Sau khi có điểm thi là tới báo nguyện vọng. Bất kể điểm cao hay thấp, báo nguyện vọng đều không phải chuyện dễ dàng. Thấy người ta điểm cao, đôi lúc mình sẽ nghĩ, nếu mình có thành tích đó thì có thể tùy ý chọn trường, còn xoắn xuýt cái gì?
Kỳ thực bất kể thi bao nhiêu điểm thì số trường để chọn trước sau cũng chỉ có mấy trường, lúc đó còn chưa có “nguyện vọng song hành” (1) nên chỉ cần không có tình huống đặc thù với trường đại học nào thì ai cũng hi vọng cố hết sức hạ thấp độ nguy hiểm của mình, lợi dụng điểm số ở mức lớn nhất.
(1) Nguyện vọng song hành: trong đợt tuyển sinh, thí sinh sẽ liệt kê nhiều nguyện vọng, trường đại học sẽ xét thí sinh trúng tuyển theo độ ưu tiên. Ví dụ thí sinh liệt kê 3 nguyện vọng (độ ưu tiên: 1>2>3), nếu điểm thi đủ chuẩn vào trường nguyện vọng 1 sẽ trúng tuyển, nếu không đủ sẽ được xét tiếp xem điểm thi đủ chuẩn trúng tuyển đại học nguyện vọng 2 hay không, cứ thế lần lượt loại suy.
Ngày 23 có điểm, chiều ngày 23, các trường đại học lớn phái ra các thầy cô chiêu sinh, dựng sạp ở trường trung học số 1, bây giờ đang nghỉ hè, trường học thực không giống như trường học, người ra ra vào vào đều là phụ huynh vội vội vàng vàng, có của trường này, cũng có của trường khác.
Lương Túc cố ý nghỉ một ngày, đưa Lương Tuyết tới.
Mãi đến lúc này, Liễu Dung mới biết lý tưởng gì gì đó trước đây của mình đều là mơ tưởng xa vời không thiết thực, cô mờ mịt theo mẹ vô trường dạo một vòng, mẹ Liễu Dung mang giày cao gót lộc cộc còn chưa sao, thế mà Liễu Dung làm tổ ở nhà hơn nửa tháng lại ủ rũ trước, tay cô ôm một xấp giấy tuyên truyền và kế hoạch tuyển sinh của các trường đại học lớn không rõ là ai nhét cho ai, cô đi tới đi lui còn làm rơi mất vài tờ.
Cô mê man nhìn chằm chằm mấy con chữ trên giấy, “hạng mục trọng điểm quốc gia” “điện tự động hóa” “máy móc XX” “lớp thí điểm liên thông thạc sĩ” “học viện thương mại xếp hạng XX” “liên kết với đại học XX ở Mỹ” vân vân và mây mây, cảm thấy mình đúng là không hiểu gì cả.
Mẹ Liễu Dung ôm đồm mọi thứ, hoàn toàn xem Liễu Dung thành tùy tùng, tự mình ra trận trò chuyện với thầy cô chiêu sinh của các trường đại học mà bà vừa ý, Liễu Dung phụ trách xách túi, nhận tờ rơi, và khi được mẹ nhắc đến thì bước lên trước phô diễn một vòng.
Thầy trường đại học A xem phiếu điểm của cô, cười híp mắt vẻ mặt hiền từ nhìn cô, hỏi:
- Cô bé, muốn học gì nào? Thầy xem xem, thành tích này của em đến trường thầy là có thể tự chọn chuyên ngành đấy.
- A?
Liễu Dung không phản ứng, bị mẹ véo vào eo, đành chớp chớp mắt:
- Thưa thầy, em còn chưa nghĩ xong...
- A ha ha, trẻ con chọn hoa mắt í mà.
Đây là mẹ cô nói.
- À, trước đây chú trọng phát triển toàn diện, bỗng dưng bảo định ra phương hướng phát triển thì chắc chắn khó rồi, hiểu mà hiểu mà.
