Mới sớm ra mà trước cửa nhà ông đốc-tờ Tẹt đã nháo nhào tiếng gọi của một người con gái.
"Ông đốc-tờ ơi, ông đốc-tờ. Con là Yến Lan con ông tư Hên nè đốc-tờ ơi!"
Đâu chừng vài tiếng như vậy, mà cô kêu không ngớt miệng. Chừng nào cái cổng rào tre chưa kêu "cót két" thì cô không thôi.
Từ trong nhà, có một người đàn bà chừng bốn mấy, bước lẹ ra ngoài, tay vừa đi vừa búi nhúm tóc xuề xòa phía sau.
"Ra đây, ra đây. Hỡi ơi, đờn bà con gái gì mà sớm hôm kêu thất thanh vậy. Một tiếng là tôi chạy ra ngay." - Bà ta búi xong cái tóc lại rề rà chỉnh lại cái áo bị kéo cao sau đó mới mở cái cửa rào - "Cô Út tìm ông đốc-tờ mần chi? Ông ấy đang có khách, thủng thẳng trưa trưa cô hẵng lại."
"Dạ, thím Năm, tía con đang ho lung lắm, thím dùm ơn nói ông đốc-tờ một tiếng, qua xem tía con một cái rồi về liền nghen thím."
Bà vợ lớn nhà ông đốc-tờ - bà Năm Ga. Hai vợ chồng tên ghép lại là thấy đã giàu, bởi vậy cơ ngơi cũng coi như dân có tiền ở cái xứ Kiến Văn* này. Bà Năm trước đây làm y tá cho bệnh viện tỉnh, cũng là con nhà nòi nghề y mấy đời, lại thêm vớ được ông chồng làm đốc-tờ. Bởi vậy, cả xóm này, hễ tụi con gái hỏi chuyện nhau, đều nói câu "Được như bà Năm Ga thì sướng biết mấy."
"Không được, ông mày đang bận lắm đa, còn khám vài chục người nữa, khi nào trả tiền khám mấy lần trước thì ông qua xem cho."
Bà Năm Ga cũng chẳng thích ông nhà mình xem bệnh không công mãi, đành đuổi kẻ nợ dai này. Bà Năm Ga nghĩ, chỉ cần nói nó thiếu tiền thì chắc như bắp nó ngoảnh đầu về chứ không kêu ông nhà đi coi bệnh nữa. Ai mà có dè đâu, hôm nay, con này nó dai như đỉa đói, cứ đứng nài mãi:
"Thím ơi, thím giúp con với, nhà chỉ có hai tía con con tựa nhau sống. Anh con mà biết con để tía bệnh, ảnh có lòng dạ chi mà mần ăn nữa. Nhà con chỉ trông cậy vào ảnh, rủi ảnh mà bỏ việc thì nhà con chỉ có nước cạp đất mà ăn. Thím, thím thương con, thím nói ông Đốc-tờ giúp con đi thím."
Cô cứ nài mãi, nghe bà Năm chẳng cục cựa gì, cô bắt đầu giở trò mếu máo:
"Thủng thẳng, thủng thẳng dăm ba hôm nữa, anh hai gửi bạc về, con chạy qua đưa thím liền, nghen thím"
Bà Năm Ga nghe cô nài mãi cũng đâm ra phát bực, bà lên giọng, trở mặt đuổi khách. Nói thật, đều làm trong nghề lương y mà bà Năm Ga ác phải biết. Bà chỉ nghĩ, cái nghề này mần có tiền, chứ có nghĩ chi tới sống chết của con người ta.
"Tao bảo ông Đốc-tờ có khách, gấp quá thì cứ qua nhà ông Bảy mà hốt thuốc Nam."
"Thím ơi, thím biết, bệnh của tía con, bây giờ, chỉ uống thuốc Tây mới bớt. Thím kêu con qua ông Bảy, khác nào tía con chết dần chết mòn...Thím.."
"Tao không biết, đi đi, không có tiền mà bày đặt kén chọn lọc lừa, đi đi."
Cô chưa kịp nói tiếng nào nữa, đã bị bà Năm đẩy ngã ra đất. Tiếng "cót két" lần nữa vang lên. Yến Lan chỉ biết bất lực ngồi khóc. Phải chi cô có thể mần chuyện chi đó có ích, phải chi cô có thể đi mần, đặng tía cũng được chữa bệnh đường hoàng, anh hai cũng bớt lo tiền nông. Phải chi...mắt cô không đui.
