập thể dục buổi sáng trở về, Lâm Lam đang ngâm nga khẽ hát: “Quê hương của chúng ta, hi vọng ở bên trong đồng ruộng…”

Đây là cô xem bài văn Mạch Tuệ và Nhị Vượng liên tưởng ra, năng lực viết văn của bọn nhỏ phồn vinh mạnh mẽ đầy chí tiến thủ, làm cho cô cảm khái liền nghĩ ra.

Tam Vượng nghe được ánh mắt sáng lên.

Lâm Lam thấy bọn nhỏ trở về thì đưa quả táo nhỏ cho Đại Vượng và Tam Vượng tách ra, bóc cho bọn nó.

“Chúng ta viết văn chương luôn luôn có mục đích, thầy giáo để chúng ta miêu tả quê hương của mình, thật ra chính là muốn mình giới thiệu nơi chan chứa tình cảm của bản thân cho người xa lạ, cảnh sắc cơ bản của quê hương, nơi nào xinh đẹp nhất? Dáng vẻ quê hương, nhân tình như thế nào? Quê hương có cái gì thay đổi phát triển? Thông qua những thứ này mình có phải nên khen ngợi cái gì đó một chút… ”

Nếu yêu cầu của trường học tự nhiên là muốn tính chính xác của chính trị rồi: “Khen ngợi một chút về nhân dân lao động khai thiên tích địa, tinh thần dũng cảm tiến đến.”

Về phần phía sau những thứ kia là người lãnh đạo nào, như thế nào như thế nào, cảm ơn vị lãnh tụ vĩ đại của chúng ta…vv…vv… những lời khách sáo này thầy cô có nói hoặc tăng thêm cho bọn nó, cô lại không nói nhiều.

Sau khi giải thích như vậy, Đại Vượng và Tam Vượng cũng có chút hiểu, chính là tả về cảnh sắc, sau nữa là viết về người, sau đó phát biểu một chút cảm tưởng, khen ngợi một chút gì đó.

Đã hiểu.

Bọn họ nắm chặc thời gian vừa hiểu vừa sửa đổi, chờ đến lúc buổi trưa tiết ngữ văn cuối cùng đều đã viết xong rồi, nộp bài cho thầy để thầy tiến hành phê chữa (phê bình, sửa chữa) lần đầu tiên.

Thấy Mạch Tuệ và Nhị Vượng viết văn, Hàn Thanh Bình liên tục khen ngợi: “Xem hai bạn Nhị Vượng và Mạch Tuệ viết văn này, từ ngữ hoa mỹ tươi đẹp, miêu tả như thơ như họa, nhân vật hình tượng sinh động, tình cảm dồi dào tự nhiên, khí thế hòa hợp làm liền một mạch, các em cần phải học tập theo thật tốt.” Anh để cho hai người chia ra mỗi người đọc một lần cho mọi người học tập theo.

Những bạn học khác có hai quyển sách gom góp, những bạn khác căn bản bỏ mặc, còn nói sau này bọn nó lại viết.

Lúc thấy Đại Vượng, Hàn thanh Bình gật đầu, “Ừ, bài này cũng không tệ, diễn tả tràn đầy tình cảm, thuyết minh khá thích hợp, nếu viết về thôn xóm chỉ có thể đến cấp bậc này. Chỉ là em nên miêu tả chi tiết vấn đề này ít hơn một chút, miêu tả về quê hương nhiều hơn chút nữa, hoặc nói về cha mẹ người thân nơi này kéo dài thêm nữa.”

Tam Vượng thấy anh cả cũng được khen ngợi, nó kích động giơ tay: “Thầy ơi, em cũng viết như vậy đấy.”

Khuôn mặt Hàn Thanh Bình đầy vui mừng: “Bạn học Tam Vượng yêu học tập như vậy, thật là đáng mừng.” Anh nhận lấy xem một chút, vừa xem câu thứ nhất liền vỗ bàn trầm trồ khen ngợi: “Văn chương thật hay!”

Tam Vượng vui mừng nhướng mày.

Hàn Thanh Bình thì thầm: “Quê hương của chúng ta, hi vọng đều đặt lên đồng ruộng, đủ loại đậu nành cao lương, tràn đầy kho thóc lớn. . . . . . Lý tưởng của chúng ta, hi vọng đặt lên đồng ruộng, đây là đai dương kiến thức, chắp cánh ước mơ…. Đảng của chúng ta, tồn tại sáng ngời Đông Phương, gieo hạt giống hy vọng đầy ánh sáng, dẫn dắt con thuyền lớn… Tổ quốc của chúng ta, là quê hương của chúng ta, là hy vọng của chúng ta, là lý tưởng của chúng ta…”

Hàn Thanh Bình luôn miệng nói tốt, Tam Vượng dương dương đắc chí.

