Xuân có trăm hoa, thu trăng sáng
Hạ có gió mát, tuyết sang đông
Người mà thư thái, tâm vô sự
Thời tiết quanh năm thảy đẹp lòng
(*Vô Môn Huệ Khai Thiền sư)
Câu thơ thiền này rất có lý, con người nếu không phiền muộn, thế gian sao lại không có cảnh đẹp? Chỉ là hiệngiờ với ta mà nói, cảnh có đẹp hơn nữa cũng chỉ có thể vui vẻ nhất thời, mà chẳng thể nào khiến ta quên đi tất cả đau đớn. Đinh Triệt, chàngbiết không, ta đã một mình đi hơn hai trăm ngày đêm. Hai trăm ngày đêmnày, ta đi qua rất nhiều nơi, những nơi mà bên bờ sông Hoàng Hà đêm ấy,chàng đã kể với ta, cố ý, vô tình mời ta cùng đồng hành cùng thưởng lãm.
…
Chàng nói không sai, những nơi này quả thực rất đẹp, mỗi nơi đều cónhững vẻ đẹp, những đặc sắc riêng mà tạo hóa ban cho, bất luận là mênhmông hùng vĩ hay tĩnh lặng êm ả, bất luận là Hoàng Hà cuồn cuộn, haybiển mây bồng bềnh mờ ảo, đều mang đến cho con người những cảm xúc rấtriêng.
…
Nhưng, chàng có từng biết không, con đường hai người đi là ngọt ngào, con đường một người đi, cô độc vô cùng!
…
Rất nhớ chàng!
…
Ta từng cho rằng chỉ cần có thể đi hết qua những nơi chàng từng đi, dùcho không tìm được chàng, trái tim đang nảy trong lồng ngực này cũng cóthể khá hơn một chút. Nhưng ta sai rồi, không có chàng, những nơi chàngtừng tới nay trống vắng, chỉ càng thêm nhắc nhở ta chàng đã không còntồn tại, nhắc nhở ta sự mất mát, nhắc nhở nỗi nhớ nhung của ta chẳngchốn dừng chân.
…
Tô Đông Pha đời sau từng viết một bài từ cho người vợ đã mất:
…
Mười năm sống chết có đôi đường
Gạt nhớ thương
Vẫn tơ vương
Ngàn dặm nấm mồ côi
Có nơi nào nói hết nỗi thê lương..*
…
Chúng ta xa cách chẳng tới mười năm, thậm chí cũng chưa phải một năm, nhưng,ta cảm thấy thời gian đã bị kéo thành một sợi dây không thấy cuối dàidằng dặc… Từng đêm, ta cuộn mình mệt mỏi thiếp đi, mỗi ngày, ta tỉnh lại trong sắc trời mơ hồ. Tuyết rơi, sương phủ, mưa đổ mưa ngừng, mây cuộnmây tan, xuân hạ thu đông chảy xuôi trong thời gian vĩnh hằng, vạn vậtvạn sự đều bất giác thay đổi, duy nhất không thay đổi được, chỉ có thânảnh lưu lạc của ta, chỉ có ánh mắt tìm kiếm của ta, cùng với một chútđau buồn vĩnh viễn không thể biến mất.
…
Đúng vậy, đau buồn ấy hôm nay chỉ còn một chút, mà không dày đậm như lúc ban đầu ta mới rời đi. Có lẽ, thời gian thật sự có thể mài mòn tất cả,giống như sớm chiều mỗi ngày mỗi đêm đều lặp đi lặp lại, con người, cuối cùng cũng sẽ trở nên bình lặng.
…
Rất lâu sau đó, ta thậm chí còn có thể mỉm cười.
…
Khi ta bước đi trong núi xanh, hồ thẳm, khi ta đứng lặng trên đỉnh Hoàng Sơn, ngắm nhìn biển mây vô tận, ta sẽ cố gắng chân thành thưởng thứcnhững cảnh sắc mỹ lệ hùng tráng ấy, cũng cảm tạ sự tồn tại của chúng,từng cho chàng sự ngạc nhiên, thán phục và thích ý.
…
Bởi vì ta biết, đây là những cảm giác chàng vẫn muốn ta cảm nhận.
…
Chỉ là, khi ta không còn ngửi thấy được khí tức quen thuộc của chàng,khi nỗi nhớ nổi lên trong lòng, ta vẫn không có cách nào quên được lỗnhỏ trong tim. Vết thương không lớn, nhưng mỗi khi vòng tuần hoàn máulặp lại sẽ không quên, mỗi một lần hô hấp đều hiển lộ, yếu đuối đến mứclông chim cũng không thể chạm.
