Tỷ đệ Đường Hà, hai người hái đầy một túi sơn trà, Đường Hà nhìn sắp tới buổi trưa, trời càng lúc càng nóng, sắp xếp xong, hai người quay trở về nhà. Đó cũng là ý nghĩ Đường Tiểu Sơn. Tuổi hắn tuy nhỏ, nhưng bình thường phải làm việc giúp gia đình, thời gian chơi đùa vui vẻ không nhiều lắm, trên núi hoa quả, chim chóc cái gì cần đều có, đối với hắn mà nói, giống như chỗ vui chơi.

“Lần tới rảnh rỗi, tỷ tỷ lại dẫn đệ đi.” Đường Hà bảo đảm.

Tỷ đệ hai người xuống núi, trở về nhà, rửa sach sơn trà, người một nhà lấy ra làm đồ ăn vặt. Đường lão và Đường Lý thị không ăn, hai người có tuổi ăn không tốt, Đường Hà, đệ đệ và cháu gái, một loại tính trẻ con, ăn không đủ, hàm răng và ngón tay ba người đều bị nhựa quả nhuộm thành đỏ tím.

Phu thê Đường Đại Sơn từ chợ trở về nhà, Đào Đào sung sướng nhào về phía bọn họ, giống thường ngày cười một tiếng, như một đóa hoa nhỏ, cái miệng nhỏ nhắn đỏ rực, làm phu thê hai người sợ đến cực kỳ, biết là do ăn sơn trà, mới yên lòng.

“Sơn trà núi này có thể bán lấy tiền đây.” Đường Tống thị nói lại việc mua bán hôm nay với mẹ chồng, “Vừa vặn lúc nãy bán quả cho thân thích nhà chúng ta, người đoán là ai?”

Đường Lý thị đâu có đoán được, bà hỏi người nào.

“Là Chu gia Chu Nam Sinh biểu đệ, hôm kia đã tới nhà chúng ta.” Đường Tống thị gọi theo nam nhân nhà mình. “Chu gia ở trấn trên có cửa hàng của nhà, không chỉ bán sơn trà, mà còn bán các loại quả khác trên núi, còn bán cả thú rừng săn được trên núi, cũng có thịt khô, nghe nói người trấn trên rất thích ăn. Cửa hàng nhà bọn họ không lớn, khó được chính là vị trí tốt, làm ăn nhìn rất thịnh vượng đấy.” Đường Tống thị hâm mộ, “Mẹ, nếu không chúng ta cũng mở một cửa hàng đi? Con nhìn cửa hàng Chu gia không còn đồ thừa. Nam Sinh nói trong cửa hàng một phần là của nhà cung cấp… Trong ruộng nhà mình thu hoạch nhiều, giống nhau có thể tự sinh tự diệt.”

Đường lão và Đường Lý thị nghe vậy có chút tính toán, tỉ mỉ hỏi thăm phu thê Đường Đại Sơn. Cuối cùng Đường lão suy xét một lúc, lại lắc đầu nói: “Mở cửa hàng tiền quá lớn, chúng ta cơ sở yếu kém, chịu không được dày vò. Trước cứ nghe ngóng, gặp lúc thích hợp ta sẽ tính lại.”

Bất quá cha mẹ Đường Hà càng hài lòng Chu Nam Sinh, ban đầu chọn trúng, ý tứ của ông chỉ có một phần, hiện tại tăng lên năm phần. Có tình cảm thân thích, lớn lên ưa nhìn, lại hiếu thuận, tình trạng trong nhà tốt, đây không phải đốt đèn lồng mới tìm được sao, thật đúng là nhân duyên tốt.

Cho nên Đường Lý thị nói gần nói xa, thử dò xét ý tứ Đường Hà.

“Chu gia biểu ca?” Đường Hà hồi tưởng lại ngôn hành cử chỉ Chu Nam Sinh, không có ấn tượng đặc biệt gì, nhưng nàng tu dưỡng tốt, cho nên lễ phép nói: “Nhìn không tệ!”

Đường Lý thị không biết con gái ở thời hiện đại thường xuyên biểu hiện là người lịch sự, nghe lời khuê nữ mà nói… Cho là nàng thông suốt rồi, nhất thời vui rạo rực, thông báo với lão đầu tử có thể tiến thêm một bước nữa. Hai người thương lượng đến nửa đêm, ngày hôm sau, Đường Lý thị đi tìm Đường Chu thị, hai người nói chuyện công việc thường ngày, Đường Lý thị vòng vo một lúc, hết chuyện Đông gia cưới đến chuyện Tây gia gả, cuối cùng ấp a ấp úng hỏi: “Bà Tam, cháu ngoại trai nhà mẹ đẻ bà đã đính ước chưa? Chính là Nam Sinh lần trước tới đó!”