Hàn Thanh Bình: “Bạn học Tam Vượng, làm sao em viết văn tốt như thế này?”

Tam Vượng: “. . . . . .” Em cũng không biết em viết cái gì!! Em cũng không biết em viết như thế nào! Mẹ em hát bài hát này, em liền cảm thấy rung động, đi một chút rồi lại dường như nằm mơ, liền viết ra được.

“Bạn học Tam Vượng?”

Tam Vượng thoáng suy nghĩ, quyết định lấy lời của mẹ nói lừa gạt thầy: “Thưa thầy, chính là miêu tả cảnh sắc, viết về tình cảm, khen ngợi một chút, theo sát đảng. . . . . .”

“Rất tốt, em đã nắm bắt được tinh túy của việc viết văn rồi.” Hàn Thanh Bình mặt mày hớn hở: “Các bạn học đều học hỏi một chút, tuy thành tích của bạn học không nổi trội, nhưng em ấy rất có ý tưởng.”

Mạch Tuệ và Nhị Vượng trao đổi ánh mắt, đều rất bất đắc dĩ, bọn họ thế nào không biết Tam Vượng lại vuốt mông ngựa như thế?

Đại Vượng xem qua bài của mình, lặng yên tăng thêm hai câu, cuối cùng biến thành: em yêu quê hương của em, em yêu đảng của em.

Buổi trưa sau khi Lâm Lam thiếu chút nữa cười như điên, nhưng còn phải làm bộ như rất nghiêm túc, khen ngợi một phen: “Đều có các phương pháp sáng tác không cần miễn cưỡng đều phải giống nhau, dưới tình huống nào phải giữ vững muốn cách thức, phát huy cá tính của mình.”

Chỉ cần đúng với chính trị không phạm sai lầm gì, cô vẫn hy vọng bọn nhỏ có thể giữ vững cá tính của mình.

Xế chiều bọn nhỏ mang bài văn đi nộp, Hàn Thanh Bình lại càng khen không ngừng, Đại Vượng với Tam Vượng cũng nhận được rất nhiều lời khen ngợi, muốn cùng Mạch Tuệ, Nhị Vượng cùng nhau đi nộp bài dự thi.

Buổi tối Lâm Lam và Hàn Thanh Tùng tán gẫu về chuyện bọn nhỏ viết văn, cười không kềm chế được.

Hằng ngày ánh mắt Hàn Thanh Tùng lãnh mạc chỉ cần nhìn thấy cô sẽ phá lệ mềm mại, lúc này đột nhiên nói một câu: “Anh tiến cử em, để em vào đảng?”

Lâm Lam sửng sốt, nhưng ngay sau đó nghiêm túc nói: “Vào đảng dĩ nhiên tốt, chỉ là… còn phải nộp kinh phí hoạt động, không bằng. . . . . . Sau này hãy nói?” Anh ba, anh không thể tâm huyết dâng trào nha.

Bây giờ cô cũng không có công việc chính thức, cũng không đề cập đến có làm hay không, vào đảng còn phải nộp kinh phí hoạt động, không có lợi bao nhiêu. Thật sự kiếp trước làm một quần chúng nhân dân đã tự do lỏng lẻo thành thói quen, nghĩ đến gia nhập vào đảng, cảm thấy vô cùng cao lớn, phải có tư tưởng giác ngộ cao, còn phải có yêu cầu nghiêm khắc với bản thân, vạn nhất không cho ngủ nướng thì làm sao —

Có điều hiển nhiên Hàn Thanh Tùng chưa bao giờ lo lắng cái kia, buổi tối hôm đó vừa đấm vừa xoa buộc Lâm Lam viết thư xin vào đảng rồi, người tiến cử Hàn Thanh Tùng vàHàn Vĩnh Phương. Chờ đưa trước xin thư, chi bộ thông qua xác định thành phần tử tích cực, mỗi tháng mỗi quý cô đều phải báo cáo tư tưởng công việc.

Nếu như không có gì ngoài ý muốn, chừng hai năm có thể chính thức trở thành một đảng viên vinh quang.

Ở hai ngày, Đại Vượng đưa Tiểu Tân trở về.

