Thượng Hải hôm nay, 24 độ, gió nhẹ, còn lất phất mưa phùn bay.
Một cơn gió lướt qua tấm bảng hiệu “Bí Uyển”, pha lẫn chút mưa bụi thấm vào mảnh gỗ, cuối cùng khiến cho căn tiệm cũ tọa lạc tại nội thành phồn hoa này lộ ra một cảm giác tang thương chỉ thuộc về riêng nó.
Một cô gái trẻ đeo chiếc máy ảnh cơ kiểu cũ trên cổ đứng ở trước cửa. Một tay che ô, tay kia cầm tấm ảnh cũ ố vàng đối chiếu với bảng hiệu ở cửa.
Chính là nơi này rồi, tòa nhà hai tầng theo lối kiến trúc Tây Dương, tường gạch đỏ. Tuy đã đổi tên tiệm, nhưng mơ hồ có thể nhìn ra được dáng vẻ của hơn tám mươi năm về trước. Cửa tiệm hẹp, mỗi lần chỉ có thể chứa một người đi qua.
Cô gái đẩy cửa bước vào mới phát hiện phía trước sân tiệm như chốn bồng lai khác. Cánh cửa gỗ nọ tựa như cánh cửa thời gian, xuyên qua liền trở về Thượng Hải cũ của thế kỷ trước. Con đường đá bám rêu xanh trải thảm lông với nhiều hoa văn phức tạp đẹp đẽ kéo dài đến tường gạch đỏ treo đầy ảnh cũ và tạp chí, mỗi một viên gạch tấm ngói đều y hệt như lời miêu tả của bà nội cô năm đó.
Cô đi rất chậm, thỉnh thoảng giơ chiếc máy ảnh ở trước ngực lên chụp vài pô tĩnh vật. Những thứ đó rất có hương vị cổ xưa, khó trách hiện giờ dưới sự chèn ép của một đống nhà hàng Pháp, Ý ở Bến Thượng Hải tiêu tiền như nước, mà nhà hàng món Thượng Hải cũ này vẫn có thể sừng sững không ngã.
Có người đứng trong sân, người phục vụ già mặc áo dài Thượng Hải thấy thế bèn đến chào hỏi:
– Chào cô, xin hỏi có cần hỗ trợ gì không?
Cô gái quay đầu lại, hệt như đang làm chuyện xấu lại bị phát giác, có chút áy náy:
– Ngại quá, chưa được sự đồng ý lại chụp ảnh, nếu chủ tiệm để ý, giờ tôi có thể xóa ngay.
Người phục vụ già sau khi nhìn rõ gương mặt cô, sững sờ một lát. Sau đó ông tháo cặp kính lão xuống dụi mắt, lại nhìn cô tiếp, nhìn rồi lại nhìn, khóe mắt rưng rưng.
Cô gái bị phản ứng này của ông làm cho luống cuống:
– Bác à, bác sao vậy?
Ông tự biết mình thất lễ, cúi đầu dùng ống tay áo lau khóe mắt:
– Không sao, vì trông cô có vài phần giống một người bạn cũ của tôi, nhất thời thất thần. Xin hỏi cô đã đặt trước chưa?
– Vẫn chưa, tôi mới từ nước ngoài trở về, không biết quy định ở đây- Cô gái lướt qua vai bác phục vụ nhìn thấy khách bên trong không nhiều lắm, còn khá nhiều bàn trống- Có thể tạo điều kiện chút không?
Trên mặt bác phục vụ lộ vẻ khó xử:
– Thật ngại quá, đầu bếp chính ở tiệm chúng tôi có quy định. Mỗi một vị khách đều phải đặt hẹn thời gian, số lượng khách và món ăn trước một tuần. Cậu ấy không nhận gọi món lập tức.
– Không nhận gọi món lập tức à? Quy định gì thế này? Chứ không phải là năng lực người đó không đủ để nấu ngay được món ăn khách yêu cầu, mới đặt ra quy định này à? Các đầu bếp ở nhà hàng Michelin cũng không kén chọn khách như vậy.
– Chuyện này…- Bác phục vụ không thể mạo phạm khách hàng, cũng không dám hỏi ý chủ, khó xử đôi bề.
– Ấu trĩ- Một giọng nam trầm thấp từ bên trong truyền ra. Cô theo tiếng nhìn qua, chỉ nhìn thấy một cánh tay trắng trẻo đang bưng mâm thịt nướng sắc hương vị đủ cả đưa ra, nếu quan sát kỹ hơn có thể phát hiện đường nét cánh tay thon dài, cơ bắp rắn chắc, là một cánh tay có khả năng khiến người khác miên man bất định. Nhưng lúc này bệnh nghề nghiệp của cô đã khiến cô đặt toàn bộ sự chú ý vào mâm thức ăn kia.
