Charles tách ra và nối máy với trợ lý.

- Ta có gì không?

Clara được giao nhiệm vụ thu thập và phân loại thông tin đến tổng đài. Từ khi phát đi những hình ảnh về con tin, hàng trăm người xem truyền hình đã gọi điện đến để bày tỏ sự phẫn nộ của họ, cho biết ý kiến của họ về danh tính kẻ vô danh, đề xuất các giải pháp…Phần lớn là những kẻ loạn óc hoặc cô đơn và chỉ có cái tivi làm người bạn đồng hành duy nhất trong cuộc đời tẻ nhạt của họ.

- Ờ…tôi không biết. Thực tế là, lúc nào cũng có những người cho rằng họ nhận ra con tin nhưng những lời làm chứng của họ không bao giờ ăn khớp. Còn có cả những người bày tỏ sự cảm thông của họ….Cộng với một vài người Hồi giáo ủng hộ bọn bắt cóc, và….

- Và? Charles rít lên, căng thẳng.

- Và chúng ta nhận được những tấm séc qua thư, sáng nay.

- Những tấm séc à?

- Vâng, nhiều khán giả có vẻ như đã nhìn nhận vấn đề với những tên bắt cóc quá đơn giản. Họ yêu cầu chúng ta gửi một khoản tiền để giải thoát người vô gia cư đó và gửi cho chúng ta phần đóng góp của họ. Chúng ta cũng nhận được những cuộc gọi tương tự vào hôm qua, sau khi bản tin kết thúc, nhưng tôi không để ý lắm. Những lời hứa hẹn sẽ quyên góp gì đó, như chương trình Téléthon[1].

[1. Chương trình truyền hình kéo dài nhiều giờ đồng hồ nhằm quyên góp tiền cho một hoạt động từ thiện.]

Charles đánh giá tình hình một cách thận trọng.

- Bao nhiêu?

- Bao nhiêu gì? Cuộc gọi ư?

- Không! Tiền.

Ông nghe thấy tiếng sột soạt của giấy bị lật qua lật lại không có chủ ý.

- Tôi không biết, tôi không tính. Có những khoản tiền mặt nho nhỏ và vài tờ séc giá trị lớn…

Charles thở hắt ra.

- Clara, tôi không hỏi cô con số cụ thể! Một khoản tiền xấp xỉ là đủ rồi!

Cô trợ lý sợ hãi. Cô thích sự dịu dàng của Éric và sự căng thẳng dễ đối phó của Isabelle hơn là sự độc đoán của Charles.

- Tôi cho là... Tầm từ 5.000 đến 20.000 euro.

- Đó, khoảng cách đó quá lớn!

- Được rồi…. tôi sẽ gọi cho ông trong vài phút nữa để cho ông một con số cụ thể hơn. Nhưng chúng ta không thể tính những lời hứa tặng tiền được. Ta không coi chúng là…

Charles gác máy mà không thèm nghe nốt đoạn cuối của câu.

Ông suy nghĩ một lát.

Đâu là cái ranh giới chết tiệt giữa thông tin và sự trình diễn?

--- ---------

“Giá trị của người đàn ông này là giá trị tấm lòng của chúng ta”. “Nhân đạo chống lại khủng bố!”, “Những khoản tiền tặng vô danh cho một con tin vô danh”. Tất cả báo chí giật tít theo thông tin Éric đã đưa ra trong bản tin mới nhất. Góc nhìn đã mới, chủ đề không thể cạn kiệt. Các kênh truyền hình lấy lại chủ đề từ kênh TV8. Chỉ cần chìa micro cho người qua đường để thu thập những lời phát biểu ủng hộ và duy trì những số tiếp theo.

Suma sung sướng. Các đồng nghiệp mời ông đến các cuộc phỏng vấn. Ảnh của ông được đăng kèm trên hầu hết các bài báo, những tuyên bố của ông được nhắc đi nhắc lại. Người ta tung hô sự chuyên nghiệp của ông, sự thận trọng vừa phải của ông. Thật là đạo đứa giả, ông nghĩ. Kinh nghiệm ư? Điều độ vừa phải ư? Thận trọng ư?... thế mà chính họ đã nặng lời chỉ trích ông cách đây vài năm vì đã bảo vệ một lý tưởng cũng đẹp như thế, trong khi hồi ấy ông còn tỏ ra thận trọng hơn bây giờ nhiều. Hôm qua là kẻ bất tài, ngày mai đã là anh hùng ư? Sự chênh lệch quá lớn đó khiến ông thấy ghê tởm.

