Hôm nay là ngày nhà giáo Việt Nam đầu tiên của học sinh lớp một như chúng tôi. Mỗi lớp sẽ chuẩn bị một tiết mục văn nghệ. Đây chính là lúc một quản ca phải thể hiện tài năng của mình. Sau khi vận động cả lớp múa một bài nhưng chẳng ai thèm hưởng ứng, cô giáo đành quyết định cho tôi lên hát một bài. Mỗi buổi chiều trước đây một tuần, tôi đều ở lại lúc cuối giờ để tập hát, cô giáo sẽ nghe và chỉnh sửa lại cho tôi.

Thực ra thì mới vào lớp một nên có hát không hay thì chắc cũng chẳng ai cười chê đâu nhỉ. Nhưng mà tôi tập luyện rất nghiêm túc, dù sao thì cũng là quản ca mà, không thể để mất mặt trước cả lớp, cả trường được.

Hôm nay là ngày tôi sẽ chính thức biểu diễn. Trường tôi có tất cả năm khối, từ lớp một đến lớp năm. Mỗi khối lại có hai lớp, tôi học lớp 1A. Như vậy là có tổng tất cả mười tiết mục. Tiết mục của tôi bốc thăm được số mười, vị trí cuối cùng. Có nghĩ là đúng vào lúc đã tiến hành xong phần lễ chúc mừng, trao quà và chín tiết mục trước đó, đúng vào lúc mọi người bụng đói cồn cào và cảm thấy buồn ngủ thì tôi sẽ lên hát.

Buổi lễ được diễn ra ngay giữa sân trường, dưới cột cờ mà chúng tôi vẫn chào cờ mỗi buổi sáng thứ hai. Hôm nay trời nắng ráo, tháng mười một có hơi lạnh một chút, nhưng nắng lên là sẽ cảm thấy ấm áp phần nào. Tôi ở trong phòng học với cô giáo, cô đang bôi son cho tôi.

Hồi ấy tôi chẳng biết son phấn là gì, lại ở quê nên cũng chẳng ai dùng son phấn, chỉ có những ngày biểu diễn văn nghệ thế này mới biết đến cái gọi là son thôi. Nhưng nhà tôi cũng không có son, nên đành đến lớp để cô bôi cho. Tôi không biết là trông có đẹp hay không, cô bảo đẹp quá thì tôi cũng biết vậy thôi.

Sáng nay chị tôi đã dậy rất sớm để tết tóc cho tôi. Hai chị em tôi giống bên nhà nội ở chỗ tóc đều rất đen và dài. Tóc chị tôi đã dài đến tận ngang mông, còn tóc tôi cũng đã ngang lưng rồi. Bố mẹ bảo con gái để tóc dài mới đẹp, nên không cho chị em tôi cắt tóc ngắn. Sau khi tốt nghiệp mẫu giáo tôi cũng bắt đầu để tóc dài. Bởi vì cảm thấy vào lớp một là trưởng thành lên rồi, nên cần phải nữ tính một chút.

Tôi cũng thấy tóc dài rất đẹp, nhất là những ngày như hôm nay. Chị tôi tết tóc hai bên cho tôi, chọn cho tôi một chiếc váy xòe màu xanh dương mặc kèm áo sơ mi trắng. Hình như đồng phục cấp một của mấy bé gái đều là kiểu này. Sau khi chuẩn bị cho tôi xong xuôi thì chị mới đạp xe đến trường. Hôm nay trường chị cũng tổ chức kỷ niệm ngày nhà giáo.

Tôi nhìn chị dắt chiếc xe đạp mini màu trắng ra khỏi cổng mà không khỏi thèm thuồng. Tôi cũng muốn được đi xe đạp, nhưng phần vì tôi còn nhỏ quá mẹ không cho đi, phần vì trường cấp một cũng gần, nếu mẹ không thể đưa tôi đi thì tôi cũng có thể đi bộ với đám bạn gần nhà.

Sau khi bôi son xinh đẹp cho tôi thì cô dắt tôi ra hội trường và cho tôi ngồi ghế đầu tiên để tiện lên sân khấu. Nhưng đúng quy định thì mỗi lớp sẽ được ngồi hai hàng dọc, và lớp trưởng phải ngồi đầu tiên để chỉ huy các bạn phía sau. Điều đó có nghĩa là gì? Có nghĩa là nó đang ngồi ngay bên trái tôi đây.

Sau phần lễ chào cờ và hát quốc ca, sẽ đến phần phát biểu khai mạc buổi lễ, hiệu trưởng đọc bài chúc mừng và sau đó là trao quà cho các thầy cô ưu tú, cuối cùng là phần văn nghệ. Phần văn nghệ của giáo viên trước rồi sẽ tới phần văn nghệ của các lớp.

