Lúc này, Tuân Du bước nhanh vào thư phòng, khom người thi lễ:
- Tham kiến Thừa tướng!
Tào Tháo buông sách xuống, cười tủm tỉm, khoát tay nói:
- Mời Tuân công ngồi!
- Tạ ơn Thừa tướng!
Tuân Du ngồi xuống, lúc này Tào Tháo mới hỏi:
- Hôm nay là ngày mùng một, Tuân công không tế tổ sao?
Tuân Du vội vàng hạ thấp người nói:
- Thần sắp xếp tế tổ vào mùng năm, thần định ngày mai lên đường về quê.
- Ha ha, ta cũng sắp xếp vào mùng năm, mùng một nhiều việc quá, còn phải tham dự triều chính, không kịp nữa.
Hai người nói chuyện phiếm được hai câu thì Tào Tháo liền chuyển chủ đề sang việc chính. Tào Tháo trầm ngâm một chút, nói:
- Lưu Cảnh đề xuất dùng Hạ Hầu Uyên đổi lấy vợ con Lưu Bị, Tuân công thấy việc trao đổi này thế nào?
Tuân Du khẽ cười:
- Trong buôn bán, người bán phải có lợi mới được, người mua thì cảm thấy vật đó đáng giá, vậy là trao đổi. Nếu như Thừa tướng cảm thấy giá đó quá cao thì từ chối là xong.
Tào Tháo thở dài:
- Nhưng Hạ Hầu Uyên là trợ thủ đắc lực của ta, ta tuyệt đối không thể mất đi hắn. Nhưng ta lại muốn lợi dụng vợ con của Lưu Bị để khống chế hắn, để ta có thể dùng hắn, vì vậy ta có chút mâu thuẫn.
- Thừa tướng và Lưu Bị đã có nhiều năm qua lại như vậy, còn không hiểu con người này sao? Cho đến tận bây giờ, Lưu Bị có quan tâm đến vợ con hắn không? Vậy mà lại phái người đến nói điều kiện chuộc người?
Tào Tháo ngẩn người ra, bỗng nhiên có chút tỉnh ngộ. Bắt được vợ con Lưu Bị mấy tháng rồi, Lưu Bị quả thật chưa từng bày tỏ sự quan tâm, lẽ nào tâm tính con người này lại tệ bạc như vậy?
Tuân Du cười, lại nói:
- Lưu Bị không phải không quan tâm đến vợ con mình, dù sao đó cũng là con trai duy nhất của hắn, hắn ta chỉ là không muốn bị Thừa tướng lợi dụng thôi. Ngày xưa, Cao tổ bị Hạng Vũ truy kích, để trốn chạy mà không thương tiếc đẩy xe đứa con ruột của mình xuống, cái gì gọi là kiêu hùng, đây chính là kiêu hùng đấy.
- Ý của tiên sinh là tán thành ta dùng cách giao vợ con Lưu Bị cho Lưu Cảnh, đổi về Hạ Hầu Uyên?
Tuân Du gật đầu:
- Trận chiến Xích Bích, tướng sĩ đều bị thương nặng, ý chí chiến đấu đang mất dần. Lúc này Thừa tướng nên lấy dân làm gốc, không tiếc bất cứ giá nào trấn an lòng quân. Thật ra Lưu Bị không đáng để lo nghĩ, vợ con hắn càng không phải là thứ kiếm lợi, thần kiến nghị rằng Thừa tướng nên đổi.
Tào Tháo không khỏi thở dài:
- Nếu như ta sớm nghe lời của tiên sinh thì chỉ e sẽ không có thất bại trong trận Xích Bích rồi.
Tuân Du cười nói:
- Nhưng bước đi Kinh Châu này, Thừa tướng vẫn phải bước đi, không phải sao ạ?
- Tiên sinh nói không sai, Lưu Cảnh quả thật là kình địch của ta. Bây giờ nghĩ lại, chiến lược duy nhất lúc đầu có thể thắng được quân Giang Hạ chính là đọ thực lực đất nước. Nếu như có thể kéo dài nửa năm thì quân Giang Hạ sẽ không ủng hộ. Đáng tiếc là Lưu Cảnh cũng ý thức được điều này, hắn ta mới khơi mào loạn Viên thị, đây cũng là thiên ý. (*)
(*) ý trời
Nói đến đây, Tào Tháo có chút sa sút tinh thần, đến bây giờ lão vẫn chưa nghĩ được chiến lược chiến thắng quân Giang Hạ. Nghĩ đi nghĩ lại thì chính là vì y không có một đội thủy quân hùng mạnh, nhưng đối với phương bắc mà nói thì xây dựng thủy quân hùng mạnh cơ bản là không hề có cơ sở. Như vậy thì đến khi nào lão mới có thể tiêu diệt được phương nam, thống nhất thiên hạ đây.
- Tuân công! Bây giờ ta nên làm gì thì tốt?
Trong lòng Tào Tháo nghĩ mãi không ra, lão khao khát có thể có được ý kiến từ chỗ Tuân Du.