…
Tô Đông Pha nói “Có nơi nào nói hết nỗi thê lương.” Ta khác. Ta biết,chỉ cần ta muốn, ở ngôi nhà ấm áp nơi Kinh thành, mỗi người đều nguyện ý nghe ta nói hết, nguyện ý cho ta ấm áp.
…
Chỉ là, bọn họ cho ta được tình thân, cho ta được tình cảm, lại chỉriêng nỗi nhớ chàng là không thể, càng không có cách nào khiến thời gian quay ngược lại, để cho ta kéo tay chàng, không để chàng quay lại nơiđầm rồng hang hổ ấy nữa.
…
Không thể. Không thể. Đều không thể. Cho nên ta chỉ có thể tiếp tục bước đi theo dấu chân chàng. Ngày qua ngày lại lặp lại nỗi nhớ nhung và đauxót.
…
Chàng nói rất đúng, tự mình nhảy xuống Hoàng Hà là một việc điên cuồng,nhưng khi sóng triều đục ngầu nhấn chìm ta, ta lại thấy biết ơn sức mạnh dữ dội ấy đã cho hai ta gần kề như vậy, ta như cảm thấy được con sóngấy cũng đã từng mãnh liệt đánh lên chàng, chồm qua đầu chàng, phủ ướtmái tóc chàng, ùa vào đôi tai chàng… Nghĩ đến trong biển người mênhmông, thế gian vô tận này, ta không còn tìm thấy chàng nữa, ta từng mộtlần nghĩ đến cắt đứt dây thừng, mặc theo dòng nước.. Nhưng, ta cuối cùng vẫn chưa thể tin Hoàng Hà đã chảy trăm ngàn năm này lại là nơi cuốicùng của chàng, cho nên, ta lựa chọn lên bờ.
…
Chỉ vì, ta không thể ích kỷ dứt bỏ hết thảy, cũng chỉ vì, miễn là cònsống, dù sao còn có chút hy vọng, chí ít, trong tim ta, ta tin tưởngchàng chưa bao giờ rời khỏi thế giới này.
…
Hành trình lần này để lại trên cánh tay ta một đường kỷ niệm, ta bỗngcảm thấy thắc mắc, ba năm huấn luyện để lại trên người chàng bao nhiêudấu vết? Ta lại càng hối hận, khi đó tại sao lại ngăn cản chàng? Nếu như ngày đó chúng ta trao nhau và dâng hiến cho nhau, biết đâu, những ấn ký của chàng ta đều thấy rõ.. Ngoài đôi môi chàng, ta có thể dùng đôi mắtcủa mình đọc được trên da dẻ chàng càng thêm nhiều câu chuyện
…
Trời mưa, chỉ trong một lát, cơn mưa to trắng xóa đã phủ đầy sơn cốc,cũng che kín núi xanh bốn phía, đường đi phía sau và phía trước đều trởnên mơ hồ.
…
Đại thúc quán trà hảo tâm khuyên ta đợi mưa tạnh hẵng đi, ta mỉm cười từ chối hảo ý của ông, phủ thêm áo choàng, dứt khoát rời khỏi quán tràđang đầy người chen chúc. Không vì điều gì khác, chỉ vì túp lều tranh ấy quá mức náo nhiệt, ảnh hưởng đến sự yên tĩnh mà ta muốn để nhớ tớichàng.
…
Tiếng vó ngựa lọc cọc, ở trong mưa nghe rất rõ ràng.
…
Bước chân Hắc Phong rất ổn, mặc dù bụi mưa mênh mông từ lâu đã thấm ướtlông bờm, nước mưa không ngừng xẹt qua mặt nó, nhưng Hắc Phong vẫn nhưtrước, không chút oán giận.
…
Được rồi, Hắc Phong là con ngựa của ta, mua ở chợ đúng ngày rời khỏiKinh thành. Từ hôm đó trở đi, nó biến thành đồng bọn trung thực nhất của ta, ngày theo đi, đêm bầu bạn, đồng thời, cũng là nơi duy nhất lắngnghe ta.
…
Ta nghĩ, nếu có ngày nào chàng và nó gặp nhau, nó nhất định sẽ thích chàng, mà chàng, nhất định cũng sẽ thích nó.
