Chương thứ năm

Lễ khai giảng

☆ ☆ ☆

Tân sinh khoa Công trình Hàng không Vũ trụ trường Đại học Quốc lập Khoa học Kỹ thuật... Nghe kiểu nào cũng có một loại cảm giác không chân thật, như đang nằm mơ vậy!

Buổi sáng Tiếu Lang thức dậy, trước hết gởi cho anh trai một tin nhắn không đầu không cuối, sau đó mới như một con cá chép quẫy mình một cái đứng dậy chạy đi rửa mặt —— Hôm nay là lễ nhập học của tân sinh học viện Hàng không!

Thu thập xong, Tiếu Lang và mấy tên bạn cùng phòng chuẩn bị xuất phát, cùng nhau đến hội trường, chín giờ lễ nhập học chính thức bắt đầu.

Đầu tiên là viện trưởng phát biểu, tất cả mọi người tinh thần phấn chấn mà lắng nghe.

Sau đó là chủ nhiệm khoa phát biểu, mọi người bắt đầu có chút sa sút tinh thần.

Tiếp theo nữa là...

Cuối cùng là đại biểu sinh viên phát biểu, mọi người đã sớm chẳng còn tập trung tinh thần, như đi vào cõi thần tiên.

Không nghĩ tới lễ nhập học lại nhàm chán như vậy!

Khi mọi người ở đây ai cũng trông ngóng cho buổi lễ nhanh chóng chấm dứt, một giáo viên tuổi chừng năm mươi bước lên bục, ăn mặc mộc mạc, tướng mạo bình thường.

Không có ai giới thiệu ông, ông cũng không tự giới thiệu. Nhưng mà, vừa mở miệng, ông liền khiến cho toàn bộ học sinh đang mệt mỏi sắp ngủ gục bị chấn động một phen.

Ông lớn tiếng nói, "Các em vì sao lại đến nơi này?"

Mọi người: "..."

Hả? Vì sao lại đến nơi này? Cái này còn phải hỏi sao? Chúng ta được trường học này tuyển chọn chứ sao!

Phản ứng đầu tiên của đại đa số mọi người là như vậy, nhưng giáo viên của Khoa Đại khẳng định sẽ không hỏi mấy vấn đề nhược trí như vậy! Mọi người suy nghĩ kỹ hơn một chút, lại phát hiện thật sự không dễ trả lời.

'Nơi này' là ám chỉ Khoa Đại hay là chuyên ngành này chứ? Nếu chỉ nói về chuyên ngành, như vậy ông hỏi chính là 'Các em vì sao lại chọn chuyên ngành này'!

Người nọ đặt vấn đề, nhưng không trả lời trực tiếp, chỉ nói, "Các em sinh viên đang ngồi ở đây, đều là nhân tài trong vô số các trường trung học trên toàn quốc, là những người nổi bật trong số các học sinh, hầu hết các em, so với những học sinh khác đều là người có ý tưởng, có chủ kiến, cũng càng thông minh hơn... Thầy hỏi các em tại sao lại đến nơi này, đáp án phỏng chừng là sẽ là muôn hình vạn trạng..."

"Thầy ở Khoa Đại dạy hai mươi năm, mặc dù không dám nói là có học trò ở khắp mọi nơi, nhưng cũng gặp qua không ít sinh viên. Có vài người bởi vì hứng thú cả bản thân, có vài người là vì tương lai của mình, còn có một số người, là mơ hồ rồi chọn chuyên ngành này, ví dụ như cha mẹ lựa chọn, ví dụ như để điều chỉnh bản thân, thậm chí, có người còn vì ném xúc xắc mà chọn..."

Nghe đến lập luận 'ném xí ngầu mà chọn chuyên ngành', toàn thể hội trường cười vang lên.

Đừng nghĩ rằng trong các em sẽ không có việc này nha... Sinh viên có thể thi đậu Khoa Đại, khi còn học trung học, nhất định không thể chỉ tập trung vào một hai môn học, nếu có một môn không đạt, hôm nay chỗ các em ngồi cũng không phải chõ này, mà là ngồi ở cái trường bên cạnh ấy..." vị giáo viên già chỉ chỉ sang hướng Kinh Đại, nói "Mọi người nói có đúng không?"