Trước đây, họ đã đổ xô vào vùi dập ông chỉ vì những phát biểu của ông không phù hợp với lối suy nghĩ duy nhất tại thời điểm bấy giờ. Ông đã không “gắn mình” được với thời đại. Một lối suy nghĩ duy nhất mà từ giờ ông lại là người khởi xướng. Một sự thay đổi tình thế thật đáng thương! Nhưng đấy là mọi sự thay đổi, không phải ông. Ông vẫn là chính mình. Chính những kẻ kia đã thay đổi phát ngôn của họ, thay đổi các giá trị của họ, bịa ra những thế giới quan khác. Con đường của ông cuối cùng cũng gặp con đường của thời đại. Mà, ông biết điều này rất rõ, mọi thành công đều thể hiện sự đồng thuận tuyệt đối giữa mọi người, những ý tưởng của anh ta và thời đại của anh ta.

Các phương tiện truyền thông, các chính trị gia, những kẻ bảo thủ tập trung quanh vụ việc. Câu chuyện thật đẹp, nhiều tình tiết ly kì, truyền tải được tư tưởng hợp thời. Và, nhờ may mắn, ông lại là người duy nhất nhận được thông tin.

Thực tế là, Éric Suma thấy hoàn toàn sung sướng với tình cảnh hiện tại của mình bởi ông đã thành công trong việc làm tắt lịm giọng nói từ sâu thẳm trong tâm hồn, nơi rất nhiều những dự cảm xuất hiện, thì thầm với ông rằng vụ mạo hiểm này còn che giấu điều gì đó sâu kín hơn nữa.

Một điều gì đó có thể làm đảo lộn cuộc sống của ông.

DANIEL

Tôi không rời khỏi phòng mình. Tôi đi lòng vòng quanh phòng, đầu đầy những cảnh tượng phi lý, những kế hoạch, những chiến lược. Tôi ngắt quãng những lần chuẩn bị thầm trong óc của tôi bằng các bài tập thể lực. Chống đẩy, tập bụng, tập sức dẻo. Tôi ăn những bữa ăn đầy đủ và không động đến rượu nữa. Ngày mai, tôi sẽ ra ngoài chạy bộ chậm, sau đó là một vài vòng nhanh.

Tôi là một chiến binh chuẩn bị chiến đấu. Tôi hầu như không muốn để chuyện gì xảy ra một cách ngẫu nhiên. Vì thế tôi đã lặp đi lặp lại nhiều lần những hành động cho phép tôi tiêu diệt hắn. Và cứ mỗi lần tôi kéo cò, một cảm giác vô cùng nhẹ nhõm khiến tôi rùng mình.

Tôi không để trí óc mình có chút thời gian nào nghỉ ngơi, nối tiếp những kịch bản tác chiến. Nếu một phân đoạn cho thấy khả năng bùng nổ cảm xúc quá lớn, tôi liên tục thầm nhắc lại để hạn chế những khía cạnh nhiều cảm xúc nhất, loại bỏ mọi thứ tình cảm không đúng lúc có thể, vào lúc cuối cùng, ngăn cản tôi không nổ súng.

Với sự luyện tập ấy, tôi cầm cự được tốt.

Hơn hai ngày.

Sullivan đã cố liên lạc với tôi. Tôi không nghe điện thoại nữa. Tôi đã sắp xếp để gọi lại cho ông ta vào đúng lúc mà tôi biết rằng ông ta đang bận họp ban giám đốc. Tôi đã yêu cầu trợ lý của ông ta báo với ông ta rằng mọi chuyện đều tốt đẹp, tôi rất bận và tôi sẽ liên lạc lại với ông ta vào ngày hôm sau.

Betty cũng đã gọi điện cho tôi. Tôi không nhấc máy. Tôi hình dung cô ấy đang đặt ra hàng nghìn câu hỏi về thái độ của tôi, đang lo lắng ở nhà. Pierre đã kể lại cuộc nói chuyện của chúng tôi cho cô ấy ư? Không, tôi không được nghĩ về họ. Hành động! Hành động!

Từ khi nào nỗi đau đã khiến tôi chìm đắm trong cơn kích động mong muốn báo thù? Từ ngày Jérôme chết ư! Từ khi người ta chôn nó ư? Khi Betty nhảy xổ vào tôi để trách móc vì đã không đến đón con tại chỗ tập? Khi thủ lĩnh Faycal khen ngợi sự dũng cảm của tên khủng bố hay là lần đầu tiên Jérôme xuất hiện trong vườn?

Không quan trọng. Tôi chấp nhận cơn điên rồ có tổ chức này bởi nó ngăn không cho tôi chết. Bởi nó sẽ không sai lầm hơn, không tội lỗi hơn sự mù quáng của những kẻ cho phép hắn được tự do thể hiện mình. Bởi nó không hề kém chính đáng hơn nỗi ám ảnh của những kẻ điên cảm thông với số phận những người chết vì họ không còn đủ dũng cảm để phát biểu ý kiến nữa.

Trong cái thế giới đã bị đảo lộn này, sự điên rồ trú ngu ở khắp nơi. Con người đã quên mất khả năng phân định, không còn biết phần nào dành cho cảm xúc và chỗ nào để bày tỏ sự cảm thông trong khi đánh giá.