Mấy ngày qua Hàn Vĩnh Phương tiếp thu đề nghị của Nhị Vượng, đại đội trưởng dẫn dắt nhóm xã viên cùng nhau đào thoát nước rãnh ở trong thôn, Đông Tây Nam Bắc đào mấy cái rãnh thông đến con sông bên ngoài thôn, tất cả phố nhỏ hộ gia đình đều phải đào một đường chung thông đến trong rãnh thoát nước trên đường, nhà ai khu vực của ai thì nhà đó giữ gìn, để ngừa tắc nghẽn.

Cái này không có công điểm, bởi vì cũng không phải là trồng trọt cũng không phải tu sửa thủy lợi, mà là phương tiện tiện lợi cho cuộc sống trong thôn, cần nhóm xã viên tích cực chủ động. Kết quả có người không vui nhúc nhích, đối với bọn họ mà nói bắt đầu làm việc là làm cho đại đội, phải có công điểm.

Không cho công điểm ai làm?

Hơn nữa rất nhiều ngày không mưa rồi, mỗi ngày mặt trời đều nóng rát, ở đâu mà có mưa to?

Còn bao khoán, đừng làm chết là được.

Bởi vì không cho công điểm, đều dựa vào tự giác ra công, lúc đầu một phần ba người không buồn nhúc nhích.

Hàn Vĩnh Phương cũng không còn phát giận, chỉ dẫn người nguyện ý ra công đào cho xong rãnh thoát nước công cộng trên đường, sau đó để cho các nhà đào trước cửa nhà mình.

Chờ đào xong hết rãnh thoát nước tập thể, Hàn Vĩnh Phương triệu tập mở cuộc họp cán bộ, thống nhất quyết định: “Đào rãnh không có công điểm, không đào rãnh khấu trừ công điểm.”

Cái này khiến cho nhóm người làm biếng nóng nảy, bằng gì tự ông nói rồi coi là đúng? Ai nói bọn tôi không đào? Ông không để cho bọn tôi đào nha.

Đáng tiếc ở thôn Sơn hai này gây chuyện đều vô dụng.

Ngay sau đó trời liền mưa to ba ngày, ào ào như trút nước, những nhà kia không kịp thời đào rãnh thoát nước thoáng chốc bị ngập. Rất nhiều người có nhà thấp bé, mưa to đứng nước không thoát được ra ngoài, trong sân nước ùn ục chảy vào trong nhà. Cái này tốt rồi, rốt cuộc không cần kêu gọi đào rãnh thoát nước, các nhà đều tích cực đội mưa khơi thông trước cửa, phòng ngừa khe nước bên cạnh, ngàn vạn lần không thể chắn ứ đâu.

Trước kia làm chuyện này để người trong thôn dùng chung, luôn là xuất ra công điểm mà còn làm không tốt, sau khi trải qua chuyện này, mọi người so với ai khác đều tích cực hơn, bởi vì không chỉ khấu trừ công điểm còn có thể bị ngập nước. Có đôi khi tổn thất còn khiến người ta hành động tích cực hơn cả thu hoạch.

Sau Hàn Vĩnh Phương rất thống khoái.

Mặc dù ông lợi hại, xã viên đều sợ ông, nhưng lúc ông nói đạo lý đều dựa theo khuôn sáo. Nếu xã viên không làm trái quy tắc, ông cũng không cần động roi. Bởi vì là kinh tế tập thể, tập thể lao động, việc lớn việc nhỏ cũng do cán bộ sắp xếp, nhóm xã viên không có quyền tự chủ của mình, dần dà cũng dưỡng thành thói quen bọn họ không muốn động não, không muốn chủ động lao động. Tất cả đều phải có cán bộ dẫn đầu mới được, tất cả lao động cũng phải cho công điểm mới được, nếu không chính là lao động trắng tay. Dường như lao động là cho tập thể cho đại đội cho cán bộ làm, cũng không phải là làm cho mình.

Dưới tình huống này, nghĩa vụ lao động vô cùng khó triển khai, dù sao pháp luật không trách được họ.

Cái này tốt lắm, không nghe lời người già lỗ lả ở trước mắt, mọi người bị nước ngập mới biết đào rãnh nước, giữ gìn rãnh nước.

Hàn Vĩnh Phương lại muốn yêu cầu bọn họ giữ gìn rãnh nước ở mặt đường gần nhà mình, sau cơn mưa phải kịp thời sửa chữa đè cho bằng, thời gian nông nhàn đi nhặt cục đá… rồi các chăn đệm nhà mình, sân cùng trước cửa đường, hiện tại xã viên khá thoải mái, vừa nói vừa hưởng ứng.