Mọi người lại một trận cười vang. Kinh Đại và Khoa Đại tuy rằng cùng ngồi cùng ăn, nhưng sinh viên giữa hai trường thường xuyên ganh đua lẫn nhau phân tranh cao thấp, đều muốn vượt qua mặt đối phương.

Chuyện này từ lúc Hoa Hải tổ chức buổi họp mặt giữa các sinh viên Kinh Đại Khoa Đại thì Tiếu Lang đã có dịp chứng kiến, lúc ấy Cố Thước Di của Kinh Đại rất ghét Khoa Đại, mà Trịnh Phàm còn xem Kinh Đại thành một học viện phụ thuộc Khoa Đại nữa.

Hiện giờ chính tai nghe giáo viên của Khoa Đại nói như vậy, Tiếu Lang không khỏi ôm bụng cười, thân là sinh viên của Khoa Đại, dĩ nhiên cũng không tránh khỏi cảm thấy tự hào.

"... Rất nhiều người trong các em đều không biết nhược điểm của bản thân ở chỗ nào, học văn giỏi hơn học toán, hay là học vật lý giỏi hơn sinh học gì đó, các em đối với ưu điểm của mình lại càng mờ mịt, người khác chọn chuyên ngành thường sẽ có xu hướng chọn chuyên ngành mà mình có sở trường nhất, sau đó mới sinh ra hứng thú, mà các em..." Người nọ ngừng lại một chút, "Cũng có thể là vì lắc xúc xắc mà chọn..."

Mọi người: "Ha ha ha..."

"Có thể sẽ có vài người nói, là bởi vì thích chuyên ngành này, lập chí hướng học chuyên ngành này mà đến đây. Nên thầy muốn hỏi, các em thật sự thích chuyên ngành này sao?"

Mọi người (nhất là Tiếu Lang): "..."

"Đã từng có một sinh viên, bày tỏ với thầy tình cảm chấp nhất của bản thân đối với khoa Hàng không Vũ trụ này nhiều như thế nào, nói có thể dành cả đời cho nó, thề sống chết không từ bỏ, quả thực khiến người ta rơi lệ, trời đất cũng cảm cộng. Khi đó thầy kinh nghiệm giảng dạy ít, kiến thức nông cạn, khờ dại mà... tin tưởng em ấy."

Mọi người: "Ha ha ha ha..."

Hai năm đầu tiên, các em sinh viên bắt buộc phải học các chương trình giáo dục căn bản, Toán học Vật lý gì đó linh tinh, thật sự bào mòn hơn phân nửa ảo tưởng của sinh viên đối với Khoa Đại, lúc bắt đầu học kỳ 2 của năm hai, em ấy nói muốn xuất ngoại, sau đó không để ý đến khuyên bảo của người nhà và các giáo viên, nhất quyết đi Mỹ du học."

Người nọ ngừng lại một chút, trở về bên cạnh bục phát biểu, cầm cái ly bằng nhựa trong suốt đựng đầy trà lên, uống hai ngụm, gợi lên khẩu vị của mọi người, mới chậm rãi tiếp tục nói, "Em ấy thi TOEFL, đậu vào một trường đại học rất tốt, nghe nói trường đại học kia trên bảng xếp hạng các trường đại học toàn cầu cao hơn Khoa Đại gần một trăm hạng, à, thầy bổ sung một chút, trên bảng xếp hạng đó Khoa Đại còn chưa đạt tới hàng hai trăm..."

"Không phải chứ, thấp như vậy?"

"... Đùa phải không?"

"Thầy biết, rất nhiều người trong các em đều là tâm cao khí ngạo, thích xuất ngoại, cứ cho rằng ở nước ngoài trăng vẫn tròn, nước bên ngoài vẫn ngọt... Chỉ là có rất nhiều người ra đi, liền không còn sự kiên định nữa, sống trong mê mang, không biết mình vì sao lại ở đây, không biết sau này phải đi đâu về đâu..."

