Độc tứ thư thân minh đại nghĩa,

Đa trạch thiện nhất vật tiên tri

Cổ thánh hiền minh đức vi thư,

Càn khôn thế tại tha tâm lý.

Vật cách xứ vô hữu bất đáo,

Tu nho môn quả nhiên tài kỳ.

Đắc nhất thiện quyền quyền chí bảo,

Bác vô động tự nhiên công kỳ.

Dịch thơ:

Đọc tứ thư lòng hay nghĩa lớn

Điều trước tiên việc thiện chọn nhiều

Thánh hiền xưa đức sáng nên

Trong lòng chứa cả rộng cao đất trời

Vật thay đổi không nơi không đến 1

Cửa nho rèn hứa hẹn tài cao

Khư khư gặp thiện quý sao

Học rộng suy ngẫm công lao khắc dầy.

Lại nói chuyện lão tướng gia Lưu Đồng Huân cải trang thành ông già ăn mày, lén rời khỏi công quán, tới thẳng huyện thành Lương Hương. Dọc đường đi ngang qua khu mộ nhà họ Lưu. Ngôi mộ ấy có sáu cây cột đá dựng quanh, trên cột khắc chữ "Bảo Thiện Đường Lưu thị tiên doanh". Lưu tướng gia nghĩ thầm:

- Chắc tử thi của người bị hại nằm ở đây.

Tướng gia tiến tới gần, ngẩng đầu nhìn vào trong ngôi mộ, thấy quả không sai. Một cỗ tử thi nằm ngay trong khu mộ. Tới gần, quan sát kỹ lưỡng, thấy trên ngục tử thi còn cắm một thanh cương đao, đang không ngừng rung động. Bụng tử thi đã có dòi, chắc chắn không phải mới chết? Lại thấy bên cạnh còn một cuốn sổ nợ, nhặt lên xem, thấy trên bìa cuốn sổ viết: "Long Thành hiệu ký khai thiết Lương Hương huyện Bắc môn nội" (Hiệu Long Thành trong cửa Bắc huyện Lương Hương). Xem xong, tướng gia nghĩ thầm:

- Ẩn tình của vụ này, bản các đã đoán ra được tám, chín phần.

Lập tức rời khỏi khu mộ của họ Lưu, nhằm phía cửa Bắc huyện thành Lương Hương tiến tới.

Không lâu sau, tướng gia đã tới cửa Bắc, đưa mắt nhìn sang hai dãy hàng quán bên đường, thấy bên Tây có hai gian hàng bán vải rất lớn, trên cửa có một tấm biển viết ba chữ lớn: "Long Thành hiệu". Tướng gia bèn tiến lại, nói:

- Chủ quán đâu? Hãy giúp ta vài hào lộ phí. Ta không cần bạc, ta sẽ báo cho ông một tin.

Chủ quán vải là Từ Vạn Thành liền nói:

- Ông lão ăn mày này báo tin gì vậy?

Tướng gia liền hỏi:

- Người của quán đi ra ngoài đòi tiền đã mấy hôm rồi? Tên, họ là gì?

Từ Vạn Thành nói:

- Người đi ra ngoài đòi nợ họ Lưu, tên Hỷ, đi đã được ba, bốn ngày rồi. Ông hỏi anh ta có việc gì?

Tướng gia nói:

- Ta hỏi tới anh ta chỉ vì trên đường đi xin ăn, đi ngang qua ngôi mộ của họ Lưu, thấy một người chết ở đó, bên cạnh có một cuốn sổ nợ, ngoài viết tên quán này.

Nói xong, đưa cuốn sổ ra. Từ Vạn Thành vừa thấy cuốn sổ nợ đã sững cả người, vội bước lại xem cho rõ, sau đó đưa cho tướng gia một trăm tiền. Tướng gia nhận tiền xong, lập tức xoay mình, bỏ đi. Từ Vạn Thành lập tức viết đơn báo quan.

Lại nói chuyện tướng gia đi theo đường lớn, chợt ngẩng đầu lên, thấy bên đường có một sạp hàng, trên đó bày bán mấy thứ đồ cũ. Trên tường treo một đồng tiền lớn, trên đồng tiền ẩy viết bốn chữ "Long Thành hiệu ký". trong gia bèn tiến lại gần, hỏi:

- Xin hỏi tên họ của chủ quầy. Đồng tiền này là của ngài hay ai bán cho vậy?