Bà Năm đi vào nhà gặp ngay ông nhà vừa bước ra, ông Tẹt hỏi vợ:
"Ai đó, sao mà ồn ào dữ thần vậy đa?"
"Vài đứa ăn xin thôi, mình cứ nói chuyện với cậu Trí, tôi đi châm thêm ấm trà mới."
Bà vừa dứt lời, thì trong buồng sách có tiếng vọng ra. Giọng con trai trầm khàn, ấm áp. Cái giọng này mà cất tiếng hát một cái, ta nói con gái trong xóm đổ ầm ầm. Người đó nói:
"Phiền thím, nay con tới, chính là thăm Thầy, thấy Thầy khỏe mạnh là con mừng. Thôi, con không nén lại lâu, kẻo má con lại trông ở nhà. Đồ đạc về hết mà không thấy người, thể nào má cũng đứng ngồi không yên."
"Ừ, vậy cậu về. Chừng nào rảnh thì lại ghé ngang, ngoài hầm** có mấy con cá Thầy bây nuôi, mập ú, trắng phao. Ghé đây Thím mần cho mà ăn."
Cậu cười nói cảm ơn. Cậu Trí cúi người chào ông Tẹt và bà Năm, với tay lấy cái nón phớt màu vàng be đội lên đầu, tay cầm cái va li nứa đi thẳng ra về.
Cậu Trí đây là con ông bà hội đồng Kiến. Cậu là con trời ở cái xóm này, không phải cậu phá phách hay chơi bời mà cậu là con trời ban, là con cầu tự. Nhà ông bà hội đồng Kiến có tận 3 người con gái mà không có mụn con trai. Đi cùng trời cuối đất, ở đâu có chùa thiêng là ông bà đi ngay, cầu mãi cũng lọt được cậu Trí. Mà ông hội đồng Kiến cũng làm ăn phất lên, nhờ vậy cái chức hội đồng còn giữ mãi, lại có uy hơn. Sau cậu, ông bà cũng có thêm một người con, thể mà quành lại là con gái. Bởi người ta mới nói, cậu Trí là con trời ban. Nhà ông bà hội đồng Kiến là đông con thứ nhì ở cái vùng này, thua nhà ông Năm Hào chỉ bốn người con.
Người con đầu nhà ông bà hội đồng là cô Hai Thơ, cô lấy chồng ở xứ Mỹ Tho, cũng là nhà giàu nứt vách đổ tường ở xứ đó. Cô Ba Duyên nhỏ hơn cô Hai chỉ một tuổi, đương mở một nhà may lớn ở tỉnh. Cô Tư Hoa học xong xuôi lâu rồi, mấy năm nay làm ở ngân hàng tỉnh, làm tận chức chi mà cô nói ai cũng phải nghe, cha chả, nghe đâu là chức cao lắm. Cậu Trí vừa học xong bác sĩ, nghe nói giỏi lung lắm, chuẩn bị lên tỉnh làm luôn. Cô Út Nhiên chỉ mới học cấp ba. Nhà có năm người con, ai cũng đẹp lộng đẹp lẫy. Nhất là cô Út Nhiên, mới có mười sáu, mười bảy mà nẩy nở, cao ráo, đẹp như tiên nữ.
Cậu Trí đi về, cậu đi bộ, lâu rồi cậu mới về lại đất tổ nên cậu muốn tản bộ xem lúa trổ đồng đồng, xem nước chảy róc rách, tận hưởng cái thơm của rơm rạ, cái lạnh mát của khí trời.
Đi đoạn đến chỗ đầu Đình, xa nhà cậu chừng dăm ba thước, cậu nghe tiếng khóc. Cái trời u u chuẩn bị mưa, mà có tiếng khóc của con gái, thử hỏi có ai mà không sợ cong quýt đuôi. Cậu Trí thấy sau lưng như có luồng khí lạnh chạy dọc theo sống lưng. Khí lạnh bao trùm làm cậu nổi hết cả da gà da vịt lên. Tuy nói, cậu là người Sài Gòn về, được tiếp thu mấy cái khoa học kĩ thuật, những cái tâm linh như thế cậu cũng không tin nhiều, nhưng mà cái không khí này quá đáng sợ. Cậu chỉ theo bản năng, chầm chậm bước theo tiếng khóc, vừa bước vừa hỏi"
"Ai đó? Ai mà khóc lung vậy?"