"Hai năm trước, có một sinh viên trở về thăm thầy, là bạn học ở Khoa Đại của cậu sinh viên thầy vừa nói, người sinh viên này nói cho thầy biết, cậu sinh viên kia sớm đã chẳng còn liên quan gì đến 'Hàng không Vũ trụ' nữa, em ấy hiện tại làm việc tại một công ty tư vấn du học, chuyên lừa những đóa hoa thuần lương tốt đẹp của tổ quốc như các em đây, đưa tiền cho người nước ngoài bỏ vào túi." Trong khán phòng tiếng cười liên tiếp vang lên.

"Các em cho rằng mình có hứng thú, có lẽ chỉ là ảo tưởng của các em đối với những sự vật xa lạ mà thôi; giống như tình yêu vậy đó, giai đoạn đẹp nhất thường là lúc mới quen biết cô ấy, các em cảm thấy yêu cô ấy, nhưng quen nhau nửa năm, các em lại phát hiện cô ấy đã không còn là người kia nữa. Cũng có một số người, vốn là đối với người kia chán ghét vô cùng, cảm thấy đời mình đã định trước không phải là cô ấy, đến khi quen nhau rồi, ha, mới cảm thấy không phải là cô ấy thì không được!"

Loại lập luận lấy tình yêu để so sánh, khiến cho đa số các sinh viên vẫn còn là những anh chàng FA ngồi ở đây không ngừng cười vang.

Đại học đại học, đại khái là học và học, các em học xong bốn năm đại học, đối với lĩnh vực này có lẽ mới chỉ hiểu được chút da lông mà thôi. 'Thích', 'hứng thú' gì đó linh tinh nếu nói là nảy sinh trong quá trình nghiên cứu khoa học thì vô cùng không có sức thuyết phục. Hứng thú hay yêu thích cũng không phải vì trời sinh liền am hiểu một phương diện nào đó, mà là bởi vì chúng ta làm một việc gì đó đạt được cảm giác thành tựu, từ đó thúc đẩy chúng ta đầu tư càng nhiều thời gian và trải nghiệm để tập trung nghiên cứu nó... Thời gian càng dài, tình cảm tự nhiên sẽ được nuôi dưỡng càng nhiều."

"Có lẽ sẽ có người trả lời, mình là vì tiền đồ mà đến đây, thông qua việc học tập, chỉ vì muốn tương lai có thể có một công việc thu nhập cao hơn người khác, hoặc là hy vọng công thành danh toại trong lĩnh vực này. Loại giải thích này tương đối thực tế, thầy từ chối cho ý kiến. Nhưng mà, bất kỳ nhà nghiên cứu khoa học thành công nào, đều phải tâm bình khí hòa, làm đến nơi đến chốn, còn phải mấy chục năm như một mà chuyên chú vào lĩnh vực của mình."

"Con đường phía trước mênh mông không thấy điểm dừng, học tài chính thì bắt đầu chơi cổ phiếu, học quản lý thì bắt đầu mở công ty... Ngày xưa người ta thành tích còn xa mới bằng các em, chỉ đậu vào một trường đại học hạng hai thậm chưa học hết trung học, hiện giờ lương cao chạy xe BMWs, mỹ nữ chung quanh... Các em lại vẫn còn đang tính những phương trình vô tận đó, lĩnh một ít tiền tài trợ nghiên cứu còm cõi, nói không chừng bên dưới còn phải nuôi vài nghiên cứu sinh, dẫn theo một đám nhóc con, ví như như thầy hiện tại đây."

Mọi người: "Ha ha ha ha..."

Người nọ: "Đến ngày đó, các em còn ngồi đây nữa không?"

Mọi người: "..."

"Cho nên, những sinh viên thừa nhận khát vọng danh lợi mãnh liệt của mình, thì phải sớm một chút chuẩn bị cho mình một con đường khác, hoặc ít nhất là một ngã rẽ khác, đừng treo cổ trên thân cây này."