Người ấy nói:

- Tôi tên gọi Vương Tam, đồng tiền này là tôi mua được.

Tướng gia hỏi:

- Mua hết bao nhiêu tiền? Bao nhiêu tiền mới bán?

Vương Tam nói:

- Chúng ta đều là người nghèo khổ. Tôi cũng không đòi giá cao. Năm trăm tiền tôi sẽ bán.

Tướng gia nói:

- Không đắt. Đây ta có năm trăm tiền.

Rồi trả tiền sòng phẳng. Tướng gia lại hỏi:

- Đồng tiền này là của ông hay ông mua được của ai?

Vương Tam nói:

- Tôi mua của Diêm Đinh.

Tướng gia lại hỏi:

- Anh ta ở đâu vậy? Ngày thường kiếm sống bằng nghề gì?

Vương Tam nói:

- Hắn sống bên ngoài cửa Đông, suốt ngày chỉ biết cờ gian bạc bịp kiếm ăn. Không khi nào rời khỏi Cùng Hán Thị.

Tướng gia khẽ gật đầu, đưa tay cầm đồng tiến lên, rảo bước tới thẳng Cùng Hán Thị.

Tới Cùng Hán Thị, ngẩng đầu, dõi mắt nhìn lên, thấy trước mặt có hai sòng bạc, từ bên trong không ngớt vang ra những tiếng hô năm gọi sáu. Chợt thấy từ trong đám đổ hột xúc xắc có hai người bước ra, một người nói:

- Ngươi định làm gì ông Trương này?

Người kia nói:

- Ngươi định làm gì ông Vương này?

Từ trong đám bạc lại một người nữa bước ra, bộ dạng vô cùng hung ác, tay xách một thanh cương đao, tự xưng là Diêm tứ thái gia, nói:

- Nếu ngươi không trả tiền, ta không lấy cái mạng nhãi ranh của ngươi không được.

Tướng gia nghe vậy, thấy bên cạnh có một ông lão, tướng gia bèn tiến lại, hỏi:

- Tên cầm đao kia là ai vậy?

Ông lão nghe hỏi, trả lời, nói:

- Ngay cả hắn ông cũng không biết sao? Ai mà chẳng biết hắn là Diêm Đinh?

Tướng gia nói:

- Đã làm phiền rồi!

Rồi lách mình vào trong đám đông, nói:

- Các anh em, sao lại làm chộn rộn vậy. Ai thua thế?

Cả bọn nhao nhao kể lại một lượt. Tướng gia nói:

- Thì ra Vương Nhị huynh thiếu tiền của Diêm tứ đệ đây.

Lại mỉm cười, nói:

- Diêm tứ đệ, chú cũng chớ nên nổi giận. Chúng ta quen biết nhau đã nhiều năm, ta đây mấy năm lăn lộn ở Bắc Kinh, chưa một lần về huyện Lương Hương, có lẽ chú không nhận ra ta nữa hả? Chớ thấy ta bộ dạng rách rưới mà khinh. Tiền nợ, cứ tới chỗ ta mà lấy. Ta không tiếc đâu. Nhưng phải theo ta đi một chuyến, ta mới lấy được tiền đưa cho chú. Ta sẽ trả cho Vương nhị đệ. Một là để tỏ rõ nghĩa khí của anh em ta, hai là để hòa giải cho hai người.

Diêm Đinh liền hỏi:

- Xin hỏi quý tính đại danh của ông anh?

Tướng gia, nói:

- Ta họ Ngôn, tên Phương.

Diêm Đinh lại hỏi:

- Thực sự ông anh muốn giúp hắn trả hơn bảy trăm tiền sao? Lẽ nào ông anh có ý tốt vậy, tôi lại không thể chịu được một chút mỏi chân sao? Đừng nói xa hay gần, tôi cùng ông anh đi lấy tiền là xong.

Tướng gia nói:

- Đi theo ta!

