Cái mà họ có chỉ là một mạng sống và linh hồn trong sạch trong môi trường vẩn đục. Ngoài ra họ chẳng có gì hết. Những thứ mà họ có thật khó có thể chịu được bất cứ đả kích nào, mỏng manh như bạch ngọc đứng trước đá cứng, bất lực như những thiên thần ngây thơ trước xã hội đầy cám dỗ.

.

Kết thức kỳ thi tốt nghiệp, Vu Vũ cùng kết thúc cuộc đời học sinh của mình tại đây. Cậu sớm đã không còn tâm tư cho sự nghiệp học hành. Với cậu, học lên cao là một ảo tưởng không thực tế. Cát Niên biết có khuyên cũng chẳng có tác dụng gì, chỉ đành im lặng. Có lẽ mỗi người đều có quỹ đạo cuộc đời riêng. Những quỹ đạo này có giao điểm nhưng điểm cuối lại khác nhau. Sách vở và thầy cô đều nói với chúng ta con người là bình đẳng, nhưng chỉ nói riêng về Hàn Thuật và Vu Vũ, từ khoảnh khắc cất tiếng khóc chào đời, họ có bắt đầu ở cùng một xuất phát điểm không?

Hai tháng sau khi bà nội mất, theo giao hẹn với Lâm Hằng Quý,Vu Vũ cho đi hết di vật của người đã mất, dọn khỏi căn nhà cậu đã sống mười tám năm, dùng một nghìn tệ mà Lâm Hằng Quý trả lần hai thuê một gian phòng đơn ở góc thành phố. Lúc đó, Lâm Hằng Quý tổng cộng đã trả chín nghìn tệ tiền nhà, còn thiếu tám nghìn, hắn nói cửa hàng của mình cần vốn trung chuyển, năm tháng sau mới trả hết được.

Cát Niên nghi ngờ đạo đức của Lâm Hằng Quý theo bản năng, không chỉ một lần cô đã nói với Vu Vũ: “Tớ không tin tên tiểu nhân đó. Cậu qua lại với hắn, chuyện gì cũng phải cẩn thận đấy. Hồi đó bán nhà là do đường cùng, mười bảy nghìn tệ là quá lợi cho hắn. Giờ hắn mới trả được một nửa cậu đã dọn nhà. Chỉ dựa vào mỗi tờ giấy nợ hắn viết, nếu hắn giở trò thì cậu làm thế nào?”

Lý lẽ của Cát Niên lẽ nào Vu Vũ lại không hiểu, nhưng khi bệnh của bà nội nguy cấp cậu không thể không đồng ý điều kiện của Lâm Hằng Quý là khi nhận được tiền lần đầu trong vòng ba tháng phải giao nhà. Bà Nội không gắng gượng được, là cháu, cậu đã nỗ lực hết sức rồi, còn kết cục cuối cùng là sự an bài của số phận.

Vu Vũ hiểu rõ sự bỉ ổi của Lâm Hằng Quý hơn ai hết, nhưng cậu nói với Cát Niên: “Lúc đó tớ chỉ muốn lấy được tiền. Không cứu được bà, cũng phải giúp bà chịu ít giày vò. Chính miệng tớ đã đồng ý với Lâm Hằng Quý là sẽ giao nhà đúng hẹn. Nếu tớ nói lời mà không giữ lấy lời thì có khác loại tiểu nhân bỉ ổi Lâm Hằng Quý?! Cát Niên, tớ không muốn giống như hắn.”

Nói đến cuối cùng, gần như là an ủi Cát Niên, cũng là an ủi chính mình, Vu Vũ cười: “Lâm Hằng Quý đã đồng ý với tớ rồi, tuyệt đối sẽ không chặt cái cây tỳ bà đâu, cậu yên tâm.”

Cát Niên không nói gì, nếu cái cây tỳ bà đó không thuộc về cậu ấy nữa, thì dù nó có chín sai trĩu quả cũng có liên quan gì đến cô?!

Ngoài việc tiếp tục làm thêm ở quán Internet, Vu Vũ còn dựa vào quan hệ với đám “bạn” để làm bồi bàn ở quán rượu “KK”. Cùng lúc làm hai công việc, như vậy miễn cưỡng cũng có thể nuôi sống bản thân, nhưng cuộc sống sớm tối đảo điên, không phân ngày đêm, khiến cậu gầy sọp đi, lại vì ít khi tiếp xúc với ánh sáng mặt trời, làn da trắng bệch gần như trong suốt, chỉ cần một ánh nắng chiếu vào là sẽ tan biến.