Cũng có người ngửi đươc mùi, ai lại xấu xa như vậy chứ, biết trời mưa cũng không lên tiếng, không phải nghẹn chết bọn hắn sao.

Đương nhiên là bạn học Nhị Vượng rồi, nó nghe radio biết gần đây các nơi đều mưa to, tuy nơi này của bọn họ còn không có, nhưng dựa theo mùa hè, hướng gió đi thì sớm muộn gì cũng có cơn mưa. Mùa hè mưa to xác suất rất lớn, cho nên nó đề nghị với Hàn Vĩnh Phương đào rãnh thoát nước, tu ven sông, cũng không thể giống như năm trước, mới mưa môt chúc cả con đường không có chỗ giẫm chân để đi?

Hơn nữa phía sau thôn còn là nhà những người đó.

Hàn Vĩnh Phương cùng nó ăn nhịp với nhau, vừa có thể trị những kẻ ích kỷ quỷ quái không muốn ra sức chỉ muốn ngồi mát ăn bát vàng, còn có thể cho bọn hắn một bài học.

Nhị Vượng trực tiếp trở thành cố vấn cho bí thư chi bộ Hàn Vĩnh Phương, thỉnh thoảng tìm nó trò chuyện đôi câu. Có đôi khi còn để cho bà vợ chiên hai quả trứng, rang đậu phộng, ông uống chút rượu, Nhị Vượng uống nước ngọt, hai người ngồi đối diện tán gẫu trò chuyện với nhau. Ngay cả đại đội trưởng nhìn đều quen mắt, ông bạn già nhiều năm, lại bỏ lại ông đi chơi với thằng nhóc con, ai… vô cùng buồn phiền nha.

Hàn Vĩnh Phương đưa cây bút máy tốt nhất của mình cho Nhị Vượng, khích lệ nó: “Con à, đi học cho thật giỏi, mười người mới có một người giỏi, trí óc thông minh phải hòa hợp với học vấn mới là ngàn năm có một người.”

Nhị Vượng tự nhiên đồng ý, cây bút máy này chú Thanh Vân thèm thuồng rất lâu rồi, không nghĩ đến ông lại cho nó.

Nhị Vượng tạm biệt Hàn Vĩnh Phương, cầm lấy bút máy lòng vui rạo rực đi về nhà.

Lâm Lam đang ở trong nhà dặm nói chuyện với Hoắc Duyên.

Cô Hoắc và Hàn Thanh Bình thường đi đến các gia đình thăm hỏi, cô vì Tiểu Vượng, Hàn Thanh Bình vì Đại Vượng và Tam Vượng. Nhìn thấy Nhị Vượng, Hoắc Duyên cũng khen nó: “Mạch Tuệ và Nhị Vượng thật là đứa trẻ ngoan.”

Lâm Lam ở phương diện khen con cái, hơn nữa còn ở trước mặt người ngoài, từ trước đến giờ không keo kiệt: “Hai đứa nhỏ này chẳng những bớt lo, còn có thể giúp tôi để ý nhà cửa, nếu không có hai đứa nó, tôi làm sao có thời gian ra cửa.”

Một nhà bảy miệng ăn, ăn cơm giặt giũ trong trong ngoài ngoài đều phải thu dọn, thì phải có một người từ sớm đến muộn bận việc, nếu không chú ý dơ dáy bẩn thiểu còn chưa tính, hết lần này tới lần khác Lâm Lam còn không chịu được. Cho nên Lâm Lam thật sự cảm thấy con cái nhà mình rất có năng lực, giúp đỡ cha mẹ rất nhiều.

Ngược lại Nhị Vượng có chút ngượng ngùng, mẹ càng khen nó, nó càng chú ý khiêm tốn, cùng chào hỏi với Hoắc Duyên, rồi đi phòng đông tìm Mạch Tuệ làm bài tập đọc sách.

Hoắc Duyên nói với Lâm Lam: “Đội trưởng Lâm, có phải nên đặt tên cho các con hay không?”

Dù sao cũng lớn tuổi rồi, sau này đi công xã học trường cấp hai cũng không thể gọi nhũ danh nha.

Lâm Lam suy nghĩ một chút: “Bọn chúng có tên, Vượng Quốc, Vượng Quân, Vượng Dân, Vượng Gia, con gái tên là Mạch Tuệ. Nếu như bọn chúng không thích thì lớn lên cũng có thể tự mình đổi thôi.”