…
Phía trước có một cây cầu bằng đá xanh thật dài, hai bên cầu rêu xanh um tùm, biểu hiện nơi này đã rất xa xôi. Bất tri bất giác, ta đã đi quavài ngàn dặm.
…
Nhớ trước đây đọc sách, mỗi lần đọc được thành ngữ thiên sơn vạn thủy,trong lòng ta sinh ra mơ màng vô hạn, như thể chính bản thân mình đang ở trong một không gian rộng lớn vô cùng, núi non trùng trùng điệp điệp,suối nước từng khe từng dòng, cầu độc mộc một cây lại nối một cây, sauđó bản thân ta mang theo vô tận cảm thán, nhìn như bình thản xuyên quanơi đó, mỗi người nhìn thấy ta sẽ từ phía sau ngưỡng vọng phong thái của ta, thấy nỗi cô tịch của ta mà rung động.
Tốt hơn nữa, ta còn có một con ngựa, một cái nón tre rộng vành, một vạt áo choàng, một cây tiêu trúc, và một hồ lô rượu.
…
Ha ha, thật buồn cười, còn bày đặt mơ mộng học đòi, đến giờ, rốt cuộc lại trở thành hiện thực.
…
Chỉ là, ta không uống rượu, ta cũng không có tiêu trúc, những nơi ta điqua, ánh mắt mọi người cũng chỉ là hờ hững lướt qua, sự tồn tại của ta,đối với bọn họ không có bất kỳ ý nghĩa gì, ánh mắt của ta có u sầu haykhông, bóng lưng của ta có cô tịch hay không, lại càng không có bất kỳai chú ý.
…
Vì vậy, ta cười yên lặng mà đi qua, chỉ uống trà tỉnh táo, không uốngrượu say mèm. Ở bên ngoài, an toàn xếp thứ nhất, ta biết, bất kể chàngcó ở đây hay không, điều chàng hy vọng, nhất định là ta được bình an.
…
Cho nên, ta chỉ có thể thanh tỉnh nối tiếp cô độc, cho đến khi nào tìm được chàng, cũng có lẽ, cho đến khi quên mất chàng..
…
__________________________
Đọc chap này có ai rớt nước mắt như mình ko. TT_TT
____________________
…
*Trích “Giang thành tử”, một bài từ Tô Đông Pha làm sau khi mơ thấy người vợ đã khuất
…
Thập niên sinh tử lưỡng mang mang,
Bất tư lường,
Tự nan vương.
Thiên lý cô phần,
Vô xứ thoại thê lương.
Túng sử tương phùng ưng bất thức,
Trần mãn diện,
Mấn như sương.
Dạ lai u mộng hốt hoàn hương,
Tiểu hiên song,
Chính sơ trang.
Tương cố vô ngôn,
Duy hữu lệ thiên hàng.
Liệu đắc niên niên trường đoạn xứ,
Minh nguyệt dạ,
Đoản tùng cương.
Dịch nghĩa:
Mười năm xa cách thấy vô cùng
Ta muốn nghĩ
Nhưng thực khó quên
Nấm mồ đơn côi xa ngàn dặm
Có nơi nào ta nói hết nỗi thê lương
Dù cho gặp nhau thì chắc nàng cũng không còn nhận ra ta nữa
Bụi đã đầy khuôn mặt
Tóc đã nhuốm sương
Đêm qua trong mộng ta thấy mình về quê cũ
Nàng ngồi cạnh cửa sổ bên hiên
Đang chải đầu trang điểm
Nhìn nhau không nói
Chỉ có lệ ngàn hàng
Biết rằng năm lại năm ở nơi đứt ruột ấy
Đêm nay trăng sáng
Trên ngọn đồi thông
Dịch thơ (Nguyễn Xuân Tảo, NXB Văn học, 1999):
Mười năm sống chết có đôi đường,
Gạt nhớ thương,
Vẫn tơ vương.
Ngàn dặm nấm mồ côi,
Xiết nỗi thê lương.
Có gặp nhau chăng, khôn nhận rõ,
Bụi đầy mặt,
Tóc nhuốm sương.
Đêm rồi mơ trở lại quê hương,
Đứng bên song,
Đang điểm trang.
Nhìn mặt nín thinh,
Chỉ nhỏ lệ ngàn hàng.
Liệu được hàng năm nơi đứt ruột,
Gò thông ngắn,
Dưới đêm trăng.