Cát Niên biết cậu bận bịu cả ngày, không chú ý chăm sóc bản thân, trong thời gian ôn thi căng thẳng, cứ có lúc rảnh là cô lại đến thăm Vu Vũ. Tấm rèm màu cam nổi bật nhất nơi lạnh lẽo Vu Vũ ở là do Cát Niên đích thân chọn và treo lên. Bát đũa đơn giản, cây đèn nhỏ đầu giường đều là đồ rẻ tiền hai người mò được ở chợ đêm. Cát Niên thậm chí còn cắt cài cành trên cây lựu ở nghĩa trang liệt sĩ đem về cắm vào hũ sứ làm một chậu bonsai. Hằng ngày trước khi ra khỏi nhà Vu Vũ đều nhớ tưới nước cho nó, để nó ở chỗ có thể hứng được nhiều ánh nắng nhất. Không lâu sau nó nhú ra chồi non.

Chìa khóa ở chỗ Vu Vũ cũng giao cho Cát Niên một chiếc, Cát Niên thường đến đây từ hai nơi là từ nhà và trường. Khi Vu Vũ ở nhà, hai người cùng ăn mỳ, khi cậu không có ở nhà, cô dọn dẹp phòng, có lúc còn giặt quần áo bẩn cho cậu.

Vu Vũ thấy ngại, thường nói: “Cát Niên, cậu không cần làm cho tớ những việc này đâu.”

Cát Niên biết cậu đưa cho cô chìa khóa chẳng qua để chứng minh mình không cô đơn, trong cái thành phố này mình vẫn còn có một chỗ dựa. Còn cô làm những việc này không phải vì cậu mà là vì chính mình, làm những việc ấy cô thấy vui.

Vu Vũ không thích gọi điện thoại đến nhà Cát Niên. Cậu có một cái máy nhắn tin cũ nhưng rất cá tính. Theo cách nói của Cát Niên, cô gọi nó năm lần, “lão gia máy nhắn tin” mới để ý tới cô một lần. Liên hệ giữa họ chủ yếu dựa vào những tờ giấy gấp chặn dưới chậu cây lựu để lại cho đối phương.

“Cát Niên, mấy ngày này tớ làm việc từ ba giờ chiều đến mười một giờ đêm…”

“Tớ biết rồi, gần đây toàn kiểm tra thôi...”

“Chuyện cười cậu để lại lần trước rất buồn cười…”

“Buồn cười thật sao? Thật ra tớ muốn nói, đó vốn không phải là chuyện cười…”

Họ cứ nói chuyện với nhau bằng cách đó, ngoài hai người họ ra thì không một ai biết bên dưới chậu cây xấu xí lại có bí mật như thế.

Có lúc, Cát Niên cảm thấy bất giác chần chừ khi cắm chìa khóa vào ổ khóa chỗ ở của Vu Vũ. Cùng một ổ khóa, liệu Trần Khiết Khiết cũng có một cái chìa không? Cô không muốn khi đẩy cửa vào lại nhìn thấy gương mặt xinh đẹp đó. Tuy cô mơ hồ cảm nhận được rằng quan hệ giữa Vu Vũ và Trần Khiết Khiết chưa bao giờ cắt đứt hẳn, nhưng đó là chuyện thuộc về thời gian và không gian khác, cô không muốn biết. Cũng may là chuyện này chưa bao giờ xảy ra. Nơi Vu Vũ sống không hề có dấu vết của một người con gái nào, chỉ có một lần khi gấp quần áo cho Vu Vũ, cô nhìn thấy sau lưng áo sơ mi có vết sơn móng tay khô.

Đầu tháng Bảy, giữa mùa hè, kỳ thi đại học của Cát Niên đã đến. Sáng sớm, cô đeo cặp, ăn bữa sáng rồi rời khỏi nhà như thường ngày, đi đến nơi có thể thay đổi cuộc đời của rất nhiều người. Chiều ngày thứ hai ra khỏi phòng thi, cô thậm chí vẫn đến chỗ Vu Vũ đổi cho chậu cây vị trí nhiều ánh nắng hơn. Vu Vũ viết lên tờ giấy chặn dưới chậu cây hai chữ “tất thắng”, Cát Niên nhìn mà cuời sằng sặc chê chữ xấu.