Bà Tam lập tức hiểu ý tứ Đường Lý thị, “Mẹ Đường Hà coi trọng Nam Sinh sao?” Chuyện này dĩ nhiên là tốt, một bên là cháu gái nội, nhìn lớn lên từ nhỏ, một bên là cháu ngoại trai thân thiết nhà mẹ đẻ, nếu kết thành thông gia, chẳng phải thân càng thêm thân? Lập tức cười híp mắt tán thành.

“Việc này không nóng vội được.” Đường Lý thị biết được, quả thật Chu Nam Sinh chưa đính ước, bà thong dong hơn. “Đây là chuyện hôn sự của khuê nữ, kết hợp chính là chuyện tốt hai họ, từ từ sẽ đến, người ở giữa xem xét giúp đỡ, không phải hai bên đều vui mừng sao, thân càng thêm thân, đúng là một đoạn giai thoại đây!”

Đường Chu thị cũng là ý này. Hai người lại nói một lúc, Đường Chu thị nghe Đường Lý thị mấy lần ám hiệu muốn gặp mặt Chu Nam Sinh, biết làm mẹ hay thận trọng ý tứ, dù sao không phải chuyện quá mức khó khăn, lập tức sảng khoái đáp ứng. “Ta cũng muốn biết ý nghĩ cháu trai, để cho nó đi lại nhiều thêm mấy lần, coi như thăm lão bà tử ta đây.”

Đường Hà vì một câu nói của mình, khơi ra hậu quả mà vẫn chưa phát giác ra. Đường Lý thị nghĩ tới chung thân nữ nhi đáng tin cậy, trong lòng phá lệ cao hứng, ánh mắt nhìn Đường Hà vừa mừng rỡ vừa yêu thương.

“Mẹ, người sao thế?” Đường Hà nhẫn nhịn, lại không nhịn được hỏi.

“Không có gì.” Đường Lý thị cười híp mắt, muốn tiết lộ với nữ nhi, bà suy nghĩ một chút, biết tính nàng bướng bỉnh, lại nhịn xuống. “Giúp mẹ lấy mười cân gạo đãi sạch, dùng nước trong ngâm qua đêm nhé.”

Đường Hà theo lời mà làm. Rạng sáng ngày hôm sau, Đường Lý thị đến nhà Tạ Thạch Ma, muốn xay gạo thành tương (Tương ở đây chỉ gạo ngâm trong nước rồi mang xay hết luôn, thành nước gạo sệt sệt, nói chung nước gì sệt sệt đều gọi là tương hết :D). Cho tới bây giờ Đường Hà chưa từng thấy cối xay, muốn đi theo nhìn mới mẻ.

Nhà Tạ Thạch Ma được gọi là chuyên gia xay. Trong thôn phàm là muốn xay đỗ xanh gói bánh chưng, hoặc xay gạo thành bột hoặc tương, đều đến nhà bọn họ. Cối xay quá lớn, cao ngang hông Đường Hà, một người đẩy phải cố hết sức, cần phải hai người cùng nhau làm, một người từ bên này đẩy qua, một người khác lại từ bên kia đẩy tới.

Đường Hà cảm thấy Tạ Thạch Ma rất kỳ quái, không phải là cối xay, mà là quan tài nhà hắn. Quan tài giống cối xay, đều bày ở đại sảnh, người trong thôn dùng để xay, không có một người nào tỏ vẻ khó hiểu với quan tài kia. Đường Hà cảm thấy, người cổ đại so với người hiện đại không có khái niệm về chuyện này, bọn họ nghĩ sinh tử là chuyện hiển nhiên, thái độ đối với chuyện đó tự tại mà thản nhiên.

“Quan tài này để lão bà tử ta sau này dùng.” Đường Hà vây quanh quan tài chuyển động có chút hiểu rõ, đột nhiên phía sau vang lên thanh âm già nua, sợ hết hồn. “A…” Nàng nhận ra lão nhân đúng là lão mẫu thân Tạ cối xay, đồng lứa với bà cố nàng, cụ là lão nhân thọ nhất trong thôn. Đã tám mươi tuổi rồi, nghe nói quan tài này là lão nhân năm ấy sáu mươi tuổi đặt mua, nàng thấy lão nhân mặc dù đầu tóc trắng phau, lưng còng, nhưng tinh thần vẫn minh mẫn, cười lên nếp nhăn trên mặt giãn ra thật giống như một đóa hoa cúc. Đường Hà tiến lên đỡ lấy lão nhân. “A, lâu lắm rồi không thấy người.”

“Lớn tuổi, không muốn nhúc nhích, bình thường không ra khỏi cửa. Có lẽ lâu rồi con chưa tới.” Lão nhân đứng cạnh quan tài, từ từ vuốt ve, lau chùi quan tài. Lão nhân được phép rảnh rỗi tới để giết thời gian, quan tài bị lau đến khi không nhiễm một hạt bụi, nhiều năm vuốt đến sáng choang. “Nhóc con nhà ngươi, thời gian trôi qua lâu, có nhớ hay không? Có một lần ngươi còn trốn vào trong đây.”