Nói thật lòng thì trong tất cả những phần này, tôi thích nhất là phần chào cờ, không hiểu sao tôi rất thích hát quốc ca. Mặc dù hồi ấy còn nhỏ, còn chẳng thuộc hết lời, nhưng cứ mỗi lần nhạc quốc ca vang lên, là tôi lại thấy hừng hực khí thế.

Có lẽ vì hồi đó tôi cứ giữ mãi lý tưởng làm dân đen, nên vô tình bỏ qua mất sự thật là bản thân mình là một người con ngoan trò giỏi cháu ngoan bác Hồ, mầm non tương lai của Đảng cộng sản. Đương nhiên là hồi đó thì Đảng đối với đám trẻ con chúng tôi là một điều gì đó lớn lao lắm, nên chúng tôi chỉ dám đặt mục tiêu trước mắt là vào Đội thiếu niên tiền phong thôi.



Sau gần một tiếng đồng hồ nghe phát biểu và xem các phần biểu diễn văn nghệ của giáo viên, tôi đã ngồi ngáp ngắn ngáp dài rồi, chẳng biết có chờ được đến phần biểu diễn của mình không nữa. Tôi liếc sang nhìn Phúc, nó đang chăm chú theo dõi diễn biến trên sân khấu. Tôi chỉ biết tặc lưỡi, đúng là học sinh ưu tú của các thầy cô.

Ngồi chờ thêm các tiết mục của từng lớp lên biểu diễn tôi đã suýt ngủ gục mấy lần. Đang lúc mơ màng thì cô giáo chạy tới vỗ vai tôi, tôi mới giật mình bừng tỉnh, nhận ra là sắp đến tiết mục của tôi rồi. Sao mới lim dim một lát mà nhanh quá vậy.

Tôi lồm cồm bò dậy lê lết theo cô, nãy giờ ngồi mãi cũng mỏi mông, đứng lên đi lại cho đỡ mỏi cũng tốt. Cô dắt tôi ra phía sau cánh gà, dặn dò tôi đủ điều phải đi ra như thế nào, đứng ở vị trí nào, và phải giới thiệu những gì trước khi hát, tôi chỉ gật gù gật gù chứ thực ra chẳng nghe vào đầu chữ nào vì còn đang buồn ngủ, vả lại những điều này cô đều đã dạy tôi mỗi buổi tập rồi.

Đến lúc chị dẫn chương trình gọi tên tôi, tôi mới thực sự tỉnh ra và bước ra sân khấu. Tôi nhìn một lượt các thầy cô và các bạn học sinh ngồi dưới. Trên này quả là một vị trí thuận lợi để có thể nhìn thấy hành động của từng người dưới đó. Ai đang ngoáy mũi, ai đang ngáp ngủ, ai đang gãi đầu đều nhìn thấy rõ mồn một. Thế thì chắc là lúc nãy tôi ngáp ngắn ngáp dài thì thầy cô trên này cũng nhìn thấy hết rồi, tôi cũng hơi chột dạ.

Tôi đột nhiên thấy hơi hồi hộp, những thứ cô dặn tôi vẫn nhớ, nhưng lại không biết mở lời thế nào. Đang lúc bối rối thì tôi nhìn thấy nó, nó vẫn cái vẻ mặt chăm chú nhìn lên sân khấu, nhìn tôi không chớp mắt, lúc này tôi như được tiếp thêm sức mạnh mới lấy lại được bình tĩnh, hít một hơi thật sâu và bắt đầu lên tiếng. Đầu tiên là giới thiệu bản thân, sau đó là gửi lời chúc đến các thầy cô, và sau đây là bài hát..

Tiếng nhạc vang lên, mọi người vẫn chìm trong sự mơ màng và tiếng bụng réo ọc ọc vì đói. Chẳng mấy ai chú ý đến phần trình diễn của tôi, chỉ có các thầy cô ngồi bên dưới nhìn tôi bằng ánh mắt cổ vũ, và nó, vẫn chăm chú như từ đầu đến giờ.

"Quê hương em biết bao tươi đẹp, đồng lúa xanh núi rừng ngàn cây.."