Đây là thầy tuyển sinh đại học A nói.
Liễu Dung:
-...
Cuối cùng nguyện vọng của Liễu Dung về cơ bản là do mẹ cô báo, cô cũng muốn tự làm chủ một lần, nhưng nhìn tới nhìn lui thì phát hiện tên chuyên ngành nào đối với cô cũng như nhau__hoàn toàn không biết gì cả.
Cô lấy bút ra gạch vài chuyên ngành kiên quyết không học, nghĩ nghĩ, lại bổ sung thêm một cái:
- Mẹ, đừng học lớp liên thông. Ai biết tương lai sẽ ra sao, thời gian học liên thông dài quá, con không ở một nơi nhiều năm như vậy được.
Cô vung tay từ chối, vô cùng đại gia.
Cuối cùng cô chọn một trường đại học xa nhà ở phương nam, là trường top 4 cả nước, hơi lùi một chút nhưng nhiều cơ hội lựa chọn chuyên ngành, mẹ Liễu Dung như vừa hoàn thành một nhiệm vụ lớn, thở phào nhẹ nhõm, vỗ vỗ đầu cô, cảm khái:
- Chim non theo mẹ được mấy năm sắp bay rồi.
Liễu Dung vô cùng chán ngán, cảm thấy chuyện trên thế giới này chẳng thể nói rõ được, người khác muốn đi xa lại không thể đi, còn cô muốn quanh quẩn gần nhà ăn no chờ chết, thế mà ma xui quỷ khiến lại phải đi xa như vầy.
Báo xong nguyện vọng đại học, mẹ Liễu Dung mới nghĩ đến việc quan tâm bạn học của con, bèn hỏi:
- Bạn cùng bàn con thi sao rồi? Muốn báo danh trường nào?
Thường Lộ Vận?
Thường Lộ Vận miễn cưỡng thi cao hơn tuyến trọng điểm 5 điểm, thành tích giống Lương Túc năm xưa, không cao không thấp. Lúc gặp ở trường, Liễu Dung phát hiện Thường Lộ Vận hình như gầy đi rất nhiều, cô còn đùa hỏi cô ấy có phải lén giảm béo hay không, cô ấy chỉ cười không nói.
Trên phiếu báo danh của cô ấy chỉ điền một trường đại học, với thành tích của cô ấy thì bất luận thế nào cũng không đủ điểm, gần như là đặt cược. Lúc cô Bạch Ngọc thấy đã đề nghị cô ấy cần ổn định hơn, nhưng Thường Lộ Vận nhỏ giọng đáp:
- Thưa cô, đây là trường đại học tối thiểu mà em muốn vào từ trước khi thi, nếu ngay cả trường này em cũng không vào được thì có đi học trường khác cũng không có ý nghĩa gì.
Cô Bạch Ngọc dường như muốn tiếp tục khuyên:
- Lỡ không đậu thì em làm sao đây?
Thường Lộ Vận cắn môi, nói ra hai chữ:
- Học lại.
Cô Bạch Ngọc thở dài:
- Học lại mạo hiểm đấy, cô từng gặp rất nhiều người học lại một năm vẫn không thi tốt bằng năm đầu, em nghĩ cho kỹ__vả lại tương lai còn có thể thi cao học mà? Lên đại học rồi em cố gắng học hành, kỳ thực cũng như nhau...
Thường Lộ Vận cười:
- Cám ơn cô, em nghĩ kỹ rồi ạ. Bốn năm đại học đấy, lãng phí bốn năm thanh xuân ở một nơi mà em không thích, em cảm thấy không đáng, nếu một năm có thể đổi được bốn năm, em cảm thấy em vẫn lời.
Cô Bạch Ngọc không lên tiếng nữa____cô chỉ là cô giáo, có trách nhiệm gắng hết sức dạy dỗ các em, còn con đường sau này phải do chính các em tự lựa chọn tự bước đi. Sau khi Thường Lộ Vận nộp phiếu báo danh, cô Bạch Ngọc nói:
- Nếu em… về trường mình học lại, cứ nói với cô một tiếng, cô tìm người nhét em vào một lớp khóa này do cô chủ nhiệm, không cần đóng học phí.