Tuân Du mỉm cười:
- Thừa tướng đề nghị thiên tử phong Lưu Cảnh làm Sở hầu, hướng này không phải đúng rồi sao?
- Ý của Tuân công là để ta và Lưu Cảnh giảng hòa với nhau?
Tuân Du chậm rãi gật đầu:
- Nếu như trong vòng ba năm Thừa tướng không nắm chắc tiêu diệt được Lưu Cảnh thì nên ra sức “ổn định” hắn, sau đó tiêu diệt dư nghiệt Viên thị. Đồng thời tiêu diệt Mã Đằng và Trương Lỗ, tiêu diệt hậu nạn phương bắc, sau đó khổ tu nội chính, đồng thời đợi cơ hội phía nam. Thần tin rằng trong vòng mười năm, phía bắc cường thịnh lên, lúc đó thống nhất thiên hạ chính là xu hướng tất yếu.
Tào Tháo thở dài một tiếng:
- Tuân công nói như vậy khiến ta như mới tỉnh cơn mơ. Thất bại trong trận chiến Xích Bích lần này không phải chiến lược sai, cũng không phải ta sai lầm khinh địch, càng không phải là thiên ý. Mà nguyên nhân căn bản chính là phương bắc vẫn chưa đủ mạnh, thời cơ thống nhất phía nam còn lâu mới thành thục được.
Tuân Du mỉm cười:
- Xu thế chung còn phải kết hợp tỉ mỉ. Thần có tứ sách, có thể giúp Thừa tướng vượt qua được nguy cơ trước mắt.
Tào Tháo mừng rỡ:
- Xin Tuân công cứ nói!
- Một là Giang Hạ sách, nên lấy ổn là chính. Thừa tướng đề nghị phong Lưu Cảnh là Sở hầu, là hành động sáng suốt nhưng chưa đủ. Thần kiến nghị Thừa tướng hãy liên hôn với hắn ta, gả con gái làm vợ hắn, không biết Thừa tướng bằng lòng không?
Tào Tháo vẫn thầm quý mến Lưu Cảnh, mong muốn hắn là con trai mình. Nếu như hắn chịu đầu hàng mình thì không cần Tuân Du nói, lão cũng sẽ chủ động gả con gái mình cho Lưu Cảnh. Nhưng bây giờ Tào Tháo có chút do dự, lão phải suy nghĩ đến cảm nhận của tướng sĩ nữa.
Lão trầm ngâm một chút:
- Việc này để ta suy nghĩ một chút đã, xin mời Tuân công tiếp tục nói.
- Sách lược tiếp theo của thần là Giang Đông sách. Thừa tướng có thể phong Trình Phổ làm Thái Thú Nam Quận, giao Nam Quận cho Đông Ngô, mai phục Giang Đông và Giang Hạ trong kế nội chiến.
- Nói tiếp xem!
Trong mắt Tào Tháo lóe lên tinh quang, Tuân Du đã nói được những điều trong lòng lão rồi.
- Sách lược thứ ba là Hà Bắc sách. Thừa tướng có thể phái người đến đàm phán với Viên thị, có thể thừa nhận sự tồn tại của bọn họ. Nhưng điều kiện là bọn họ phải đi Liêu Đông phát triển, có thể phong Viên Mãi làm Liêu hầu kiêm Thái Thú Liêu Đông.
Tào Tháo ngạc nhiên:
- Tuân công muốn ta cắt Liêu Đông cho Viên thị sao?
Tuân Du thản nhiên cười:
- Hà Bắc là “nước” của Viên thị, “cá rời khỏi nước” rồi thì hắn còn có thể sống được nữa không?
- Nhưng… Viên thị vừa muốn U Châu vừa không chịu từ bỏ Hà Bắc thì phải làm sao?
Tuân Du ha hả cười, Tào Tháo lập tức tỉnh ngộ. Có Liêu Đông rồi, Viên thị sẽ không giữ được Hà Bắc nữa.
Tào Tháo cúi đầu thi lễ một cái thật sâu về phía Tuân Du:
- Xin Tuân công hãy nói sách lược thứ tư!
- Sách lược thứ tư là Tây Lương sách. Thừa tướng có thể bảo Thiên tử hạ chiếu, truy phong Hán Tương Mã Viên làm Tân Tức hầu, truy Thụy làm Trung dũng, trùng tu mộ này. Sau ba tháng Thiên tử sẽ tự mình bái tế, như vậy thì Mã Đằng nhất định phải vào cung tạ ân. Sau đó Thừa tướng có thể phong Mã Đằng làm quan triều, ở lại trong kinh làm con tin. Đồng thời Thừa tướng lại phái mật sứ đến gặp Hàn Toại, thần tin rằng giữa Mã; Hàn sẽ xảy ra nội chiến.
Tào Tháo trầm tư thật lâu sau nói:
- Chỉ e Hàn Toại không chịu làm cho ta.
Tuân Du khẽ cười:
- Vợ của Mã Đằng bị Hàn Toại giết chết, cứ coi như Mã Đằng không tính toán mối hận giết vợ thì lẽ nào Mã Đằng lại quên thù giết mẹ hay sao?