Giọng hát của tôi cất lên, bầu không khí mới thay đổi một chút. Các thầy cô gật gù tỏ vè hài lòng, còn đám học sinh bên dưới ban đầu còn ngủ gà ngủ gật cũng đã ngồi thẳng dậy rướn cổ nhìn lên sân khấu xem tôi là ai. Còn nó, vẫn chăm chú nhưng đôi mắt đã chớp chớp nhìn tôi. Tôi vừa hát vừa nhún nhảy theo điệu nhạc. Đến khi nhạc kết thúc, tôi mới đừng lại và cúi đầu chào mọi người trước khi rút lui vào cánh gà.

Lúc này các thầy cô ngồi bàn đại biểu mới vỗ tay, kéo theo đó là cả hội trường vỗ tay rầm rầm, còn có vài tiếng huýt sáo và hú hét của mấy anh chị lớp bốn lớp năm. Tôi nhìn nó, nó cũng đang vỗ tay cho tôi, chỉ thế thôi là tôi thấy vui rồi. Tôi lon ton chạy vào cánh gà ngay trước khi chị dẫn chương trình lên tuyên bố bế mạc buổi lễ hôm nay, và mời các thầy cô về văn phòng liên hoan nội bộ.

Đám học sinh bên dưới bắt đầu vươn vai nhốn nháo đứng dậy, có lẽ lúc nãy họ vỗ tay cho tôi là vì tiết mục của tôi là tiết mục cuối cùng, nghe xong là có thể về nhà rồi đó. Nhưng tôi vẫn cảm thấy vui vì ít ra nó cũng đã vỗ tay cho tôi, tôi vui không nói nên lời. Đến khi đã ngồi sau yên xe của mẹ tôi vẫn còn đung đưa chân và hát bài hát vừa rồi.

Chiều nay mẹ sẽ đưa tôi sang nhà cô Tuyết để chúc mừng cô. Thường thì mỗi năm vào ngày này, các thầy cô sẽ tham dự buổi lễ tri ân vào buổi sáng ở trường, sau đó buổi chiều sẽ về nhà chờ các em đến chúc mừng. Thường thì sẽ có những món quà nhỏ do bố mẹ các em chuẩn bị, như là tập giáo án, tấm vải hoa hay là một bộ cốc chén. Năm nay là năm đầu tiên tôi vào lớp một, nên mẹ mua cho tôi một tấm vải hoa màu vàng nhạt, bọc giấy kĩ càng và gắn thêm một chiếc nơ để tôi mang sang tặng cô giáo.



Sau khi ăn trưa xong tôi háo hức đòi mẹ dẫn sang nhà cô, bộ quần áo lúc sáng còn không chịu cởi ra thay bộ khác, thực ra thì cũng chẳng cần phải thay, vì tôi cũng chưa làm bẩn nó. Thế là mẹ tôi đành phải ra điều kiện là tôi phải ngồi im ngoan ngoãn chờ mẹ dọn dẹp thay đồ xong xuôi, rồi mẹ sẽ dắt tôi sang nhà cô. Thế là tôi mới chịu ngoan ngoãn ngồi im trong lòng bố để xem tivi chờ mẹ.

Chị tôi vừa ăn xong đã dắt xe đi cùng với chị Hạnh rồi. Mẹ bảo hai chị tự đạp xe xuống nhà cô giáo chủ nhiệm. Thấy vậy tôi còn định mè nheo để mẹ cho tôi tự sang nhà cô, nhưng mẹ tôi lại lo là tôi không biết nói gì, cứ chạy sang thế cũng không phải phép. Tuy cô cũng khá thân thiết với nhà tôi, nhưng dù gì cũng là năm đầu tiên tôi vào tiểu học, nên mẹ tôi muốn dắt tôi sang cảm ơn cô cho đàng hoàng. Tôi không cãi được nên đành ngậm ngùi chấp nhận.

Sau khi ngồi xem ti vi suýt ngủ gật trên đùi bố, cuối cùng mẹ tôi cũng đã dọn dẹp xong. Lúc mẹ vào phòng thay quần áo tôi còn lon ton chạy vào theo. Mẹ tôi không có nhiều quần áo đẹp. Làm nghề nông nên cần quần áo đẹp làm gì, mẹ vẫn luôn bảo với bọn tôi như thế. Nhưng hôm nay mẹ cố gắng chọn bộ quần áo mẹ cho là đẹp nhất, tươm tất nhất để đưa tôi sang nhà cô.