Thường Lộ Vận cười, ngoài câu “dạ cám ơn cô” thì không nói gì khác.
Cô không nói với cô Bạch Ngọc, không nói với Liễu Dung, tự cô đã tính toán xong xuôi, nếu học lại, cô tuyệt đối sẽ không về trường trung học số 1, cô đã ở trường trung học số 1 ba năm, để cô về, cô cảm thấy mình sẽ không bỏ được con người này, kể từ ngày cô bước chân vào trường thi đại học, từ lúc cô nhận bằng tốt nghiệp trường trung học số 1__cô đã không còn thuộc về ngôi trường này nữa, không cách nào hòa nhập và học tập với lớp khóa dưới như không có gì xảy ra được nữa.
Cô kiên cường, chứ không phải không tim không phổi.
Thường Lộ Vận lén nhờ cha mẹ liên hệ với lớp học lại ở một trường trung học của huyện phụ cận thành phố, nghe nói cả trường đều ở nội trú, quản rất nghiêm, nghe nói học sinh nơi đó một năm bốn mùa chỉ được phép mặc đồng phục, lúc nghỉ giữa giờ mọi người đều phải cầm quyển từ vựng học thuộc lòng, ngay cả tán gẫu cũng không được.
Nghe nói nơi đó bất luận nam sinh hay nữ sinh đều có quy định tóc không được quá lỗ tai__trước sau đều vậy, trước đây mọi người thầm đùa với nhau rằng người do kiểu trường đó đào tạo ra là những kẻ ngu chỉ biết học vẹt, thi đại học rồi sau này cũng không có tố chất gì.
Nhưng Thường Lộ Vận đã quyết định đi đến nơi “địa ngục trần gian” đó, mang theo một tâm thái không biết là giận dỗi cùng ai, nếu cô thi không tốt, là lỗi của cô, thì chính cô phải gánh lấy hậu quả___ “kẻ ngu học vẹt” còn thi được điểm cao hơn mình.
Lương Tuyết báo một ngôi trường ổn thỏa, đoán sẽ không có vấn đề gì lớn, bèn khua chiêng gõ trống đi làm thêm kiếm tiền, Liễu Dung ban đầu rảnh rỗi ở nhà, sau đó tự cảm thấy mình vô tích sự, thế là dứt khoát báo cha mẹ rồi nhờ Lương Tuyết nói giúp một tiếng, cũng theo Lương Tuyết đi làm chơi cho biết.
Lương Tuyết vì tiền, một kỳ nghỉ hè ôm tới 3 công việc, Liễu Dung hoàn toàn là đi trải nghiệm cuộc sống nên chỉ theo cô ấy làm phục vụ ở một quán cơm nhỏ.
Ngày đầu tiên đi làm, cô mặc áo khoác đồng phục của nhân viên phục vụ, lòng rất kích động, còn chưa bắt đầu làm việc đã bắt đầu vui vẻ suy tính xem sau khi cầm món tiền lương đầu tiên trong đời sẽ làm thế nào, sẽ mua cho cha thứ gì, mua cho mẹ thứ gì, số còn lại sẽ ăn chơi phóng túng ra làm sao.
Nhưng khi bắt tay vào làm, cô mới nhận ra nó hoàn toàn không đơn giản như vậy.
Kết thúc một ngày, Liễu Dung cảm thấy chân mình như chạy tới mức nhỏ đi, lúc cao điểm bận nhất, câu cô nghe nhiều nhất là:
- Cô bé, bàn XX.
- Phục vụ, chỗ tôi gọi từ sớm rồi mà sao không đưa lên nhanh nhanh giùm cái?
- Phục vụ, phiền nhanh lên chút được không, chúng tôi gấp lắm!