Không ai trả lời, mà tiếng khóc thì ngày càng lớn theo bước chân của cậu.
"Sao không trả lời, ai đó?"
Bỗng dưng cậu dừng lại, cậu nghe tiếng khóc nít hẳn, không hít hà cục cựa như đám cháu nhà cậu vừa khóc xong. Cậu hoảng hồn định chạy thì thấy có người con gái bước ra. Thần phật ơi, là em Út Lan phải không? Út lớn lên đẹp, đẹp lung lắm!
Cậu định chạy lại trêu một chút. Dẫu sao xa quê cũng chín năm rồi. Cô lúc đó chỉ là đưa bé chín tuổi, chắc không nhận ra cậu đâu. Lúc bé hời hợt thế kia mà. Nhưng lúc cậu định hỏi thăm, thì nghe được tiếng nói nhẹ nhàng nhưng khàn đặc:
"Ai đó? Còn đứng đó không?"
Cậu hơi bất ngờ khi cô hỏi vậy. Cô không thấy cậu hả? Cậu rõ ràng đứng ngay đây mà?
"Đi rồi sao?"
Nói rồi cô mò mẫm di chuyển lên trước, cái dáng đi này thật sự không phải giả mù. Cô đi rất chậm, từng bước từng bước, tay cầm gậy dài, dò dẫm như đang tìm xem phía trước có gì không.
"Này cô ơi, cẩn thận."
Cậu Trí nom thấy dưới chân có cục đá lớn chắn ngang, mà cô lại dò cái cây không trúng, mắt thấy cô sắp vấp, liền nói lớn, vậy mà vẫn không kịp. Cô ngã trẹo cả chân. Cậu Trí vội chạy lại.
"Cô không thấy đường thì đừng đến mấy nơi như vầy, khó đi muốn chết, lỡ đâu hôm nay tôi không ở đây, cô không đi được, ở đến sáng luôn à?"
"Tôi với cậu có quen nhau sao?"
"Không có."
Cậu Trí nói rất dứt khoát, cậu vẫn chưa muốn cô biết cậu là Trí. Chợt nhận ra mình vừa nói gì, tự nhiên cậu sượng lại, thấy mình đã nói hơi nhiều.
"Tôi xin lỗi, bệnh nghề nghiệp đó mà."
Cô Út nghe thế thì mỉm cười, nói:
"Tôi có trách cậu cái chi, tại tôi thấy lạ đó đa."
Cậu nhìn cô một chút. Sao gầy đi rồi, lúc bé béo ú như viên bánh trôi, lại nói nhiều, tinh nghịch. Bây giờ, lại là thiếu nữ, dường như có chút trầm lặng.
Cậu Trí hiểu lầm cô cũng giống như mấy người trên Sài Gòn theo Tây, không thích người lạ hỏi chuyện vồ vập.
"Cảm ơn cậu."
Lúc giúp cô nắn lại cái chân xong, cậu chỉ nghe cô nói cảm ơn sau đó đi khập khiễng đi về phía cầu Đình mà chẳng nói gì thêm. Cậu muốn đôi chuyện thêm một chút, nhưng nhận thấy, tâm tư cô có chút sầu, hốc mắt cũng đo đỏ. Mọi chuyện muốn nói, chợt nghẹn lại. Thôi, có duyên gặp lại, cái xóm này cũng chẳng lớn lao gì, không chừng hôm sau ra chợ sẽ gặp cô ngay thôi.
Vậy mà mãi tới hai tuần sau, cậu cũng chưa gặp lại cô lần nào. Cậu Trí ấm ức lắm, cậu kêu thằng Gà nó chạy đi dò la, ăn hên gì đó lại có tin cô. Cô đi rồi, đi từ cái hôm đó, cái hôm cậu định bụng hỏi tên cô. Cậu Trí u sầu cả tuần, làm ông bà hội đồng Kiến cũng sầu u theo thằng con trai cưng.
- ----------
*Kiến Văn: Tỉnh lị cũ của Việt Nam, nay thuộc tỉnh Đồng Tháp
**Hầm: Gần giống ao, dùng nuôi cá, tôm, mua... Chức năng khác Lyn không nói, mọi người tự tìm nha!