Edit: Sunny
Beta: Leticia

Vào những ngày này ở Thiên Thánh(ngày tổ chức khoa thi), Vân Thiển Nguyệt đều thừa dịp khoa thi lão hoàng đế bận tối mày tối mặt không đếm xỉa tới nàng để trốn đi, chờ khoa thi kết thúc liền gấp gáp trở về, khiến người khác không biết chút gì về việc này. Cho nên, dù trải qua nhiều năm ở Thiên Thánh như vậy nhưng nàng vẫn chưa một lần nào đi xem khoa thi.

Nếu hôm nay Dạ Khinh Nhiễm mời nàng đến quan sát, nàng tất nhiên sẽ không từ chối. Cho nên nàng dậy thật sớm, thu thập thỏa đáng xong, liền cùng Dung Cảnh ra khỏi Tử Trúc Viện.

Hôm này Trầm Chiêu không ở đình nghỉ mát, có lẽ là đã tới trường thi từ sớm rồi.

Đi tới đại môn Vinh vương phủ, Dung Cảnh và Vân Thiển Nguyệt lên xe ngựa, đi đến trường thi. Trường thi được bố trí tại Bố chính tư của kinh thành, cách Vinh vương phủ ba dãy phố.

Mặc dù khoa thi ở thời đại này cũng gọi là khoa thi, nhưng lại rất khác biệt so với khoa thi ở thời đại Minh- Thanh, không phải là chia làm ba loại thi: thi hương, thi hội, thi đình mà là có rất nhiệu loại thi. Đầu tiên là “Du thuyết” , “Dâng thư” , còn có”Tiến cử” , và “Kế tục” .

Du thuyết chính là hình thức các danh gia vọng tộc hoặc là quan lớn tiến cử, được tham gia vào khoa thi, ví dụ như có người tìm tới Đức thân vương, hoặc là Hiếu thân vương, được hai vị vương gia thưởng thức, cũng sẽ được tiến cử. Mà “Dâng thư” là hình thức bày ra tài năng văn chương, được các quan lại ở các châu huyện dâng thư tiến cử, được người chịu trách nhiệm khoa cử thưởng thức cũng sẽ có tên trong danh sách khoa thi, mà người chịu trách nhiệm khoa cử lần này chính là Dạ Khinh Nhiễm. “Tiến cử” thì đơn giản một chút, ví dụ như Thương Đình, Trầm Chiêu, lần lượt được Nhiếp chính vương Dạ Thiên Dật và thế tử Vinh vương phủ Dung Cảnh tiến cử, đạt được tư cách tham gia khoa thi, còn lại “kế tục” là các đệ tử ở trong kinh thành hoặc trong các châu huyện không cần người khác tiến cử, có tư cách tốt cũng có thể tham gia khoa thi.

Khoa thi ở thời đại này cơ bản chính là bốn loại trên, đệ tử xuất thân từ Danh môn vọng tộc sẽ có điểm xuất phát cao hơn so với đệ tử bình dân.
Xe ngựa đi tới Bố chính tư, khoa thi còn chưa bắt đầu, đám học sinh cũng ở bên ngoài trường thi chờ tiến vào. Đoàn người đông đúc ước chừng có cả ngàn người. Có thể thấy được mức độ coi trọng của triều đình đối với việc lựa chọn nhân tài lần này là nhiều hay ít.
Dung Cảnh và Vân Thiển Nguyệt xuống xe, liền có người tiến lên đón, cung kính nói với hai người: “Cảnh thế tử, Thiển Nguyệt tiểu thư, Tiểu vương gia nói, mời hai người đến điện Khảo nghị, khoa thi chia làm hai phần, phần thứ nhất là văn chương, phần thứ hai là ứng biến. Phần thi ứng biến sẽ để hai người ra đề mục.”

“A, ta đã nói tại sao Dạ Khinh Nhiễm muốn ta tới mà, không ngờ là giao nhiệm vụ cho ta, hắn không sợ một nữ nhân như ta phá hư quy củ sao?” Vân Thiển Nguyệt cười một tiếng, nhíu mày.

“Nhiễm Tiểu vương gia đã phân phó như vậy, Nhiếp chính vương cũng ở đó.” Người nọ ngụ ý Nhiếp chính vương đã chấp thuận rồi .

“Đi thôi!” Dung Cảnh cầm tay Vân Thiển Nguyệt đi vào bên trong.

Đám học sinh đang đứng đợi rối rít nhìn chằn chằm hai người, đệ tử trong kinh tất nhiên nhận biết Dung Cảnh và Vân Thiển Nguyệt, nhưng đệ tử trong các châu huyện thì lại không biết, mọi người mở to mắt, trong ánh mắt lóe ca ngợi và kinh diễm, dù sao hai người nổi tiếng khắp thiên hạ, cơ hồ không người nào không biết, cụ già sức yếu hay phụ nữ trẻ em tất cả đều biết đến hai người.

Rất nhiều người nhìn Dung Cảnh đầy sùng bái. Cảnh thế tử ba tuổi có thể đọc văn, từ lúc bảy tuổi liền đánh thắng văn võ trạng nguyên hàng năm, được tiên hoàng phong là thần đồng Thiên Thánh, mười năm liên tục vinh quang đệ nhất kỳ tài của Thiên Thánh. Được người trong thiên hạ kính ngưỡng, từ lúc đó tất cả những người học nho đều tôn sung hắn. Mặc dù khi hắn thích Vân Thiển Nguyệt nổi danh bất hảo quần là áo lụa không biết kiềm chế, sự sung bái dành cho hắn cũng không hề giảm bớt.

Vân Thiển Nguyệt đã lĩnh giáo mị lực của Dung Cảnh từ Trầm Chiêu, hiện giờ ánh mắt nhìn hắn cũng không tránh khỏi cảm khái, cảm thấy người so với người, thật là tức chết người. Không trách được hoàng đế Dạ gia của Thiên Thánh lúc nào cũng hận nam tử Vinh vương phủ đến nghiến răng, lão hoàng đế trước khi chết cũng hận Dung Cảnh đến nghiến răng nhưng không làm gì được, hôm nay đến phiên Dạ Thiên Dât.

Cửa trường thi mở ra, người giữ cửa cả bên trong lẫn bên ngoài đều cung kính hành lễ với hai người.