Hai vợ chồng Tạ Mậu Hoa quan tâm một cách muộn mằn, một buổi tối nọ, Tạ Mậu Hoa nói với con gái: “Sắp thi đại học rồi nhỉ? Đây cũng coi như là việc lớn, gần đây có muốn ăn gì bảo mẹ làm cho mà tẩm bổ cho trí não.”

Cát Niên đang bận rộn dạy Vọng Niên đọc phiên âm chỉ đáp: “Không cần đâu bố.”

“Sao lại không cần, nói ra người khác bảo bố mẹ không quan tâm đến con. Thật ra bố mẹ có khi nào mà không đối xử công bằng với con và Vọng Niên?” mẹ Cát Niên nói.

Cát Niên hơi khó xử: “Con biết, nhưng mấy ngày trước đã thi xong môn cuối cùng rồi. Hôm nay trường chấm điểm, gần đây tạm thời con không cần tẩm bổ trí não.”

Điểm của cô khá lý tưởng, không có gì là bất ngờ cả, có thể nói là thể hiện đúng trình độ thường ngày. Giáo viên Ngữ văn rất lo Cát Niên làm văn lại mắc lỗi nên bắt cô viết lại một bản theo trí nhớ, giáo viên đọc rồi cười rất lâu.

Người khác đều nói, Hàn Thuật thi cũng rất tốt, đương nhiên cậu ta phải vào trường đại học Luật tốt nhất. Xem ra, đó là chuyện mười phần chắc chín. Năm nay đề thi đại học khối tự nhiên và khối xã hội có nhiều điểm khó hơn dự đoán.

Tuần cuối tháng Bảy, chủ nhà của Vu Vũ bảo sẽ tăng giá thuê nhà 30%. Vu Vũ đã thương lượng nhiều lần nhưng không có cách nào. Vì dù với mức giá sau khi tăng, muốn thuê được phòng tốt hơn ở đây gần như là chuyện không thể. Căn phòng tuy xấu, nhưng ít ra cũng là một không gian độc lập có thể tránh nắng trú mưa. Không chỉ cậu mà ngay cả chậu cây của cậu cũng đã quen với nơi này.

Số tiền phòng nhiều hơn quả thật là một áp lực vô cùng lớn với Vu Vũ. Sinh kế vốn phải miễn cưỡng lắm mới duy trì được nay bỗng chốc càng thêm khó khăn. Lúc này, thời hạn Lâm Hằng Quý hẹn trả nốt số tiền đã qua nhưng hắn vẫn giả câm giả điếc.

Vu Vũ nói: “Tớ phải đi tìm hắn, bắt hắn trả tiền.”

“Chỉ sợ hắn không phải kẻ giữ chữ tín.” Cát Niên lo lắng.

“Tớ không tin hắn có thể vô liêm sỉ đến mức đó. Giấy nợ giấy trắng mực đen, in cả dấu tay còn nằm trong tay tớ. Hắn mà dám giở trò thì tớ liều với hắn.”

Cát Niên giữ chặt Vu Vũ: “Vu Vũ, cậu không được liều với hắn, hắn là kẻ khốn nạn, liều với hắn không đáng đâu!”

“Nhưng không thể cứ để hắn đè đầu cưỡi cổ được. Nhà giao cho hắn, tớ không có gì để nói, nhưng tiền thuộc về tớ thì một xu cũng không được thiếu!”

Cát Niên lo mối hận tích trữ lâu ngày của Vu Vũ sẽ bùng phát khi gặp phải sự bỉ ổi của Lâm Hằng Quý. Nhưng giống như Thất Thương Quyền, muốn hại người thì phải hại mình trước. Cô liền yêu cầu: “Tớ đi cùng cậu!”

Vu Vũ từ chối không chút do dự, ý đồ của Lâm Hằng Quý với Cát Niên rõ như ban ngày, sao cậu có thể để Cát Niên xuất hiện trước mặt tên khốn ấy, sao có thể để cô mạo hiểm chứ?!