Diêm Đinh bèn theo tướng gia rời khỏi thành, đi một hồi lâu tới trước cửa công quán. Tướng gia thấy Vương Lương, Vương Nghĩa đang đứng đợi trước cửa bèn nháy mắt ra hiệu cho họ. Vương Lương, Vương Nghĩa hiểu ý, vội tiến tới, tóm lấy Diêm Đinh, đè hắn xuống đất, trói lại. Diêm Đinh nói:

- Tại sao lại trói tôi?

Vương Lương nói:

- Ta không biết. Ngươi hãy tới trước công án của tướng gia mà cãi!

Lúc này, tướng gia đã vào công quán, thay bộ quan phục lên mình, tới phòng trên, ngồi xuống, dặn dò:

- Giải hung phạm Diêm Đinh lên!

Vương Lương, Vương Nghĩa không dám chậm trễ, vội lôi Diêm Đinh lên, bắt quỳ trước công án của tướng gia. Diêm Đinh kêu oan. tướng gia nghe xong, khẽ mỉm cười, nói:

- Tên Diêm Đinh hung ác kia, ngươi hãy ngẩng đầu lên xem ta là ai? Ngươi tham của hại mạng người tại khu mộ họ Lưu, mang đồng tiền hiệu của cửa hàng vải Long Thành bán tại sạp hàng nhỏ. Hãy mau mau khai ra, chớ để đến lúc thịt da phải đau khổ mới chịu khai nhận. Mau khai ra!

Diêm Đinh nghe vậy, sợ đến nỗi mặt vàng như nghệ, run bần bật, dập đầu lạy như gà mổ thóc, nói:

- Bẩm đại nhân, tiểu nhân sao dám làm điều phi pháp. Mong đại nhân khai ân, tha cho tiểu nhân.

Tướng gia nổi giận đùng đùng, đập bàn, quát vang:

- Giỏi cho tên nô tài! Người không chịu khai nhận ư? Lôi xuống đánh cho ta!

Đám nha dịch đứng dưới nhất tề dạ ran, lôi tuột Diêm Đinh ra ngoài, đè xuống, đánh đến phọt cả máu tươi ra. Diêm Đinh không chịu nổi, vội kêu lên:

- Xin khai!

Rồi mới chịu khai nhận chuyện tham của, hại mạng người, ký tên vào tờ khẩu cung.

Chợt lại nghe ngoài cửa có tiếng người kêu oan. Vương Lương ra dẫn người kêu oan vào, bắt quỳ trước công đường. Người tới kêu oan chính là Từ Vạn Thành. Tới huyện nha kêu oan mới biết tri huyện không có ở đó. Dò hỏi một hồi mới biết tri huyện tới công quán hầu hạ đại nhân. Ông ta bèn tìm tới công quán kêu oan. Người đi cùng Từ Vạn Thành nói:

- Tiểu nhân là Lưu Thiện. Con của tiểu nhân là Lưu Hỷ năm nay hai mươi sáu tuổi, làm thuê trong hiệu vải Long Thành, nhận lệnh đi ra ngoài đòi nợ, không biết bị kẻ nào hại chết. Khẩn cầu đại nhân đứng ra phân xử, bắt hung thủ báo thù cho con tiểu nhân.

Từ Vạn Thành nói:

- Tiểu nhân là Từ Vạn Thành, mở quầy vải Long Thành. Người bạn làm ăn của tiểu nhân bị người ta tham của hại chết tại khu mộ họ Lưu, khẩn cầu đại nhân bắt hung thủ.

Tướng gia nói:

- Hai ngươi tới đúng lúc lắm. Hiện bản các đã bắt được hung thủ đem về đây, đợi báo thù thường mạng cho các ngươi.

Lập tức lệnh cho đám đao phủ:

- Lôi Diêm Đinh ra ngoài công quán, chém đầu. Treo đầu hắn ở nơi hắn gây án thị chúng!

Đám đao phủ không dám chậm trễ, vội lôi Diêm Đinh ra chém đầu. Trên công đường, tướng gia dụ lệnh Từ Vạn Thành:

- Đây cũng là chuyện bất hạnh của cửa hàng người. Ngươi hãy đi mua một cỗ quan tài, khâm liệm thi thể của Lưu Hỷ rồi mang chôn. Bản các lệnh cho ngươi bỏ ra một trăm lạng bạc, trao cho Lưu Thiện, coi đó là số tiền dưỡng lão. Vụ án này kết thúc ở đây.