"Ở trường trung học, giáo viên và cha mẹ của các em hầu như đều dạy các em một điều: thi lên đại học liền giải thoát rồi, liên đại học mọi việc liền thuận lợi... Cách nói này khiến cho rất nhiều sinh viên lâm vào sa đọa, thời điểm vừa đến vẫn là một khối bảo ngọc, lúc đi ra liền biến thành một khối đá tầm thường."

Ngọc bất trác bất thành khí, thầy nói thế này, đại học mới là khởi điểm mà các em cần thật sự cố gắng, bởi vì các em đã có một phương hướng rõ ràng để tiến tới. Thiên đạo thù cần, hậu đức tái vật (Lẽ trời đãi người cần cù, lấy đức dày để đối xử mọi vật), các em chẳng những phải cố gắng học tập, còn phải học làm người cho thật tốt, làm một người hữu dụng đối với xã hội, đối với người khác."

"Thầy hy vọng, các em ngồi ở đây có thể quý trọng thời gian, khiêm tốn cần cù, thật thà, dùng lý tưởng tuổi trẻ và trách nhiệm cuộc sống của mình mà trải nghiệm từng khoảnh khắc ở đại học này, khiến cho mỗi một ngày trôi qua đều tràn ngập ý nghĩa. Cuối cùng..." Ông ngừng hai giây, cuối cùng kết luận,

"Hãy để thời gian chứng minh, nguyên nhân tại sao các em lại ở đây."

Dưới khán đài trầm mặc một lúc lâu, sau đó tiếng vỗ tay vang lên như sấm, thật lâu không dứt.

Có một sinh viên lớn gan đứng lên, lớn tiếng hỏi, "Thầy ơi, thầy hướng dẫn năm mấy ạ?!"

Người nọ uống một ngụm trà, vừa bước xuống bục phát biểu vừa nói, "Còn sớm một chút, học hai năm

Lý Hóa trước, xây dựng nền tảng cho tốt đi!"

Các sinh viên châu đầu ghé tai nói, "Năm ba, năm ba đó nha..."

Tiếu Lang lại một lần nữa sâu sắc cảm nhận được, nhân cách và mị lực của một người, là vượt qua vẻ ngoài và điều kiện vật chất.

Cậu vô cùng kích động, lấy di động ra nhắn tin cho Vương Mân, "Anh~! Em muốn học tập thật tốt!" Vương Mân: "..."

Cơm nước giữa trưa xong, tiếp tục họp...

Các giáo viên chủ nhiệm giới thiệu các chương trình bồi dưỡng cho bậc sau đại học và chương trình giảng dạy dành cho sinh viên.

Ngoại trừ khoa Công trình Hàng không Vũ trụ mà Tiếu Lang theo học, trong học viện còn có khoa công trình Cơ học Kỹ thuật. Công trình Cơ học chia làm hai lớp, mà Công trình Hàng không Vũ trụ chỉ có một lớp.

Giống như tất cả những trường đại học khác, Khoa Đại cũng dựa theo quy định tín chỉ mà cấp bằng, đạt đến số tín chỉ nhất định là có thể tốt nghiệp, sinh viên có năng lực thậm chí có thể trong vòng ba năm liền học đủ số tín chỉ của bốn năm, tốt nghiệp sớm.

Ở một nơi nhân tài đông đúc như Khoa Đại, Tiếu Lang tuyệt đối sẽ không không biết lượng sức mà đi làm loại chuyện này, cậu chỉ muốn được như những gì vị giáo viên buổi sáng đã nói, làm đến nơi đến chốn, học nền tảng cho tốt, quý trọng hết thảy những gì mình có được.

Bên dưới hai chuyên ngành Công trình Cơ học và Công trình Hàng không Vũ trụ lại chia thành hai phương hướng nghiên cứu khác nhau, đương nhiên trong năm nhất năm hai thì chương trình học đại cương lại cơ bản giống nhau.