Vân Thiển Nguyệt thấy Thương Đình rảnh rỗi nhàn tản cầm bút mực tựa vào tường , người bên cạnh ánh mắt đều là sùng bái và kinh diễm, chỉ có ánh mắt của hắn có ba phần trào, ba phần phúng, ba phần không chút để ý nhìn bọn họ, một thân trường bào cẩm hoa cực kì bắt mắt.

Vân Thiển Nguyệt chỉ nhìn Thương Đình một cái liền dời tầm mắt, trước đó vài ngày bởi vì mẫu thân nàng mạo danh Sở phu nhân ở Tây Duyên giúp Tây Duyên xong, vua và dân trên dưới đều buộc tội Sở phu nhân làm liên lụy đến tam quốc, hắn được ý chỉ của Dạ Thiên Dật mang người trở về rừng hoa đào của thập đại thế gia tìm Sở phu nhân, sau mẹ nàng trở về Sở gia, không biết dùng phương pháp gì giải quyết chuyện này, nàng cũng không hỏi, thật ra thì dựa theo thân phận thiếu chủ Thương gia trong thập đại thế gia của hắn, căn bản không cần tham gia khoa thi, Dạ Thiên Dật hoàn toàn có thể bổ nhiệm hắn một chức quan trong triều, nhưng hết lần này tới lần khác hắn lại đi đường này, không biết là có tài liền tự phụ, hay là chứng thật tài học của hắn với thế gian, không muốn người khác nói hắn thành công nhờ vào có chỗ dựa.

“Cảnh thế tử đi tới chỗ nào cũng mang theo một nữ nhân, không khỏi quá mức để cho son phấn làm bẩn khí chất của ngươi sao?” Thương Đình bỗng nhiên mở miệng, thanh âm lười biếng .

Bởi vì … cả ngàn người không có ai làm ồn gì, lời nói của hắn, trở nên cực kỳ rõ ràng, hầu như người người đều nghe thấy.

“Thương Thiếu chủ, cho tới bây giờ ta đều thuần khiết, không dùng son phấn, tại sao lại làm bẩn khí chất của hắn?” Vân Thiển Nguyệt lạnh lùng nói: “Ta nhớ được Lam gia chủ cũng thường xuyên ở cùng Thương Thiếu chủ một tấc cũng không rời, làm sao? Hôm nay Lam gia chủ không có ở đây, ngươi liền nhân cơ hội chê cười người khác sao?”

“Mặc dù Lam y giao hảo với ta, nhưng chưa từng cùng giường mà ngủ, cùng ngủ cùng ăn.” Thương Đình nói.

Hắn dứt lời, cả ngàn người từ bốn phía nhất tề hút một hơi lãnh khí, mặc dù thời đại này không quá nghiêm khắc với phân chia nam nữ, nhưng cũng hạn chế khá nhiều, chuyện giống như Dung Cảnh và Vân Thiển Nguyệt náo đến thiên hạ đều biết như vậy, thật sự ít lại càng ít, chớ nói chi là trước hoa dưới trăng, phong hoa tuyết nguyệt, không có thành hôn nhưng mỗi ngày lại ngủ cùng giường, cùng ăn cùng ngủ rồi, lại càng không phải là chuyện lễ giáo đạo nghĩa cho phép. Mặc dù người biết chuyên Vân Thiển Nguyệt ở trong Vinh vương phủ không ít, nhưng không phải là người trong thiên hạ đều biết được, hôm nay không ít người do cả kinh quá mức,ánh mắt sùng bái Dung Cảnh trước kia đã thay đổi chút ít.

“Cùng giường mà ngủ, cùng ăn cùng ngủ? Theo Thương Thiếu chủ nói thì ngươi tận mắt thấy chúng ta sống chung như vậy sao? Nếu không vì sao lại nói chuẩn xác như vậy, sao ta ở Tử Trúc viện của Vinh vương phủ lại chưa từng thấy qua ngươi.” Vân Thiển Nguyệt lạnh lùng nói.

“Nếu muốn người không biết, trừ phi mình đừng làm.” Thương Đình châm chọc nói.

“Phải không?” Vân Thiển Nguyệt bỗng nhiên cười một tiếng, nắm tay Dung Cảnh đưa lên một chút, mười ngón tay đan xen, giọng nói rõ ràng: “Thượng Tà! Ta muốn cùng Quân hiểu nhau, trường mệnh Vô Tuyệt suy. Sơn Vô Lăng, nước sông vì kiệt. Đông sét đánh chấn, Hạ Vũ Tuyết, thiên địa Hợp, là dám cùng Quân Tuyệt.” (Ta muốn cùng chàng làm tri kỉ, chết không chia lìa. Chừng nào núi không còn xanh, sông không còn nước, sét đánh mạnh vào mùa đông, tuyết mùa hè rơi, thiên đia hợp làm một, mới rời xa chàng)

Mọi người nhất tề ngẩn ra, có ít người nghe những câu thơ như vậy, ánh mắt tỏa sáng.

“Chấp tử chi thủ, cùng tử giai lão (nắm tay đến chết, cùng nhau chết già)!” Ánh mắt Vân Thiển Nguyệt nhàn nhạt đảo qua, tất cả mọi người vì sự đạm mạc lành lùng đến tận cùng trong mắt nàng mà nhất tề chấn động, nàng tiếp tục nói: “Ta cùng với Dung Cảnh có Thiên địa làm chứng, nhật nguyệt làm gương, không chỉ kiếp này cùng nhau, còn muốn đời đời kiếp kiếp. Thích nhau như vậy có gì không thể? Sao cần phải được cho phép? Cho dù cùng giường mà ngủ, cùng ăn cùng ngủ, cũng không cần thiết phải khai báo với ai cả.” Dứt lời, nàng nói với Thương Đình, “Thương Thiếu chủ, chúng ta phải khai báo với ngươi sao?”

Thương Đình đột ngột cười một tiếng, “Đúng là không cần khai báo với tại hạ, nhưng dù sao Thiển Nguyệt tiểu thư và Cảnh thế tử cũng là nhân vật lớn, không phải các ngươi nên cố kỵ ảnh hường của các ngươi đối với mọi người một chút sao? Chẳng lẽ các ngươi muốn mọi người trong thiên hạ xem hôn ước phụ mẫu định ra từ nhỏ như giấy vụn? Không cần cố kị tới vị hôn phu mà thân mật cùng người khác?”