Đường Hà mỉm cười xác nhận. Chính là cái lần Đường Lý thị muốn bán ‘Đường Hà’, ‘Đường Hà’ sợ hãi, vì thường nghe lão nhân bàn luận, có người nói nằm hòm quan tài, từ đó không sợ hãi nghèo khổ, vĩnh viễn hưởng thụ cực lạc, nàng không hiểu cực lạc, nhưng hi vọng không sợ hãi nghèo khổ, vì không có người sắp xếp, luôn để hòm quan tài trống rỗng, không đóng nắp quan tài, nàng một hài tử nho nhỏ, rốt cuộc chui vào né một ngày.

“Khi đó còn nhỏ tuổi.”

Lão nhân liếc nhìn nàng một cái, “Con ban đầu là một cục thịt nho nhỏ, hôm nay đã lớn thành đại cô nương rồi.” Lão nhân cầm tay nàng, tách lòng bàn tay nàng ra, đưa đến ánh sáng xem xét một hồi lâu. “Ta thấy con ngoan ngoãn, thật là may mắn.” Lòng bàn tay ấm áp, thô ráp của lão nhân nhẹ nhàng vuốt ve trên gương mặt nàng. “Hài tử, con người vừa sinh ra, chớp mắt đã đi hết cuộc đời, con phải cố gắng sống tốt nha.”

“… Dạ.” Đường Hà nhẹ nhàng đáp lại.

“Đỡ lão nhân gia ta đi ra chỗ sáng.” Đường Hà đỡ lão nhân gia ngồi ở một gốc cây trong viện, bóng cây dày đặc, âm thanh ve sầu giục giã. Hai người ngồi một lúc lâu, đến khi Đường Lý thị xay xong tương gạo, mới cáo từ về nhà.

“Mẹ, người xay tương gạo muốn dùng làm gì?” Mười cân gạo, xay được hơn phân nửa thùng tương gạo, thật khó Đường Lý thị mới chịu để cho xay.

“Đệ đệ con không phải muốn ăn bánh muối sao?” Đường Lý thị than thở, “Hài tử đứa nào không tham ăn? Cũng khổ cho các con, mẹ làm bánh muối cho các con ăn, một lần ăn đủ!” Lời nói khí phách, thật ra chút nữa dùng hết mười cân gạo, lại đau lòng không thôi.

Trình tự làm bánh muối rất đơn giản. Đi xay tương gạo, trộn lẫn muối, số lượng vừa đủ, đúc vào trong chén, thả vào trong nồi to rồi hấp cách thủy. Yêu cầu bếp lò phải cháy to, đun lên hơn nửa canh giờ, tắt lửa, lại để gần nửa canh giờ nữa, mới có thể trực tiếp ăn, nếu như nhỏ thêm vài giọt dầu phộng thì càng ngon.

Nhưng phương pháp ăn chính xác, còn cần nước tương. Nước tương phân làm ba loại, một là dấm súp chua ngọt ngon miệng, hai là đậu bỏ vỏ cùng xì dầu hòa thành súp mặn, ba là dùng tương cà chua trộn với nước đường. Ba thứ trên pha chế phải tốt, tưới lên trên bánh muối, giã một trái ớt đỏ ăn kèm, quả thật mĩ vị không bằng.

Vì tiểu hài tử yêu thích, Đường Lý thị cố ý dùng chén rượu nhỏ làm khuôn mẫu, làm mười mấy chén bánh. Nghĩ đến tiểu nhi tử của mình về nhà thấy có đồ ăn ngon, bộ dáng cao hứng nhảy cẫng lên, Đường Lý thị không nhịn được vui rạo rực.

Kết quả bà trái đợi phải đợi, không đợi được đến khi nhi tử về nhà, có hài tử trong thôn chạy tới nói cho bà biết: “Thím, Tiểu Sơn nhà thím ra sông bơi lội, bị nước cuốn đi rồi!”

Đường Lý thị trước mắt tối sầm, cố gắng chống đỡ, chạy ra khỏi sân, ngã nhào, đập đầu xuống đất, cái trán chảy đầy máu tươi, ánh mắt hướng đi, bà bò dậy tiếp tục chạy, trong miệng phát ra tiếng gào thét khốn đốn, bà chạy tới thôn, đầu đụng vào một người ướt rũ, bà liều mạng còn muốn chạy, người vừa tới một tay giữ bà lại: “Mợ!”

Bà liều mạng dãy dụa muốn chạy, lại nghe một tiếng quát to: “Tiểu Sơn còn sống!”

Bà mịt mờ nhìn về người trước mắt, đúng là người bà tâm nguyện, Chu Nam Sinh, người hắn ôm trong lòng, không phải Tiểu Sơn Của bà thì ai?

“Còn sống?” Bà gào khóc.