Ví dụ như môn tư tưởng chính trị trong khoa học xã hội và ngoại ngữ là môn bắt buộc đối với toàn bộ sinh viên trong nước. Mà các môn đại cương của khoa học tự nhiên là những phần nâng cao của các môn cơ sở ở trung học. Bởi vì chuyên ngành của Tiếu Lang yêu cầu đối với Số học và Vật lý tương đối nghiêm khắc, chiếm đa số thời lượng học của chương trình học hai năm đầu.

Nền tảng của các môn chuyên ngành thiên về máy móc, tài liệu, nhiệt học, thủy động học vốn là các lĩnh vực chưa bao giờ tiếp xúc. Lúc học trung học Tiếu Lang đã từng tham gia đội mô hình máy bay và tàu thuyền, ở phương diện này cũng đã được học một ít kiên thức nhập môn (cũng nhờ có thầy Thẩm), tổng thể mà nói thì tương đối có ưu thế hơn.

Chương trình học của các môn chuyên sâu như thiết kế Hàng không vũ trụ, kết cấu phi cơ, điều khiển tự động đều được sắp xếp vào năm ba năm tư, xem ra muốn tiếp xúc những kiến thức này còn phải đợi hai năm nữa.

Buổi tối trở lại ký túc xá, Tiếu Lang liền theo thói quen học tập thời trung học, bắt đầu có nề nếp mà suy nghĩ viết kế hoạch học tập.

Những người khác trong ký túc xá thì ngược lại: Đại Trệ (biệt danh của Vu Trí Chí) và vài người anh em ở ký túc xá 314 đối diện đi chơi bóng rổ, Hoàng Vũ đi quán net, Đặng Bân thì đang cùng bạn gái nấu cháo điện thoại...

Bạch Nhân ở phòng bên cạnh đến gõ cửa (biệt danh 'Trường Bạch Sơn Bạch Nhân' của Triệu Bách quá dài, để tiện xưng hô nên gọi tắt là 'Bạch Nhân').

Bạch Nhân gõ cửa tiến vào hỏi, "Ai chơi cờ không, chơi cờ với tui nè!"

Vừa vào liền thấy Tiếu Lang đang vùi đầu viết kế hoạch ——

Buổi sáng mấy giờ rời giường, mấy giờ đi ăn cơm, mấy giờ rèn luyện thân thể, mấy giờ lên lớp (thời khóa biểu của lớp chuyên ngành đã được phát rồi), mấy giờ đi ngủ... Mỗi ngày phải hoàn thành bao nhiêu bài tập, ăn một quả trứng gà, xem một quyển sách về mô hình máy bay và tàu thuyền, sớm hay muộn gì cũng phải học từ vựng mười phút...

Bạch Nhân trợn tròn mắt, "Má ơi! Ông cũng quá nghiêm túc rồi đó!"

Tiếu Lang sờ sờ cái ót, ngại ngùng nói, "Có sao? Mấy ông đều lợi hại như vậy, tui chậm chạp nên phải bắt đầu sớm..."

Búng vào ót Tiếu Lang một cái, Bạch Nhân mắng, "Khỉ gió! Ông đây là đang kích thích bọn này thì có! Còn có cái tên Tiểu Đồn (biệt danh của La Tinh Độn) kia nữa, a a a! Oh my God! Tui mới vừa đậu đại học đó!! Tha cho tui đi!!"

Tiếu Lang nghi hoặc hỏi lại, "Tiểu Đồn làm sao?"

Bạch Nhân: "Cậu ta ở trong ký túc xá học tiếng Anh! Bộ dạng hăng máu gà mà xem diễn thuyết của "

Wow, quả nhiên thiệt lợi hại! Tiếu Lang siết chặt nắm tay, phải tiếp tục cố gắng...

Đặng Bân vẫn bình tĩnh mà nằm trên giường tám điện thoại với bạn gái nhỏ của mình, còn Bạch Nhân thì vừa ai oán kêu rên vừa nhanh chóng chạy ra ngoài, "Ai chơi cờ với tui không~~~ Ai ra chơi cờ với tui nè~~~"