Vân Thiển Nguyệt nheo mắt lại, lạnh lùng nhìn Thương Đình, “Thứ nhất, ta là đích nữ của Vân Vương Phủ, đích nữ Vân Vương Phủ theo tổ huấn phải vào cung, vì vậy ta mới bị mẫu thân của ta và tiên hoàng lập thành hôn ước, hôm nay tổ huấn đã được giải trừ, hôn ước tự nhiên không có căn cứ. Thứ hai, di chiếu của tiên hoàng xuất hiện hai tờ giấy trống, việc hôn ước cùng không cần làm, thứ ba, nhiều người trong thiên hạ đều thoái hôn, Lam gia chủ và Phong gia chủ chẳng phải cũng hủy hôn sao? Công chúa Lạc Dao của Đông Hải và Dung Cảnh cũng hủy hôn, hôn ước của ta và Dạ Thiên Dật vốn chính là hoang đường, sớm muộn gì cũng hủy mà thôi. Thương Thiếu chủ, hôm nay là khoa thi, ngươi hông suy nghĩ lát nữa thi thế nào, lại đứng ở chỗ này nói những lời không liên quan này với ta, rốt cuộc ngươi có ý gì?”

Thương Đình ung dung cười, “Tại hạ không có ý gì, chẳng qua là cảm thấy Cảnh thế tử và Thiển Nguyệt tiểu thư quá mức rêu rao. Tại hạ không ưa những người có hôn ước nhưng còn rêu rao như thế, nên nói ra ngoài một chút thôi, gặp phải chuyện bất bình, người người có quyền khiển trách, đây cũng là tiêu chỉ của tiên hoàng khi còn sống.”

“Chuyện không công bằng?” Vân Thiển Nguyệt bỗng nhiên cười lạnh, “Thương Thiếu chủ chỉ thấy cái này không công bình, tại sao lại không để ý nhưng chuyện khác cũng không công bằng? Trăm năm trước Vinh Vương gia và Trinh Tịnh hoàng hậu yêu nhau, thuỷ tổ hoàng đế chia rẽ nhân duyên hai người, đón Trinh Tịnnh hoàng hậu vào cung, chiếm vợ của thần tử, đây mới là bất công. Trăm năm trước Vinh Vương vài lần vào sinh ra tử cứu thuỷ tổ hoàng đế trong lúc nguy nan, mà thuỷ tổ hoàng đế cuối cùng lại làm cho Vân Vương gia lưng đeo tội danh tàn sát dân thường ở Gianh thành, bị thế nhân chửi rủa đây mới là bất công. Mười năm trước Vinh Vương không phải là chết bởi vì khí độc trong lúc bình loạn, mà là chết bởi vì có người trong nội bộ Thiên Thánh dùng tử thảo hãm hại, đây mới là bất công. Đồng dạng mười năm trước phủ Văn Bá Hầu phủ bị diệt môn trong một đêm, mà hung thủ là Minh phi nương nương ở trong cung, nhưng ngược lại lại được tiên hoàng bao che suốt mười năm, hôm nay tung tích bà ta không rõ, đây mới là bất công. Còn trong mấy lần ta và Dung Cảnh bị tử sĩ ám sát, hung thủ lại có thể một tay che trời đến độ không ai có thể tra ra chút manh mối nào, người có bản lĩnh này trong thiên hạ không phải không có nhưng cực kì ít ỏi, về phần là ai không cần ta phải nói ra chứ? Điều này cũng mới là bất công. Chuyện không công bằng nhiều không kể xiết, chỉ chuyện hôn ước nho nhỏ này thì tính là cái gì ? Thương Thiếu chủ, còn cần ta liệt kê từng cái cho ngươi không?”

Thương Đình cười nhìn Vân Thiển Nguyệt, “Miệng của Thiển Nguyệt tiểu thư thật là lợi hại! Chín cái miệng này đã dụ dỗ Cảnh thế tử sao? Tại hạ đã sớm biết được Thiển Nguyệt tiểu thư lợi hại, nhưng vẫn vượt mức dự đoán. Thiển Nguyệt tiểu thư có thể không đem tiên hoàng và hoàng quyền nhìn ở trong mắt, tất nhiên khinh thường hôn ước nho nhỏ này rồi, nhưng ngươi lại không tuân thủ lễ nghi của một tiểu thư khuê các không biết tông pháp lễ giáo, ngươi không cảm thấy thẹn với liệt tố liệt tông của Vân Vương Phủ sao? Chẳng lẽ không cảm thấy thẹn với các bậc mẫu nghi thiên hạ của Vân gia sao?”

Vân Thiển Nguyệt nhất thời giận dữ, chuyện nàng hổ thẹn với ai mắc mớ gì tới hắn?

“Ta cũng không biết Thương Thiếu chủ lại yêu thích đấu võ mồm cùng nử tữ!” Dung Cảnh thấy Vân Thiển Nguyệt nổi giận, nắm tay nàng thật chặt, nghiêng đầu nhìn Thương Đình lạnh lùng cười, rõ ràng chỉ là một câu nói bình thường, nhưng được nói từ trong miệng hắn, lại trong trẻo dễ nghe, khiến người khác như tắm gió xuân, trong chốc lát hòa tan hàn khí từ bốn phía.

“Tại sao lại là đấu võ mồm ? Thiển Nguyệt tiểu thư và tại hạ đã quen biết từ mười năm trước, coi như là bạn cũ. Hôm nay Thiển Nguyệt tiểu thư không hiểu biết, quá mức lớn lối, mà từ trên xuống dưới Thiên Thánh không ai dám nói nàng một câu, vậy liền để ta nói, hi vọng Thiển Nguyệt tiểu thư có thể thay đổi, coi như là làm tấm gương cho nữ tử trong thiên hạ.” Thương Đình cười nói.

“Chỉ là bằng hữu từng gặp mặt một lần, cũng không thể tính là bạn cũ. Cho dù là bạn cũ, thân phận của Thương Thiếu chủ muốn dạy bảo nàng vẫn là chưa đủ tư cách.” Dung Cảnh sắc mặt nhàn nhạt, giọng nói ôn nhu lạnh nhạt, “Thương Thiếu chủ đừng quên thân phận của mình.”