- Phục vụ...
- Phục vụ...
Cô cảm thấy rất vất vả, chạy vào trong bếp khói hun lửa đốt hết lần này tới lần khác, có điều dẫu sao cũng là ngày đầu tiên đi làm, cô rất nỗ lực, đến lúc ăn cơm tối, cô nghe một khách hàng khen trước khi đi:
- Ồ? Phục vụ mới chỗ các anh có tố chất không tồi nha, tôi thấy cô ấy lúc nào cũng vui vẻ.
Chỉ vì một câu khen ấy mà Liễu Dung vô cùng vui sướng, sau đó vui sướng như chó chết về nhà.
Ở nhà, cô đúng chuẩn là kiểu chai nước tương ngã không biết dựng dậy, quần áo đến tay, cơm đưa đến miệng, dạo trước có lần buổi tối trời đột ngột đổ mưa sấm sét, cô tỉnh dậy đi đóng cửa sổ, thế là hôm sau cô được cha mẹ cùng biểu dương, cho rằng con cái trong nhà nuôi lớn đến chừng này, cuối cùng cũng biết đóng cửa sổ là một chuyện rất tài giỏi.
Trong thời đại một con này, đôi lúc về lý thuyết biết là không thể nuông chiều con, không thể để con sinh ra thói hư tật xấu, nhưng vấn đề hành động thực tiễn lại rất lớn.
Nó chỉ là một đứa trẻ, không nhường nó thì nhường ai? Cả nhà đều là người lớn, ai lại đi so đo với một đứa trẻ? Cứ thế, muốn không nuông chiều cũng thành nuông chiều mất rồi.
Theo thỏa thuận với chủ tiệm cơm, Liễu Dung phải làm việc một tháng, chủ nhật cũng phải làm, một tháng 30 ngày sẽ tính lương theo ngày, mỗi ngày 20 tệ. Liễu Dung ôm 20 tệ về nhà, dọc đường đi ngang qua tiệm Lương Túc bèn vào mua ly trà sữa, bỏ ra 4 tệ, bình thường cô toàn ăn uống chùa nhưng bây giờ lại kiên quyết muốn trả tiền__đây là tiền tự cô kiếm được đấy! Mua gì cũng cảm thấy nó không phải mùi vị bình thường.
Lương Túc thỏa mãn yêu cầu đặc thù của vị “nữ phú hộ” này, cười tít mắt nhìn cô đắc ý ngậm ống hút về nhà, thầm nghĩ nhóc con lại tiêu tiền bừa bãi rồi, đang yên đang lành làm tiểu công chúa không làm lại đi chịu tội chơi.
Tiền... dễ kiếm như vậy sao?
Liễu Dung mua một đống thức ăn vặt to nhỏ dọc đường, tiêu sạch 20 tệ, sau đó vui vẻ về nhà thông báo mẹ cô không cần nấu cơm, tối có thể ăn đồ mua về ở quán ven đường bằng tiền lương của cô. Cha mẹ cô cảm thấy cực kỳ câm nín, lại không tiện không phối hợp, đành cố theo ăn___không dễ dàng, nuôi lớn đến chừng này, cuối cùng cũng thấy có tiền về rồi.
Liễu Dung gặm xâu thịt dê, miệng đầy dầu mỡ bày tỏ, bắt đầu từ ngày mai, tiền cô kiếm được sẽ tích góp lại rồi mời cả nhà đi ra ngoài ăn một bữa.
Hôm sau, Liễu Dung vẫn tinh thần sung mãn như cũ, hôm sau nữa...
Sau mười ngày, Liễu Dung xìu xuống, cô bắt đầu cảm thấy những khách hàng vô cớ gây sự kia thật khó hầu hạ, bắt đầu hễ bị thúc giục là trưng ra bản mặt mẹ kế khó ưa, giống như những phục vụ khác__bà đây 1 ngày được có 20 tệ, chỉ vì 20 tệ này mà phải mặt mày tươi cười với các người sao?