“Nếu cậu không cho tớ đi thì phải hứa với tớ, dù thế nào cũng không được động tay động chân với hắn!” Cát Niên nhìn theo ánh mắt né tránh của Vu Vũ: “Vu Vũ, đừng để hắn kéo cậu xuống bãi lầy!”

Vu Vũ hứa với cô và một mình đi tìm Lâm Hằng Quý. Nhưng khi cậu tay không đem theo vết rách ở môi quay lại trước mặt Cát Niên thì cô bắt đầu nghi ngờ phán đoán của mình và chuẩn mực đạo đức từ trước tới giờ.

“Không biết tên khốn đó lôi đâu ra một tờ giấy cũ mèm, trên đó có dấu tay của bố tớ, nói muốn làm buôn bán, vay của Lâm Hằng Quý mười nghìn tệ…”

“Bố cậu… không phải đã… Sao có thể thế được?”

Vu Vũ bất lực ngồi xuống mép giường: “Đúng thế, sao có thể, sao tớ lại có thể ngu ngốc đên thế. Hắn đã giăng xong bẫy rồi chỉ ngồi đó đợi tớ nhảy vào thôi.”

“Không có bằng chứng, có gì có thể chứng minh đó là do bố cậu viết? Người đã chết nhiều năm như vậy rồi, hắn thích làm giả là làm giả sao?” Cát Niên giận sôi người, cô cũng như Vu Vũ, dù sao cũng chỉ là đứa trẻ chưa đến hai mươi tuổi. Dù so với những người cùng tuổi họ chứng kiến nhiều nhân tình thế thái hơn, nhưng đối diện với sự xấu xa, lòng tham và cạm bẫy trần trụi như vậy, họ vẫn cảm thấy không thể thích nghi nổi.

Vu Vũ che mắt cười một tiếng: “Đương nhiên hắn có thể chứng minh, không phải còn có người làm chứng sao? Bác rể của cậu, còn cả một người hàng xóm đều chỉ tay lên trời nói tận mắt nhìn thấy bố tớ ký tên lên đó. Chỉ có điều mười mấy năm nay, hắn thấy tớ và bà nội cô nhi quả lão không nỡ nhắc đến. Lần mua nhà này cũng là để cứu tớ, hắn chỉ thiếu mình tám nghìn tệ, nhưng tớ lại nợ hắn mười nghìn. Thấy tớ đáng thương, hai nghìn kia bỏ qua. Cát Niên, cậu có tin không? Hắn đúng là đại từ đại bi!”

“Thật quá trơ trẽn!” Cát Niên hối hận rằng mình không có nhiều từ ngữ độc địa hơn, nhưng dù là lời nguyền rủa nào thì với Lâm Hằng Quý vẫn không đủ.

“Chẳng lẽ, chẳng lẽ không có cách nào khác sao?” Dù hắn có tìm người làm chứng, pháp luật cũng không có quy định đời bố nợ thì đời con phải trả. Chúng ta… chúng ta đi kiện hắn!”

Cát Niên nói với giọng run run, cảm thấy còn không thể thuyết phục nổi chính mình.

Kiện hắn? Lấy gì mà kiện? Cái mà họ có chỉ là một mạng sống và linh hồn trong sạch trong môi trường vẩn đục. Ngoài ra họ chẳng có gì hết. Những thứ mà họ có thật khó có thể chịu được bất cứ đả kích nào, mỏng manh như bạch ngọc đứng trước đá cứng, bất lực như những thiên thần ngây thơ trước xã hội đầy cám dỗ. Họ không nghĩ được cách gì, không ai lại tin con trai của một kẻ giết người. Điều này họ biết, Làm Hằng Quý cũng biết.

Cát Niên không biết mình có thể nói được gì nữa, cô kéo tay Vu Vũ đang ôm mặt ra, khẽ xoa lên vết thương trên môi Vu Vũ: “Đau không?”

Vu Vũ quay mặt đi: “Cái tát này là khi tớ bảo giấy nợ đấy là giả, bác rể cậu đánh đấy. Tớ không động tay với ông ta đâu, cậu yên tâm!”

Cát Niên nhắm mắt, cô yên tâm, rất yên tâm, thế nhưng bi thương là con dao giết người vô hình.