“Cảnh thế tử uy hiếp ta sao?” Thương Đình nhướng mày.

“Người có thể làm cho Dung Cảnh uy hiếp, ở Thiên Thánh không hề có ai. Ngoại trừ Ngọc thái tử ở Đông Hải mà thôi.” Dung Cảnh nhẹ nhàng phủi phủi tay áo, giọng nói ôn nhuận, “Thương Thiếu chủ không khỏi tự cảm thấy mình cũng là nhân vật lớn! Nơi này là trường thi của Bố chính tư, ngươi ngăn cản thừa tướng đến đây hỗ trợ nói những chuyện không liên quan đến quốc gia đại sự, ta có thể trị ngươi tội nhiễu loạn khoa thi, khai trừ khỏi trường thi.”

“Tại hạ chỉ nói đúng sự thật, Cảnh thế tử thẹn quá thành giận rồi? Ngươi muốn khai trừ ta ra khỏi trường thi ta sẽ không phản đối, nhưng làm như vậy liệu có thể ngăn cản được miệng của ngàn người nơi đây? Ngươi và Thiển Nguyệt tiểu thư không để ý hôn ước liền cùng giường mà ngủ, cùng ăn cùng ngủ. Nếu lan truyền ra ngoài, phẩm hạnh kém cỏi như vậy, không coi trọng kỷ cương như vậy, thật sự muốn hủy đi sự sùng bái của người trong thiên hạ dành cho ngươi sao? Ngươi cũng cô phụ tấm lòng sùng bái của dân chúng trong thiên hạ, người đường đường là Cảnh thế tử, là đám mây trên cao, phong thái vô song, hiểu biết thi thư lễ nghĩa, nhưng thứ thi thư này cũng là để cho người khác nhìn sao, lễ và pháp, tín và nghĩa, trung và đức, phẩm cùng tành ngươi không học vào trong lòng.” Thương Đình cười nói.

Ánh mắt Dung Cảnh híp híp.

Cả ngàn người bên ngoài trường thi Bố chính tư nghe thấy lời này trong nháy mắt đến cả hô hấp cùng không dám.

Vân Thiển Nguyệt giận dữ, nàng nghĩ tới hôm nay Thương Đình chờ ở chỗ này tất nhiên là sớm có chuẩn bị, có trù tính khác, chính là muốn nói chuyện này với nàng, muốn hủy đi sự sùng bái của những người này với Dung Cảnh, để cho hắn thân bại danh liệt, mặc dù không thân bại danh liệt, cũng muốn khiến đám học sinh này sau khi vào triều không để Dung Cảnh sở dụng, mà đầu nhập vào trong đội ngũ của Dạ Thiên Dật. Hôm nay nếu không phản bác được, như vậy triều cục ngày sau những quan viên liêm khiết sẽ bị Dạ Thiên Dật nắm được, tương lai sẽ rất bất lợi cho Dung Cảnh khi ở trong triều, nàng nắm chặt tay lại.

Một lát sau, Dung Cảnh bỗng nhiên cười một tiếng, “Cảnh vẫn chưa từng cảm giác mình cao hơn người khác, Thương Thiếu chủ quá đề cao ta!” Dứt lời, hắn nhìn thoáng qua bốn phía, ánh mắt khẽ nhếch, “Nếu Thương Thiếu chủ tự nhận là phẩm hạnh tài hoa cao tuyệt, có thể gánh vác quốc gia, lưu loát dạy dỗ người khác, như vậy xin mời Thương Thiếu chủ làm một bài “Gián quân thư”, nếu Thương Thiếu chủ làm tốt, được học sinh trong thiên hạ sùng bái, như vậy Cảnh cam nguyện từ chức Thừa tướng, nhượng lại cho Thương Thiếu chủ và người có tài khác, từ nay về sau thiên hạ không có danh hiệu Dung Cảnh, chỉ có danh hiệu của Thương Thiếu chủ, như thế nào?”

Mọi người nghe vậy lại nhất tề hít một hơi khí lạnh, người người kinh dị nhìn Dung Cảnh.

“Cảnh thế tử đang nói giỡn sao?” Thương Đình nhướng mày.

“Dung Cảnh không biết nói đùa!” gGọng nói Dung Cảnh ôn nhu, thần sắc nhẹ nhàng.

“Được!” Thương Đình cất giọng, thân thể đang dựa vào tường đứng thẳng dây.

Mọi người thấy Thương Đình đáp ứng, lại hít một hơi lãnh khí lần nữa. Dung Cảnh từ năm bảy tuổi đã là đệ nhất thần đồng của Thiên Thánh, sau mười năm tài hoa quan lại, thắng được các văn võ trạng nguyên của Thiên Thánh, không người nào có thể sánh bằng , được đệ nhất cao tăng thiên hạ Linh Ẩn đại sư sùng bái, trở thành tồn tai siêu việt của Thiên Thánh, thậm chí cả thiên hạ. Mỗi một tác phầm mỗi một lời nói của hắn đều được thiên hạ truyền tụng. Đây là lần đầu tiên có người chất vấn hắn. Mọi người ngoại trừ kinh dị, còn hết sức kích động. Dù sao chuyện như vậy là trăm năm hiếm thấy.

“Cảnh thế tử, hiện tại ta bắt đầu như thế nào?” Thương Đình hỏi thăm Dung Cảnh.

Dung Cảnh còn chưa mở miệng, Vân Thiển Nguyệt bỗng nhiên thanh thanh nói: “Chờ một lát, nếu hôm nay Thương Thiếu chủ là hướng về phía ta, cho ta là một nữ nhân không tài không đức không có phẩm chất mỗi ngày đi theo bên cạnh Dung Cảnh dùng son phấn làm ô uế hắn, kéo hắn vào một vũng bùn dơ bẩn giống như ta, như vậy đánh cuộc này ta cũng nên tham gia chứ? Ta cũng làm một bài “Gián quân thư” thì như thế nào? Cùng Thương Thiếu chủ phân cao thấp.”

” Hửm? Thiển Nguyệt tiểu thư xác định mình không nói đùa?” Thương Đình cười châm biếm, “Thiển Nguyệt tiểu thư thật có bản lãnh, ngay cả “Gián quân thư” cũng muốn làm sao? Ngươi không biết nữ tử không thể thảo luận chính sự sao?”