Dù sao bây giờ quan hệ giữa người với người đều rất đơn giản, đổi cái tên cũng rất dễ dàng, đi đến cục công an một chuyến là xong chuyện rồi. Lâm Lam cảm thấy nếu như muốn đổi, chờ đến học trung học cấp hai hoặc trước khi lên đại học rồi đổi, đều rất dễ dàng, cái này không là vấn đề.

Lâm Lam suy nghĩ tên các con là do nguyên chủ đặt, miễn là không có ác ý cùng ý nghĩa khác, vẫn luôn gọi như vậy cũng rất tốt.

Hoắc Duyên nghe nói như vậy, ngẫm lại cũng đúng.

Trò chuyện một lát về mấy đứa nhỏ, Hoắc Duyên nói đến chuyện học viên công nông binh.

Cô không dằn xuống được sự kinh ngạc của mình: “Đội trưởng Lâm, đơn xin của tôi thông qua rồi, thật sự rất ngoài ý muốn.”

Lâm Lam cười nói: “Chuyên này có gì ngoài ý muốn đâu, đại đội chúng ta lúc đó báo ba người, nhưng theo ý của công xã có thể một người cũng không chọn trúng, cái này còn hơn công văn xét duyệt. Cô có thể thông qua, cái này nói rõ cô đủ cố gắng tiến bộ, là công lao của cô và đại đội.”

Hoắc Duyên vẫn không thể tin được đây này, trước đó Hàn Vĩnh Phương đưa thư cho cô, cô còn ôm tâm tư tùy tiện điền điền, dù sao gia cảnh nhà mình bình thường cũng không có quan hệ, nếu như không phải bởi vì mình có chút sở trường về âm nhạc mỹ thuật, đến nông thôn Sơn Nhai thôn cũng chỉ có thể trồng trọt, ngay cả làm cô giáo cũng không đến lượt mình.

Không nghĩ đến thế nhưng lại đến phiên cô đi học đại học.

Chính cô cũng không rõ lắm còn hỏi Hàn Thanh Bình: “Thầy Hàn, thầy nói xem không phải đội trưởng Lâm giúp em chứ?”

Hàn Thanh Bình bảo cô đừng suy nghĩ nhiều, nếu như nói quan hệ tốt, vậy quan hệ của anh và Lâm Lam không phải tốt hơn sao? Nếu có giúp cũng giúp anh trước chứ. Anh bảo cô không cần có bất kỳ gánh nặng nào, chỉ để ý đi học cho thật tốt là được.

Hoắc Duyên cũng không giàu có, đồ không có, nhưng ý muốn cảm ơn vẫn muốn biểu thị một chút, cô lại chạy một vòng đến đại đội cán bộ, sau đó mượn danh nghĩa đi thăm hỏi các gia đình đến tìm Lâm Lam.

Lâm Lam để cô không cần gánh nặng gì: “Nếu có khó khăn gì cứ nói với đại đội, chờ sau khi tốt nghiệp cũng trở lại nơi này, mọi chuyện đều tốt nói.” Lâm Lam suy nghĩ Hoắc Duyên tốt nghiệp trở về, tự nhiên sẽ không dạy tiểu học ở thôn nữa, đi công xã dạy trung học cấp hai cũng không thành vấn đề.

Hoắc Duyên thoáng xấu hổ, thật ra nếu như nói thật tình cũng chính là sau hai năm qua nữa. Sau này mấy đứa nhỏ nhà Lâm Lam đi học, trường học của bọn họ mới đường đường chính chính đi lên. Trước kia trẻ con không chăm chú học, thầy cô cũng lười chỉ dạy thật lòng, dù sao không có ích khi bọn nhỏ trở về nhà làm việc.

Hơn nữa sau này Tiểu Vượng đi học, Hoắc Duyên mới cảm thấy rất thú vị, còn có người thích học âm nhạc mỹ thuật đấy.

Lâm Lam lại hỏi thăm, biết Hoắc Duyên được phân đến chính là chuyên ngành sinh vật, trường học là đại học công Nông Binh, chế độ giáo dục hai năm. Lúc này đại học Công Nông Binh cũng là vì chánh trị, sản xuất cần phải bồi dưỡng nhân tài chuyên khoa, cũng không có chuyên nghành nghệ thuật, chuyên ngành sinh vật cũng không tồi.

Cô biết điều