Tranh chấp về chuyện nhà cửa với Lâm Hằng Quý bị gác lại như thế, Cát Niên luôn rất lo lắng cho Vu Vũ, nhưng hằng ngày cậu đi làm rồi về nghỉ, không nhắc lại chuyện này nữa. Chỉ là càng bán sức làm việc thì con người càng trở nên trầm mặc hơn.

Tháng Tám đến, thành tích thi đại học được công bố, đợt đầu tiên giấy báo nhập học của tân sinh viên ồ ạt đến các nhà. Cát Niên không sốt ruột chờ đợi, cô là người có thành tích cao, xếp thứ hai toàn thành phố, bất cứ trường đại học nào cũng vui vẻ mở rộng cửa đón chào cô.

Ngày mười ba tháng Tám, nhân viên bưu điện lắc chuông xe đạp đưa giấy báo nhập học của Đại học Nhân dân Trung Quốc đến nhà họ Tạ. Sáng hôm đó, con ngõ nhỏ bé trở nên náo nhiệt, mọi người đều nghe nói con gái của nhà họ Tạ là trạng nguyên, thi đỗ khoa Luật của một trường đại học trọng điểm trên Bắc Kinh.

“Lão Tạ, các sinh viên tốt nghiệp từ khoa Luật tương lai đều làm luật sư, làm thẩm phán. Nuôi dưỡng được một cô con gái có tài là trên hết. Vài năm nữa, những ngày tháng tốt đẹp đang đợi ông bà đấy!” Hàng xóm đều nói.

Vợ chồng Tạ Mậu Hoa khách sáo nói: “Con bé không biết sau này sẽ thành thế nào? Không thi đỗ phiền lòng, thi đỗ rồi cũng phiền lòng. Phí lên học ở Bắc Kinh cũng đau đầu rồi!”

Nói là thế nhưng Tạ Mậu Hoa vẫn ra phố mua hai băng pháo treo trước cửa để đốt. Cát Niên tựa vào cửa sổ phòng mình, qua tấm kính cửa sổ nhìn một màu đỏ sau khi pháo nổ tan tành. Mãi mười một năm sau cô vẫn nhớ niềm vui và sự nhộn nhịp của khoảnh khắc ấy. Đó là lần vui vẻ duy nhất thuộc về Tạ Cát Niên.

Buổi chiều, mẹ vẫn đang bận rộn gọi điện cho họ hàng báo tin mừng, bố bị bạn bè kéo đi nói chuyện bí quyết dạy con. Cát Niên lấy cớ đi thăm bạn, ra khỏi nhà lại chạy đến chỗ Vu Vũ. Cô chỉ muốn chia sẻ niềm vui này với cậu ấy.

Vu Vũ không có ở nhà, đồ đạc trên giường hỗn loạn, Cát Niên lẩm bẩm, ngoảnh đầu thì thấy phía dưới chậu cây có một góc màu trắng.

Cát Niên cười, xem ra Vu Vũ để lại lời nhắn cũng đúng lúc lắm, cậu cũng đoán được Cát Niên sẽ đem đến tin vui nên mới đặc biệt chúc mừng cô?!

Cô phấn khích nhấc chậu cây lấy tờ giấy lên, vội vã dùng một tay mở ra.

Vu Vũ rất ngại viết, kém biểu đạt, thường ngày, những lời để lại rất ít chữ, đủ ý là được. Lần này, Cát Niên thấy cả một đoạn bút tích của cậu, không giấu được sự ngạc nhiên.

Cát Niên, tớ phải đi rồi. Tớ không có cách nào khác. Khiết Khiết có thai rồi, tớ không thể để cô ấy ở lại. Cậu chắc chắn sẽ khuyên tớ, tớ biết. Nhưng từ trước tới nay tớ là người không được tự do. Đây có lẽ là cơ hội ra đi duy nhất mà ông trời ban cho tớ. Cát Niên, đừng lo cho tớ, khi nào ổn định tớ sẽ liên lạc với cậu trước tiên.

Vu Vũ viết chữ nguệch ngoạc, Cát Niên vẫn nhìn rõ được từng chữ, nhưng lại không hiểu ý trong đó, run rẩy cầm tờ giấy đã nhàu nát đọc lại lần nữa.

Cuối cùng, tờ giấy rơi nhè nhẹ khỏi tay Cát Niên. Một lúc lâu sau mới trùm lên chậu cây lựu rạn nứt.

.