“Hai nghìn năm trước có nữ Đế, một ngàn năm trước cũng xuất hiện Nữ Đế, hôm nay lại xuất hiện nữ đế ở Nam Cương. Nữ tử không thể thảo luận chính sự chỉ là do hoàng triềuThiên Thánh tự mình quy định để kỳ thị hạn chế nữ nhân mà thôi, nhằm biểu hiện rõ ràng thân phận tôn quý vô thượng của Thuỷ tổ hoàng đế mà thôi. Nó không phải là định luận đến từ xưa!” Vân Thiển Nguyệt lạnh lùng nhìn Thương Đình, “Ở trong mắt Thương Thiếu chủ, nữ nhân không nên vào Bố chính tư, không nên trèo cao đến nơi thanh nhã. Nhưng là ai nói nữ tử thì chỉ có thể là dung chi tục phấn?”

“Đã như vậy, Thiển Nguyệt tiểu thư cũng muốn giống như Cảnh thế tử lập một cuộc đánh cược với ta sao?” Thương Đình nhướng mày.

“Ta không muốn đánh cuộc, chẳng qua chỉ làm một bài văn chương mà thôi. Mặc dù ngươi đánh cuộc với Dung Cảnh có thể liên quan tới ta, cũng có thể không liên quan tới ta. Ta không can thiệp đánh cuộc, chí là tại trước mặt ngươi làm một bài “Gián quân thư” mà thôi. Thương Thiếu chủ có dám để một nữ nhân như ta làm không?” Vân Thiển Nguyệt ngó chừng Thương Đình.

“Nếu Thiển Nguyệt tiểu thư đã có nhã hứng, vậy những học sinh chúng ta cũng sướng tai rồi! Có gì mà không dám? Thiển Nguyệt tiểu thư xin mời!” Thương Đình cười một tiếng, “Nhưng nếu Thiển Nguyệt tiểu thư cũng đừng coi “Gián quân thư” thành bài hát lả lướt yêu đương. Ngoại trừ Cảnh thế tử, chúng ta không tiêu hóa được.”

Ánh mắtVân Thiển Nguyệt trầm xuống, nghiêm nghị nói: “Thương Thiếu chủ xem thường nữ tử, không biết di truyền từ ai trong Thương gia? Chẳng lẽ Thương Thiếu chủ là do nam nhân sinh ? Ta vẫn cho rằng, nữ nhân sống chết mang thai mười tháng là chuyện khó khăn vĩ đại nhất thế gian. Xem ra Thương Thiếu chủ không có ý thức này.”

Sắc mặt Thương Đình phát lạnh.

Vân Thiển Nguyệt hòa nhau một ván, nhìn hắn, giọng nói trong trẻo:

“Thần văn: cầu mộc chi trường giả, tất cố kì căn bổn; dục lưu chi viễn giả, tất tuấn kì tuyền nguyên; tư quốc chi an giả, tất tích kì đức nghĩa. Nguyên bất thâm nhi vọng lưu chi viễn, căn bất cố nhi cầu mộc chi trường, đức bất hậu nhi tư quốc chi an, thần tuy hạ ngu, tri kì bất khả, nhi huống vu minh triết hồ? Nhân quân đương thần khí chi trọng, cư vực trung chi đại, tương sùng cực thiên chi tuấn, vĩnh bảo vô cương chi hưu. Bất niệm cư an tư nguy, giới xa dĩ kiệm, đức bất xử kì hậu, tình bất thắng kì dục, tư diệc phạt căn dĩ cầu mộc mậu, tắc nguyên nhi dục lưu trường dã. . . . . . Quân nhân giả, thành năng kiến khả dục, tắc tư tri túc dĩ tự giới; tương hữu tác, tắc tư tri chỉ dĩ an nhân; niệm cao nguy, tắc tư khiêm trùng nhi tự mục; cụ mãn dật, tắc tư giang hải hạ bách xuyên; nhạc bàn du, tắc tư tam khu dĩ vi độ; ưu giải đãi, tắc tư thận thủy nhi kính chung; lự ủng tế, tắc tư hư tâm dĩ nạp hạ; cụ sàm tà, tắc tư chính thân dĩ truất ác; ân sở gia, tắc tư vô nhân hỉ dĩ mậu thưởng; phạt sở cập, tắc tư vô dĩ nộ nhi lạm hình. Tổng thử thập tư, hoành tư cửu đức, giản năng nhi nhâm chi, trạch sơ thiện nhi tòng chi, tắc trí giả tẫn kì mưu, dũng giả kiệt kì lực, nhân giả bá kì huệ, tín giả hiệu kì trung; văn vũ tranh trì, quân thần vô sự, khả dĩ tẫn dự du chi nhạc, khả dĩ dưỡng tùng kiều chi thọ, minh cầm thùy củng, bất ngôn nhi hóa. Hà tất lao thần khổ tư, đại hạ ti chức, dịch thông minh chi nhĩ mục, khuy vô vi chi đại đạo tai?”
Thần nghe: muốn cây mọc cao, ắt phải giữ vững gốc; muốn nước chảy xa, ắt phải khơi nguồn; muốn quốc gia yên ổn, ắt phải tích dày đức nghĩa. Nguồn không sâu mà muốn nước chảy xa, gốc không vững mà đòi cây
mọc cao, đức không dày mà muốn quốc gia yên ổn, thần tuy ngu muội, cũng biết là điều không thể, huống gì bậc minh triết? Bậc làm vua nắm giữ trọng trách quốc gia, ở ngôi cao trong thiên hạ, mà lại không suy
xét rằng lúc yên ổn phải nghĩ khi nguy khốn, tránh xa xỉ để giữ kiệm ước, thì cũng như chặt gốc mà đòi cây tươi tốt, lấp nguồn mà mong nước chảy xa.
Đế vương các đời, vâng mệnh lớn từ trời, có rất nhiều người làm tốt lúc ban đầu [lập nghiệp], nhưng rất ít người giữ được đến cùng. Chẳng lẽ có được thiên hạ thì dễ, mà giữ được thiên hạ lại khó? Là vì khi đang ưu lo [lập nghiệp], ắt rất mực thành tâm đối đãi kẻ dưới; lúc thành công rồi, thì buông thả mình mà coi thường người khác. Rất mực thành tâm thì sẽ khiến Ngô – Việt thành một mối, coi thường người khác thì sẽ khiến người thân cũng thành người dưng. Dù cai trị dân bằng hình phạt tàn khốc, trấn áp dân bằng oai phong giận dữ, thì dân cũng chỉ qua quýt để tránh hình phạt chứ không ghi nhớ lòng nhân từ [của vua], bề ngoài cung kính nhưng trong lòng không phục. Lòng oán hận không nằm ở chỗ lớn hay nhỏ, mà chỉ đáng sợ là dân oán hận. Dân như nước có thể chở thuyền, cũng có thể lật thuyền, điều đó nên rất mực thận trọng.
[Bậc làm vua] nếu thực có thể:
<1> thấy thứ ham thích, thì nghĩ đến điều “biết đủ” để tự răn mình;
<2> muốn xây dựngcái gì, thì nghĩ đến điều “biết dừng” để yên dân;
<3> biết mình ở ngôi cao thế nguy, thì nghĩ đến khiêm tốn mà tự rèn mình;
<4> sợ mình tự mãn, thì nghĩ đến việc biển lớn có nguồn từ sông suối[9];
<5> thích săn bắn, thì nghĩ đến cái giới hạn chỉ bủa vây ba phía mà chừa
ra một phía;
<6> lo mình lười nhác, thì nghĩ đến việc phải thận trọng từ đầu tới cuối;
<7> sợ bị che giấu, thì nghĩ đến việc thành tâm mà thu nạp kẻ dưới;
<8> sợ bị siểm nịnh, thì nghĩ đến việc tự làm mình ngay thẳng mà loại trừ kẻ gian tà;
<9> khi ban ơn, thì nghĩ không nên vì cao hứng mà thưởng sai;
<10> lúc phạt tội, thì nghĩ không được bởi giận dữ mà phạt quá.
Cả thảy mười điều nghĩ ấy, cần phải nêu cao chín đức. Chọn người tài để bổ nhiệm, chọn ý hay mà đi theo, thì người có trí sẽ hết lòng tham mưu, người có sức sẽ dốc lòng hợp lực, người nhân đức sẽ lưu truyền đức tốt, người thành tín sẽ dốc sức trung trinh. Văn và võ cùng được trọng dụng, [thì có thể] rũ áo chắp tay mà thiên hạ thái bình. Sao phải lao tâm khổ tứ, làm thay chức phận kẻ dưới?
Nguồn dịch: Ngụy Trưng, Gián Thái tông thập tư sớ, in trong: Âm Pháp Lỗ 阴法鲁 (chủ biên), Cổ văn quan chỉ dịch chú (tu đính bản) 古文观止译注-修订本, Bắc Kinh đại học xuất bản xã, Bắc Kinh: 2000, tr. 441-444.
Nguyễn Tuấn Cường dịch chú, tháng 7/2012
http://tuancuonghn.blogspot.com
[1] Ngụy Trưng 魏徵 (580-643): nhà chính trị và nhà sử học kiệt xuất đầu đời Đường. Tự Huyền Thành 玄成, người huyện Cự Lộc tỉnh Hà Bắc. Thời trẻ từng là đạo sĩ, sau tham gia quân Lí Mật cuối đời Tùy, thất bại, chạy theo Đường Cao tổ Lí Uyên, sau thành cận thần của Đường Thái tông, làm quan tới chức Tả Quang Lộc đại phu, phong tước Trịnh Quốc công.
Vân Thiển Nguyệt chọn bài《Gián Thái tông thập tư sớ 》để đọc. Không phải là nàng lấn lướt Thương Đình, mà là Thương Đình quá đáng ghét. Lịch sử Trung Hoa trên dưới năm sáu ngàn năm, từ cổ chí kim, nàng không cảm thấy bất kỳ một bài “Gián quân thư” nào có thể so sánh được với 《 Gián Thái tông thập tư sơ 》của đại trung thần Ngụy Trưng. Nàng cũng không tin rằng Thương Đình có thể làm được một bài văn nào có thể hay hơn, tốt hơn 《 Gián Thái tông thập tư sơ 》này .

Giọng nói của nàng trong trẻo, vững vàng, bình tĩnh, từng chữ từng câu, một bài “Gián quân thư” được đọc liền mạch không hề dừng lại.

Hơn ngàn người bên ngoài Bố chính tư đều yên lặng như tờ nghe Thiển Nguyệt đọc, bao gồm Dung Cảnh.

Vân Thiển Nguyệt vừa dứt lời, bên trong Bố chính tư bỗng truyền đến một tiếng hét to, “Tốt!”

Giọng nói quen thuộc, hưng phấn, sục sôi, còn ẩn theo mừng rỡ và bội phục, chính là của Dạ Khinh Nhiễm.

Vân Thiển Nguyệt quay đầu lại, thấy chẳng biết lúc nào Dạ Khinh Nhiễm đứng ở cửa Bố chính tư, Dạ Thiên Dật đứng bên cạnh Dạ Khinh Nhiễm, khuôn mặt không có biểu tình gì, một đôi mắt phượng gắt gao nhìn chằm chằm nàng, đôi mắt đen kịt như hồ sâu không thấy đáy. Nàng bỗng thấy căng thẳng , lúc này Dung Cảnh duỗi tay qua , vững vàng nắm lấy tay nàng, đôi bàn tay to ấm áp, trong nháy mắt khiến lòng của nàng an tĩnh lại.

“Tốt!” Ở trong đám người Trầm Chiêu gào to một tiếng, giọng nói vô cùng kích động hưng phấn.

“Tốt!” Trầm Chiêu vừa dứt lời, những tiếng hét lớn từ bốn phía nhất thời vang lên liên tiếp.

Chỉ trong chốc lát, tiếng la hét của hơn ngàn người hợp thành một. Ánh mắt hưng phấn lẫn kích động của mọi người nhìn chằm chằm Vân Thiển Nguyệt. Nếu như trước kia là những ánh mắt đánh giá, nghi ngờ, thậm chí còn bất mãn, trách móc nặng nề, hèn mọn, thì bây giờ tất cả đều đã bị bài “Gián quân thư” của nàng thuyết phục, nhất là nàng đứng ở nơi đó, khí chất trong trẻo, dung nhan thanh lệ, ánh mắt trầm tĩnh, tư thái cao quý, khí chất thanh nhã, hoàn toàn đối lập với hình tượng quần là áo lụa không biết kiềm chế bị lan truyền trước kia. Nhất thời, những danh tiếng không sạch sẽ mà thiên hạ gán cho nàng bao nhiêu năm lần đầu tiên hoàn toàn thay đổi triệt để.