Từ Vạn Thành tuân lệnh. Vụ án khép lại. Tướng gia quay sang nói với La Hội Thông: Chỉ thấy Hội Thông quỳ sụp xuống,

- Tiểu nhân xin khấu đầu lạy đại nhân.

Tướng gia nói:

- Nay hung thủ thực sự đã bị bắt, bị xử theo đúng luật.

Vụ dính dáng tới cửa quan của ngươi đã kết thúc. Ngươi đã bị sợ hãi không ít, bản các thưởng cho ngươi mười lạng bạc, ngươi hãy mang về nhà làm vốn, sống qua ngày!

La Hội Thông nhận bạc thưởng, dập đầu lạy, nói:

- Tiểu nhân có nỗi oan, khẩn cầu đại nhân đứng ra phân xử!

Tướng gia nói:

- La Hội Thông, nỗi oan của ngươi, bản các đã đứng ra phân xử rồi. Tại sao ngươi còn kêu oan nữa?

La Hội Thông vội bò lên một bước, nói:

- Bẩm đại nhân! Vợ của tiểu nhân bị Lý Đường, Lý Hồng cướp mất. Vợ tiểu nhân chửi mắng chúng, chúng sai gia nô ném vợ tiểu nhân xuống giếng tưới hoa trong vườn. Tiểu nhân lên huyện tố cáo, tri huyện đuổi tiểu nhân ra khỏi nha môn. Tiểu nhân lên Bắc Kinh tố cáo, lại bị Dạ Các lão đánh cho một trận. Tiểu nhân vừa tức, vừa đau, bị nhiễm cảm phong hàn, bị ốm hơn tháng trời. Bệnh vừa khỏi trở về nhà lại bị sai nha bắt trói, vu cho tội hành hung, giết người, may được đại nhân giải oan cho. Mối thù lớn của tiểu nhân vẫn chưa được báo, nay xin dập đầu lạy ở đây, mong đại nhân đứng ra phân xử giúp!

Tướng gia nghe vậy, nói:

- La Hội Thông, hãy theo bản các về kinh, mối thù của ngươi tự khắc được báo.

Rồi dặn dò tả hữu:

- Vương Lương, Vương Nghĩa, Thiệu Thanh, Thiệu Hồng ra ngoài chuẩn bị kiệu! Áp giải Quách tri huyện cùng về kinh.

Bốn người ứng tiếng, lui ra. Lập tức hạ lệnh cho kiệu phu chuẩn bị kiệu. Tướng gia lên kiệu, áp giải Quách tri huyện về kinh.

Lại nói chuyện có một tên phi tặc họ Hoa, tên Phượng, người Sơn Tây, người ta đặt cho hắn ngoại hiệu là Truy Phong Yến Tử. Anh ta có khả năng đêm đi ngàn dặm, giỏi trèo mái, leo tường, một đêm có thể đột nhập vào hàng vạn hộ, hay lấy của nhà giàu, trợ giúp dân nghèo, thế thiên hành đạo, chuyên can thiệp vào việc bất bình trong thiên hạ, sống cuộc sống chu du thiên hạ. Hôm ấy tới Bắc Kinh hỏi thăm tin tức của đám tham quan, ô lại, bá đạo, cường hào. Nghe nói Dạ Các lão là tên tham quan hay ăn của đút, hoành hành trong triều, trong lòng vô cùng bất bình, nghĩ:

- Chi bằng ta vào lấy ít của cải, tiền bạc của hắn để cứu giúp những người nghèo khó, khổ sở chẳng phải thú sao?