Thịt ba chỉ nướng được chọn lựa kỹ càng phát ra tiếng xèo xèo trên mâm, phía trên trải một lớp da cá chình tươi ngon, trên da cá lại rưới nước sốt nồng đậm. Đứng cách mấy mét, cô còn có thể ngửi được mùi thơm, miệng phải chóp chép. Bravo!
Bàn tay đó nhấn chuông một tiếng, lập tức có phục vụ xuất hiện bưng đồ ăn đi. Lực chú ý của cô lúc này mới quay trở về người nói chuyện ban nãy.
Ô cửa ra món rất nhỏ, cô chỉ có thể nhìn thấy một góc đồ đầu bếp đung đưa. Đầu bếp này chắc vóc người cực cao, bởi vì chỗ ra món cao ngang ngực cô, nhưng lại chỉ tới ngang bụng người nọ. Hơn nữa, vị đầu bếp này vô cùng chỉnh chu, ngay cả trang phục đầu bếp cũng là hàng thiết kế, logo trên cúc áo chính là nhãn hiệu cô thích nhất ở Pháp. Trong đầu cô lập tức hiện lên hình ảnh một anh bốc mùi “gay” đẹp trai sáu múi.
– Đây là đầu bếp chính chỗ chúng tôi, cũng là chủ nhà hàng, cậu Trình- Bác phục vụ thấy cô còn đang quan sát, hiểu ý giới thiệu giúp cô.
– Món ăn ngon đáng được chờ đợi, tôi không làm đồ ăn cho người không hiểu về ẩm thực ăn- Trình Mộ Sinh lạnh lùng bổ sung thêm một câu.
– Ha ha, vậy anh gặp may rồi- Từ trong túi cô lấy ra ví đựng danh thiếp, rút ra một tờ đưa tới chỗ ra món, Trình Mộ Sinh nhận lấy, đọc xem.
Tấm danh thiếp màu trắng đơn giản, chạm tay vào mới có thể cảm nhận được dấu hoa mai dập nổi ở góc. Chính giữa in ba chữ lớn “Lâm Tịnh Vân” theo thể chữ thư pháp Lan Đình, bên dưới là chức danh của cô: nhà phê bình ẩm thực/ tác giả chuyên mục ẩm thực của tạp chí Fresh ở Pháp.
– Ha ha- Lâm Tịnh Vân nghe thấy tiếng cười thản nhiên, từ trong lỗ mũi khịt ra, cũng không phải nụ cười thiện chí gì.
– Anh phải biết các nhà hàng khác đều bỏ tiền ra mời tôi đến ăn, chỉ để xuất hiện vài chữ trong chuyên mục của tôi. Mỗi một lời văn trong chuyên mục của tôi có thể khiến giá cả của những món ăn được nhắc đến thêm một con số 0 đằng sau. Chẳng lẽ không phải là may mắn của anh à?- Lâm Tịnh Vân vốn không phải người hàm hồ, nhưng cô gặp lễ đáp lễ, gặp ác đáp ác. Hiển nhiên cái người đằng sau ô cửa ra món đúng là “xấu tính”.
– Trông tôi rất thiếu tiền à?- Cậu chủ Trình đặt danh thiếp xuống, còn cố ý gõ nhịp vài cái lên đó, trên ngón tay còn dính dầu mỡ lập tức lưu lại dấu mờ trên mặt danh thiếp.
Câu nói đầu tiên của Lâm Tịnh Vân bị mắc kẹt lại, dễ nhận thấy người đàn ông này xem nhẹ tiền, cũng xem nhẹ nghề nghiệp của cô. Vẫn là cô gái hai mươi mấy tuổi, tự cao một chút lại bị đánh tan, lộ ra một mặt ngây thơ:
– Tôi sinh ra và lớn lên ở Pháp, vì món màn thầu chiên[1] (Shengjian Mantou) mới trở lại nơi này. Anh thật sự nhẫn tâm để tôi tay không quay về à?
– Màn thầu chiên?- Bác phục vụ bên cạnh nhìn cô, trong mắt thêm vài phần đặc biệt. Tiền thân của Bí Uyển là tiệm bán màn thầu chiên năm mươi năm tuổi, ông chủ cũ tuổi tác đã cao nên bán cửa tiệm và tay nghề lại cho Trình Mộ Sinh, mới có Bí Uyển của hiện nay, cho nên món màn thầu chiên kia vẫn luôn nằm trong thực đơn của tiệm.
– Tại sao lại là màn thầu chiên?- Trình Mộ Sinh hỏi.