Từng người trong lòng đều có suy nghĩ, thì ra Thiển Nguyệt tiểu thư lại tài năng cao quý như thế.

Hơn nữa liên tưởng lại, thì ra tài hoa của nàng không phải chỉ là khúc Phượng cầu Hoàng ở đại thọ năm mươi lăm của tiên hoàng, không chỉ là vận công làm thanh kiếm của tiên hoàng tan thành bụi, không chỉ là một khúc đàn ở Tử Trúc Lâm mà đến nay không người nào biết tên, mà là nàng còn có thể làm “Gián quân thư” mà ngay cả những nho sĩ đương thời cũng không sánh kịp.

Lại nói thật ra thì thiên hạ đã sớm lan truyền Thiển Nguyệt tiểu thư tài hoa đầy mình, còn những thứ danh tiếng quần là áo lụa không thay đổi chữ to không biết thi từ ca phú không thông cầm kì thi họa không biết chính là vì nàng không muốn gả vào hoàng gia mà ngụy trang thành như vậy, nhưng có lẽ là những chuyện lớn lối ương ngạnh như không tuân thánh chỉ, không nghe hoàng mệnh, công khai đánh quý phi và công chúa trước mặt hoàng thượng, quăng sắc mặt lạnh cho hoàng đế nhìn, hủy thánh chỉ, cùng với chuyện tùy hứng xuất nhập điện Nghị Sự điện, tức giận xông vào Kim điện hủy long ỷ mấy ngày trước đã che lấp đi tài hoa của nàng.

Giờ khắc này, Vân Thiển Nguyệt thực sự khiến người khác kinh diễm, không thể rới tầm mắt khỏi nàng.

Giờ khắc này, hơn ngàn người đang đứng tại nơi này, tận mắt nhìn thấy tài hoa và sự hòa nhã của nàng , rốt cuộc hiểu rõ tại sao Cảnh thế tử “ngoái đầu nhìn lại mỉm cười khuynh thiên hạ” chỉ yêu mình nàng, rốt cuộc hiểu rõ những lời đồn đại về tình cảm mến mộ của Nhiếp chính vương, Nhiễm Tiểu vương gia, thế tử Dung phong, Ngọc thái tử, Lãnh tiểu Vương gia với Thiển Nguyệt tiểu thư . Nữ tử như vậy, ai mà không yêu nàng?

Hơn ngàn đệ tử bên ngoài Bố chính tư hệt như bị lửa đốt, hoặc là như nước bị nấu sôi. Trong lúc nhất thời tiếng vang rung trời. Bắt đầu là la chữ “Tốt”, dần dần biến thành “Thiển Nguyệt tiểu thư”.

Nếu so sánh, cổ nhân có phần phong lưu cởi mở hơn người hiện dại, cũng dũng cảm mạnh dạn biểu đạt yêu ghét hơn so với người hiện đại.

Vân Thiển Nguyệt nghe âm thanh đọm tai nhức óc, nghĩ lại thì ra là nàng sai lầm rồi, cho dù là thư sinh văn nhược cũng là đường đường ba thước nam nhi, chỗ khác có thể xem thường, nhưng tiếng nói là không thể xem thường. Khiến lỗ tai của nàng chấn động ghê gớm.

Có điều như vậy cũng khiến nàng thở phào nhẹ nhõm, nghe âm thanh như vậy, ván này đã được nàng lật lại rồi!

Cho dù Thương Đình có thể làm tiếp một bài “Gián quân thư” tốt hơn “Gián quân thư” của nàng, cũng không thể tiếp tục chửi bới nàng gieo xuống mầm móng trong lòng những người này. Từ nay về sau, ít nhất những người này, sẽ không đi chất vấn phẩm hạnh của Dung Cảnh bời vì nàng nữa.

Ước chừng qua thời gian một chén trà, âm thanh hưng phấn của những đệ tử học nho mới dừng lại.

Vân Thiển Nguyệt nhướng mày nhìn về phía Thương Đình, “Thương Thiếu chủ, đến lượt ngươi làm!”

Sắc mặt Thương Đình trước sau như một, mặc dù lúc Vân Thiển Nguyệt làm xong, hắn nghe được tiếng ca ngợi và tiếng la hét cũng không có gì biến hóa, đến khi Vân Thiển Nguyệt hỏi hắn, tất cả mọi người lại quay đầu nhìn hắn, hắn cười nhạt, “Thiển Nguyệt tiểu thư thân là nữ tử lại không hề thua kém đấng mày râu, một bài “Gián quân thư” như vậy vô cùng tốt, tại hạ không làm được rồi, xin bái phục.”

Thương Đình nhận thua nhẹ nhàng như vậy, không có phẫn hận, không có không cam lòng, hạ thấp mình như vậy, không có trở mặt một chút nào. Lại khiến cho ngàn người nhất tề kinh dị một chút.

Vân Thiển Nguyệt nghĩ tới rốt cuộc là Thương Đình, thua người không thua trận. Mặc dù mình bị thua, cũng biết thoái lui, không để cho bản thân mình bị bối rối. Nàng nhướng mày, “Vậy sau này Thương Thiếu chủ sẽ không nói nữ nhân là dung chi tục phấn nữa chứ?”

“Cũng không dám nữa!” Thương Đình gật đầu.

Vân Thiển Nguyệt thấy hắn chịu thua, cũng mất đi hứng thú truy kích thừa thăng xông lên, nếu đã thắng một cuộc nhưng còn cắn chặc bức bách hắn phải cúi đầu khom lưng một bước cũng không nhường, xuống đài không được, hoặc quá đáng hơn là bức tử hắn, như vậy nàng sẽ bị nhưng người này hạ thấp nhân phẩm, có khi còn cho nàng bụng dạ hẹp hòi. Nàng cam nguyện được mọi người nói là thanh danh rộng lượng, người nơi này cũng không phải là người mù, tha thứ người khác, chuyện như vậy làm ngoài sáng sẽ không thiệt thòi, vì vậy nàng dời tầm mắt khỏi Thương Đình, nhìn Dung Cảnh cười một tiếng, “Về chút tài văn chương này chàng cũng không thích hợp làm thừa tướng, cũng chỉ có thể thắng ta, áp chế ta thôi. Hay là chàng dâng mũ từ quan đi. Dù sao nơi này người tài cũng nhiều như vậy, không thiếu một người phẩm hạnh không đoan chính, chỉ biết nói chuyện yêu đương không thích triều chính như chàng.”