Nghĩ tới đây, anh ta bèn tiến tới bên ngoài phủ Dạ Các lão, đi quanh một vòng, tìm hiểu rõ đường lối. Sau đó tới tửu lâu gọi cơm rượu ra ăn uống. Dùng bữa xong, rời khỏi tửu lâu, tìm tới chỗ yên tĩnh, vắng vẻ, đợi tới lúc đêm khuya canh vắng liền cởi bỏ bộ đồ trên mình ra, mặc bộ đồ dạ hành vào, cài thanh thiết cương đao vào lưng, bước đi. Không lâu sau đã tới tường rào phủ Dạ Các lão, dậm chân, tung mình. Chỉ nghe "soạt" một tiếng, nhảy vọt lên bờ tường. Nghe ngóng động tĩnh bên dưới, thấy bốn bề im ắng như tờ, bèn tung mình nhảy xuống, tới trước đại sảnh nhảy lên mái nhà nằm nghe ngóng. Thấy trong đại sảnh đèn đuốc chưa tắt hết. Chợt thấy có hai người đi qua, một người gõ thanh la, một người gõ mõ, thì ra là hai người đánh trống cầm canh. Hoa Phượng khẽ tung mình, hạ thân xuống đất, nhón gót tiến tới sau lưng họ, rút cương đao ra. Chỉ thấy "soạt soạt, huỵch, huỵch", giết chết luôn hai tên canh phu. Hoa Phượng cài mõ vào eo cùng với thanh đao, tay trái cầm thanh la, tay phải cầm dùi gõ, vừa đi vừa gõ thanh la, gõ mõ báo canh, đi khắp nơi tìm kiếm kho tàng. Chợt nghe thấy tiếng thở dài não nuột, chàng bèn lần theo âm thanh tiến tới. Lắng tai nghe ngóng, thì ra là một người đang bị trói chịu tội, bèn tiến tới hỏi:

- Ngươi là ai? Tại sao lại bị trói ở đây?

Lưu Đồng Thành nói:

- Ta tên gọi Lưu Đồng Thành, Lưu Đồng Huân là anh trai ta, hiện đang giữ chức tể tướng trong triều.

Rồi kể lại một lượt đầu đuôi câu chuyện. Hoa Phượng nghe xong vội tiến lại, cởi trói, hạ Lưu Đồng Thành xuống, cõng lên lưng, dùng thừng cột chặt Lưu Đồng Thành vào mình, rón chân tới bên tường rào, hai chân khẽ nhún, vai khẽ lắc, dùng chiêu Yến Tử Xuyên Thiên. Chỉ thấy "soạt" một tiếng dã nhảy vọt lên bờ tường. Nghĩ một lúc, lại khẽ lắc vai, "soạt" một tiếng, hạ xuống bên ngoài phủ cởi sợi dây thừng ra, đặt Lưu Đồng Thành xuống. Lưu Đồng Thành nói:

- Xin hỏi quý tính đại danh của ân nhân.

Hoa Phượng nói:

- Lưu nhị gia, tôi không nói ra, ngài cũng không thể biết được. Tôi tên Hoa Phượng, năm kia bị bắt, được lão đại nhân mến tài, yêu quý nên giảm nhẹ án, cứu cho tôi một mạng. Ân ấy tới giờ tôi vẫn chưa báo được. Ông xem, phía Đông đã gần sáng, nếu còn nấn ná ở đây, e khó lòng chạy thoát. Hai ta như hai tướng, chỉ có thể nhìn nhau chào, không thể xuống ngựa. Nay mỗi người đi một đường thôi.

Nói xong, xoay mình, chỉ trong cái chớp mắt đã biến mất. Lưu Đồng Thành sững người, thầm kêu kỳ lạ. Đợi đến lúc trời sáng rõ, lại lên đường tìm hai chị em Kim Thư, Phương Anh, vẫn không tìm được họ, nghĩ thầm:

- Chi bằng ta hãy tới phủ Đông Các tìm cháu ba của ta là Lưu Dung trước, sau đó hãy liệu.

Lại nói chuyện Trương Thành, Lưu An dẫn hai chị em Kim Thư, Phương Anh tới phủ Đông Các. Lưu Dung cũng lừa Dạ Các lão tới phủ Đông Các. Hai người lên kiệu, binh mã theo sau, chỉ trong phút chốc đã tới cửa phủ, hạ kiệu. Hai người xuống kiệu, vào trong. Tới đại sảnh, phân ngôi chủ khách, ngồi xuống. Trà nước xong xuôi, Lưu Dung đưa mắt nhìn Dạ Lý Hồng, nói:

- Đại nhân ngồi đây đợi tôi một chút, tôi xin đi ra đây đã.

Nói xong, rời khỏi đại sảnh, đi vào nhà trong.

Không biết ông ta có ý gì. Mời quý vị xem tiếp hồi sau sẽ rõ.

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

1     Ý nói cái học của thánh nhân luôn sát với mọi biến động của sự vật.

_________________