Cắn câu rồi! Lâm Tịnh Vân xoay người giấu đi nụ cười gian xảo của mình. Cô bước đến gần tấm ảnh chụp chung ba người treo chính giữa tiệm, trong hình có cô gái trẻ xinh đẹp, bên cạnh cô gái là hai chàng trai xuất chúng khí chất bất đồng. Niên đại đã lâu khiến tấm ảnh khá mờ, nhưng nhìn ra được chủ nhân của nó vô cùng trân trọng tấm ảnh này, dùng khung hình kính dày lồng nó vào. Bóng dáng yểu điệu của Lâm Tịnh Vân in vào mặt kính, lại chồng lên cô gái trong tấm ảnh.
Trên chiếc kệ bên dưới tấm ảnh có bày một chiếc mũ xe máy cũ kỹ và chai rượu mẻ. Tựa như mỗi một kỷ vật đều cất giấu câu chuyện của riêng nó, tay Lâm Tịnh Vân cẩn thận chạm vào chúng, như chạm vào một đoạn lịch sử đã qua.
– Anh muốn nghe câu chuyện của tôi không?- Lâm Tịnh Vân hỏi, Trình Mộ Sinh không trả lời ngay- Câu chuyện của tôi đổi lấy bữa ăn miễn phí không cần đặt trước của anh, được không?
Trình Mộ Sinh im lặng một lát, dường như đang cân nhắc lời đề nghị của cô. Bác phục vụ vẻ mặt lo lắng, hận không thể đồng ý thay anh. Anh nhìn thoáng qua ông bác mặc áo dài nọ, lúc này mới quyết định:
– Hy vọng câu chuyện của cô xứng đáng với cái giá này.
Khóe miệng Lâm Tịnh Vân cong lên nụ cười kiêu hãnh, hoàn toàn không thấy bộ dạng điềm đạm đáng yêu ban nãy nữa. Lúc này, Trình Mộ Sinh mới phát giác ra đã mắc mưu cô gái, nhưng cô không cho anh cơ hội đổi ý, ngón trỏ chỉ vào tấm ảnh cũ kia.
Kim đồng hồ cổ trong nhà hàng bắt đầu xoay ngược, hết thảy xung quanh hệt như không thay đổi, rồi lại như nháy mắt xoay vần, già nua hóa trẻ trung, cũ kỹ hóa hiện đại, tro bụi hóa hư ảo, yên tĩnh hóa ồn ào, tất cả hình như đều trở về quá khứ trong nháy mắt…
Chân Lâm Tịnh Vân bước vào cảnh tượng trong tấm ảnh, có thể nhìn thấy vũng nước trên đất phản xạ ra những tòa kiến trúc nguy nga và đèn đuốc sáng choang của Bến Thượng Hải, một chiếc ô tô lao nhanh trên đường, Lâm Tịnh Vân nhìn theo hướng ô tô chạy, nơi nơi đều là cảnh tượng Bến Thượng Hải phồn hoa, có mỹ nữ tân thời, người bán thuốc lá dạo, xe kéo lướt nhanh, phòng trà ca vũ Mỹ Cao Mỹ xa hoa trụy lạc, Lâm Tịnh Vân hưng phấn bước vào Mỹ Cao Mỹ.
Trên sàn nhảy của Mỹ Cao Mỹ đều là các vũ công mặc trang phục Trung Hoa, một nữ ca sĩ mặt trắng bóc đứng chính giữa sân khấu, đang phối hợp với ban nhạc hát “Dạ lai hương”, Lâm Tịnh Vân hưng phấn đi vào sàn nhảy, nhảy đôi với một thanh niên tuấn tú mặc áo bành tô một hồi, khi nốt nhạc cuối cùng chấm dứt, cô xuyên qua sàn nhảy, đi ra đằng sau sân khấu, theo cửa nhỏ đi ra ngoài.
Lâm Tịnh Vân bước vào đường phố Thượng Hải yên tĩnh, trước mặt là tiệm bánh bao, cửa đóng, Lâm Tịnh Vân còn đang thấy lạ, đột nhiên có người đánh vỡ ván cửa tiệm bánh bao ngã ra ngoài, băng nhóm xã hội đen đang thanh toán nhau, Lâm Tịnh Vân sợ đến mức định bỏ chạy, vừa xoay người lại, liền nhìn thấy họng súng đen ngòm chỉa vào mình, cô hoảng hốt, người áo đen bóp cò, súng nổ…
[1] Màn thầu chiên là một loại bánh bao nhỏ, là đặc sản và là món ăn phổ biến nhất ở Thượng Hải từ những năm 1900. Màn thầu chiên được làm từ bột lên men, với nhân là thịt heo và gelatin. Hánh lá được xắt nhỏ và mè được rắc lên bánh trong quá trình nấu. Người dân địa phương thường sử dụng món ăn này vào buổi sáng, nhưng cũng có cửa tiệm bán cả ngày như một món ăn nhẹ.