Tất cả mọi người đều bị nụ cười nghiêng nước nghiêng thành thoáng qua của nàng làm kinh diễm. Lúc này mọi người mới nhớ tới Thiển Nguyệt tiểu thư xinh đẹp như hoa, nhưng bởi vì những danh tiếng khác của nàng quá lớn, ngược lại khiến mọi người quên đi sự xinh đẹp của nàng, cho dù hôm nay, người người cũng cảm thấy được thời điểm lúc nàng trầm tính làm “Gián quân thư” còn đẹp hơn bây giờ.

Dung Cảnh nghe vậy cười khẽ, giọng nói ôn nhu dễ nghe, “Nàng nói rất có lý!”

“Tiểu nha đầu, muội đây là đang hạ thấp mình, hay là đang muốn châm biếm những người này? Một nữ nhân như muội lại có thể làm ra một bài “Gián quân thư” như vậy , mà còn nói Nhược mỹ nhân thắng được ngươi không tài hoa không thích hợp làm Thừa tướng?” Dạ Khinh Nhiễm đi tới, trợn mắt nhìn Vân Thiển Nguyệt một cái, “Cho ngươi đến xem khoa thi, tại sao muội lại tự mình tới đây luận bàn rồi?”

“Không có biện pháp, con người của ta tương đối khiến người khác ưa thích, tới chỗ nào đều có người dùng nhiều biện pháp để yêu thích ta.” Vân Thiển Nguyệt nhìn Thương Đình một cái, giọng nói hàm súc thâm sâu.

Mọi người nghe vậy chợt hiểu ra, thì ra Thương Thiếu chủ của Thập đại thế gia cũng thích Thiển Nguyệt tiểu thư của Vân Vương Phủ, lại không được đáp trả, nên mới lên tiếng châm chọc gây khó khăn cho Thiển Nguyệt tiểu thư. Nhất thới ánh mắt nhìn về Thương Đình trở nên đa dạng hơn, thậm chí còn có ánh mắt thương hại.

Thương Đình khẽ cúi đầu, không nhìn thấy vẻ mặt của hắn, chỉ thấy bút trong tay nhẹ nhàng di chuyển, một vòng lại một vòng, cũng không lên tiếng phủ nhận lời nói của Vân Thiển Nguyệt, cũng không có thần sắc khó xử khi việc thích nàng bị mọi người biết.

Thương Đình như vậy, càng khiến cho người khác tò mò.

“Ha ha, tiểu nha đầu, muội thật sự khiến người khác rất ưa thích!” Dạ Khinh Nhiễm cười to, nhìn lướt qua hơn ngàn người, cất giọng nói: “Hôm nay muội nhất định làm nhiều người ở nơi này thương tâm.”

Mọi người nhất tề rùng mình, cúi đầu, một nữ tử như Thiển Nguyệt tiểu thư vậy, cũng không phải ai cũng thích được.

“Được rồi! Vào đi thôi! Đã đến giờ rồi. Tin tưởng có “Gián quân thư” của muội, khoa thi hôm nay, mọi người ở đây cũng có thể làm ra những bài văn hay như vậy.” Dạ Khinh Nhiễm nhìn Thương Đình một cái, cười hỏi Dung Cảnh, “Nhược mỹ nhân, ngươi nói có phải không?”

“Đương nhiên! Đại quốc Thiên Thánh mênh mông, nhân tài xuất hiện lớp lớp.” Dung Cảnh nhẹ cười một tiếng, “Đáng tiếc Thiên Thánh không cho phép nữ tử làm quan, nếu không người khiến người khác không bớt lo bên cạnh ta đây cũng có thể dựa vào một bài vừa rồi kiếm một chức quan rồi.”

Vân Thiển Nguyệt liếc trắng mắt, thật sự là nàng đọc bài thơ đó rất dọa người, nhưng là được hắn phối hợp nàng mới có thể hù dọa được, ban đầu lúc nàng đọc bài “Gián Thái tông thập tư sơ”, hắn cùng rất sửng sốt không phải sao? Sau lại còn cảm khái một phen Ngụy Trưng trung lương, Thái tông nhân Quân. Hôm nay hắn gây khó khăn cho Thương Đình lấy đề tài “Gián quân thư” , không phải là muốn nàng làm trò dọa những người khác, để cho Thương Đình thua tâm phục khẩu phục thuận tiện thu phục tâm của những học sinh này sao? Bởi vì danh tiếng Dung Cảnh quá cao được sùng bái suốt mười năm, cho dù hắn thắng được Thương Đình cũng không khiến người khác kinh hoảng nữa, nhưng nàng thì khác, nàng nổi danh bại hoại nhiều năm, hôm nay bày ra tài hoa, tự nhiên dao động tâm của những người này, nàng ra mặt so với hắn ra mặt hiệu quả tốt hơn trăm ngàn lần. Hiện giờ hắn còn dám lòng dạ hiểm độc nói ra. Nàng nhất thời có chút im lặng.

Nhưng mọi người hiển nhiên không biết tâm tư hiểm độc quanh co ngoằn nghèo của hắn, nghĩ tới Thiển Nguyệt tiểu thư có thể làm ra văn chương bực này, như vậy Cảnh thế tử luôn thắng nàng một bậc một hiển nhiên là còn tốt hơn, ánh mắt nhìn Dung Cảnh lại càng sùng kính.

“Tài năng của tiểu nha đầu cũng không phải chỉ có một chút này, có khi có một ngày Thiên Thánh cũng sẽ cho nữ tử làm quan.” Dạ Khinh Nhiễm cười to.

Tâm tư Vân Thiển Nguyệt khẽ động, nhìn về phía Dạ Khinh Nhiễm, Dạ Khinh Nhiễm liền nháy mắt với nàng.

Lúc này, tiếng chuông vang lên, báo hiệu giờ thi đã đến.