Nằm mơ đi.
Ngày thứ 18, Liễu Dung không thể lấy được tiền lương, vì lúc cô bưng thức ăn bị trượt chân ngã, làm vỡ một khay thức ăn, ông chủ quyết định trừ cô một ngày lương.
Mùa hè quần áo mỏng, Liễu Dung ngã như vậy, quần bị rách thủng một lỗ ngay đầu gối, đau nhiều khỏi phải nói, một tay bị nước thức ăn nóng văng vào đỏ bừng. Cô gái trẻ đang đợi món hét ầm lên, hệt như người bị bỏng là cô ta vậy:
- Chuyện gì thế này? Chuyện gì thế này? Phục vụ trong tiệm mấy người biết đi không hả, làm rơi đồ ăn của tôi thì ai chịu trách nhiệm?
Ông chủ vội vàng đứng ra xin lỗi, cô ta vẫn không chịu bỏ qua:
- Tôi gấp lắm đấy biết không hả, ông tưởng ai cũng rảnh rỗi như các ông chắc, tôi còn phải đi làm nữa được chưa?
Liễu Dung theo sau ông chủ, nhìn ông cúi đầu khom lưng xin lỗi cô gái kia hồi lâu, cuối cùng còn nói bữa cơm này miễn phí, cô ta mới tỏ vẻ không tiếp tục truy cứu với thái độ không tình nguyện, ông chủ quay đầu lại trừng cô, hung dữ nói:
- Cô cẩn thận chút thì chết à!
Mắt Liễu Dung đỏ lên, từ nhỏ đến lớn cô chưa từng chịu oan ức, cũng chưa từng gặp trở ngại gì lớn, thầy cô cha mẹ làm gì có ai nói chuyện với cô như thế bao giờ.
Bàn bên cạnh vừa hay là một gia đình ba người, bà mẹ liếc nhìn sang bên này, dùng đũa gõ lên đầu đứa con đang kén ăn, chỉ vào Liễu Dung nói:
- Con không chịu học hành đàng hoàng nè, nhìn đi, không học hành đàng hoàng thì sau này sẽ biến thành kẻ ngốc như vậy đó.
Liễu Dung muốn lớn tiếng phản bác, nói bà ngốc thì có, tôi mới nhận được giấy báo nhập học của trường đại học danh tiếng đây này! Cái tướng như bị hội chứng Down của con trai bà cả đời cũng không biết đại học danh tiếng trông thế nào nữa là!
Nhưng vừa xoay mặt qua nhìn gia đình ba người nhà họ, cô nghĩ: trường nổi tiếng thì sao chứ?
Lương Tuyết nghe động tĩnh, vội lau khô tay chạy tới, ôm lấy vai cô nhỏ giọng an ủi, đồng thời cười làm lành xin lỗi ông chủ.
Liễu Dung nhìn cô ấy, lòng càng khó chịu hơn, cô bỗng nghĩ, phải, trường danh tiếng giỏi lắm, còn không phải ỷ có cha mẹ bỏ tiền đóng học phí, nuôi đi học hay sao?
Cô xoay mặt, nước mắt trào ra.
Học tập giỏi, người người hâm mộ, thầy cô bạn học tán dương, khen bạn thông minh lanh lợi, có tài có đức__thời gian dài, bản thân bạn cũng sinh ra cảm giác ưu việt, cảm thấy mình tương lai là tầng lớp tinh anh, khác với quần chúng cần lao khổ nhọc... nhưng có gì khác chứ? Chẳng phải dựa vào đầu thai tốt, có cha mẹ chăm lo cho sao?
Liễu Dung cuối cùng vẫn làm việc hết tháng, nhận 580 tệ tiền lương.
Lần đầu tiên cô ló đầu ra ngoài xã hội đã bị đánh cho thương tích đầy mình, nhờ đó đã học được một điều___mình chẳng là gì cả, rời khỏi nhà, rời khỏi trường học, không ai xem cô là to tát cả.