Tôi ríu rít như chú chim non khi mẹ dắt tay tôi sang nhà đối diện. Cổng không khóa nên chắc cô đã về rồi. Mẹ đẩy cổng bước vào trong. Nhà cô có một khoảng vườn rộng, ở giữa là một lối đi lát gạch. Đi thẳng vào thì bên trái lối đi là giếng nước. Bên trái giếng nước, sát cạnh vườn là nhà tắm, bên phải giếng nước sát khoảng sân trước nhà là nhà bếp. Gian nhà chính nằm ở bên phải lối đi, quay lưng về phía cồng vào. Trước nhà có một dãy bậc thang rất cao trước khi lên đến hiên nhà. Trước hiên là một giàn thiên lý, mùa này chưa có hoa, lá cũng đã bắt đầu úa vàng. Nhưng sau này cứ mỗi lần mùa hè đến là mẹ lại bảo tôi chạy sang nhà cô xin một nắm hoa thiên lý về nấu canh, nên tôi nhớ giàn thiên lí nhà cô lắm.

Mẹ con tôi đứng ở dưới sân khẽ gọi cô, cô mới từ trong nhà bước ra mở cửa cho hai mẹ con tôi vào. Chắc là cô cũng vừa nghỉ trưa dậy, cả buổi sáng ở trường nên cô về nhà hơi muộn. Vì nhà tôi gần nhà cô nhất cho nên tôi và mẹ cũng sang sớm nhất.

Mẹ tôi đưa bọc quà bảo tôi tận tay đưa cho cô, còn mẹ gửi cô những lời chúc tốt đẹp nhất. Cô vui vẻ mời hai mẹ con tôi ngồi, cô cho tôi ăn kẹo, và rót trà mời mẹ tôi. Ba người đang nói chuyện rất vui vẻ. Thực ra là chỉ có mẹ và cô nói chuyện với nhau thôi, còn tôi thì ngồi đó ăn kẹo của mình.

Một lát sau thì ngoài cổng lại có tiếng gọi, chắc là bà mẹ nào lại đưa con đến đấy mà. Cô xin phép mẹ con tôi rồi ra cổng đón khách vào. Vị khách chẳng phải ai xa lạ, chính là mẹ chồng tương lai, à quên là mẹ Phúc đưa nó đến chơi. Mẹ nó cũng đưa quà cho nó bảo nó tặng cô, nhưng mà nó nhất quyết không chịu cầm, thế là mẹ nó đành phải tự đưa cho cô.

Cô lại mời hai mẹ con nó ngồi, ba người lớn lại tiếp tục nói chuyện với nhau. Tôi với nó ngồi đó cũng chẳng hiểu gì, những nãy giờ thì tôi vẫn ngồi im nghe, nhưng có vẻ nó ngồi một lát đã không chịu được, nên nó xin phép mẹ nó cho nó ra hiên nhà ngồi chơi. Cô Tuyết đưa cho nó vài cái kẹo để nó chạy đi chơi, nó cũng miễn cưỡng cầm lấy, thế là tôi cũng đứng ngồi không yên, vơ lấy một nắm kẹo rồi chạy ra với nó.

Nó ngồi ở đầu hiên nhà, ngay bên dưới giàn thiên lý, tay mân mê mấy cái kẹo mà cô cho. Tôi cũng lân la tiền lại gần, rồi ngồi phịch xuống bên cạnh nó, bóc một cái kẹo bỏ vào mồm ngậm. Tôi với nó chẳng nói gì với nhau, cứ ngồi đó một lúc lâu như hai người trưởng thành đầy tâm sự.

Rồi sau đó nó mới dừng tay lại, bỏ nắm kẹo trên tay xuống đất, thò tay vào trong túi áo trước ngực, lấy ra một que kẹo mút Lolly Tràng An vị cam ra đưa sang cho tôi. Tôi ngơ ngác nhìn sang phía nó, dưới ánh nắng leo lắt mùa đông rọi xuống dưới giàn thiên lý, tôi thấy đôi mắt nó như long lanh hơn.

"Sáng nay cậu hát hay lắm.." Nó thì thầm lí nhí trong cổ họng, nhưng tôi vẫn có thể nghe thấy. Tôi tủm tỉm cười rồi tự gật đầu lia lịa.

Đúng lúc này thì hai bà mẹ từ trong nhà bước ra, bảo hai đứa chào cô để về. Chúng tôi khoanh tay chào cô rồi lại nắm tay mẹ mình nhảy lon ton mấy bậc thang để về nhà. Trước khi tôi và mẹ vào nhà cũng quay sang chào mẹ con nó. Mẹ tôi chào mẹ nó, còn tôi thì nhìn nó rồi vẫy vẫy tay. Nó thì vẫn như mọi lần, không vẫy tay lại chào tôi, chỉ dùng ánh mắt long lanh để nói lời tạm biệt. Tôi vui vẻ chạy vào nhà, trên tay vẫn nắm chặt que kẹo mút vị cam.