Sự điên rồ của tôi không tồi tệ hơn sự suy đồi nói chung.

JEAN

- Chúng ta có thể có một hướng đi.

Clara cố làm dịu đi cơn kích động của mình. Một nhà báo chuyên nghiệp không được để lộ tình cảm của mình, cô đánh giá. Cô có quyền rung động, đồng ý, nhưng không được tỏ ra bị cảm xúc nhấn chìm. Nhất là trước Éric, con người đầy kinh nghiệm, hình ảnh mà cô mơ ước một ngày được tiếp bước. Trở thành người dẫ chương trình bản tin, đó là khát vọng của cô. Có may mắn được làm việc bên cạnh một người chuyên nghiệp, ông Suma với vẻ quyến rũ kín đáo, giọng nói ấm áp, ánh mắt lo lắng, cô phải học hỏi và trở nên cứng rắn.

Vả lại, chẳng phải chính ông Suma đã cho cô mong muốn theo nghề này, khi cô còn là nữ sinh trung học năng nổ và ngưỡng mộ sức thu của ông hay sao? Bây giờ, cô hy vọng ông nhận ra những phẩm chất của cô, trở thành người thầy đào tạo cô, truyền cho cô các kỹ năng để cuối cùng cô vào được trường quay. Dù gì, cô cũng có tất cả những ưu điểm cần thiết, cô luôn nghĩ như vậy: Cô tốt nghiệp một trường báo chí danh tiếng với điểm số xuất sắc và cô cũng khá xinh. Đó là điều quan trọng.

Chẳng phải người ta vẫn thấy nhiều đồng nghiệp nữ của cô trở thành ngôi sao nhờ sự kết hợp hoàn hảo giữa khả năng và sắc đẹp hay sao? Các kênh luôn tìm những nữ dẫn chương trình “người mẫu”, có khả năng làm tăng niềm thích thú của đông đảo công chúng và chiếm trang nhất các tờ báo về người nổi tiếng; khán giả và lượng quảng cáo được đảm bảo. Tất cả mọi biện pháp cần phải được huy động để làm tăng lượng khán giả.

- Bình tĩnh lại nào, cô em yêu quý, Charles trêu chọc cô. Nuốt nước bọt đi, hớp một ngụm không khí và bình tĩnh giải thích điều đó cho chúng tôi.

“Chết tiệt!” cô hằn học. “Mình đã làm điều ngu ngốc. Cô em yêu quý, ông ta gọi mình là cô em yêu quý, cứ như thể mình là một cô trợ lý mới vào nghề chưa có tên tuổi gì!”

- Tôi đang bình tĩnh, cô đáp, giọng khô khốc, cố gắng thổi vào trong giọng mình dấu ấn của sự chuyên nghiệp.

- Tôi thấy rõ điều đó rồi…, ông mỉa mai.

Clara không phản ứng lại, đành liếc nhanh sang phía Éric. Cô cảm thấy an tâm khi không đọc thấy bất cứ vẻ chế giễu nào trên khuôn mặt ông.

- Trong số hàng trăm cuộc gọi đến, cô giải thích một cách dè dặt, rất nhiều lời làm chứng trùng khớp với nhau. Người ta đã thấy gã vô gia cư này ở khu vực Lyon, gần Villeurbanne. Gã tên là Jean. Và những người nói nhận ra gã cho biết gã đã biến mất từ nhiều ngày nay.

- Phù hợp đấy! Còn gì nữa không? Suma vừa hỏi vừa đứng dậy.

- Đó là một kẻ nát rượu. Một kẻ quấy rầy hiền lành. Một gã mới đến cách đây vài năm, không rời khỏi chỗ đó và được giúp đỡ chút ít bởi những người buôn bán tại góc phố đó: họ cho gã chút tiền để gã đi uống say ở nơi khác nhưng chấp nhận cho hắn ngủ trên bậc cửa tiệm. Đó là tất cả những gì chúng ta có hiện giờ.

- Không tồi! Hãy kiểm chứng các thông tin này. Chúng ta sẽ gửi một đội đến hiện trường để thu thập lời nhân chứng.

- Điều đó đã được làm rồi, Clara nói tiếp vè tự hào. Tôi đã gọi điện cho đại diện của chúng ta tại địa phương. Anh ta đang lên đường tới đó cùng với một nhóm kỹ thuật.

- Ý tưởng tốt đấy, Éric nói với cô cùng với một cái nháy mắt.

Mạch của cô gái trẻ đập nhanh nhưng cô biết cách che giấu niềm vui và chỉ đáp lại bằng một cái gật đầu nhẹ.

Charles càu nhàu. Ông chẳng mấy hài lòng khi không được hỏi ý kiến trước mọi quyết định. Những người trẻ này không coi trọng tôn ti trật tự và đẩy ông dần dần ra cửa, nhưng ông có thể nói gì được? Clara là một nhà báo giỏi, hơi non nớt, tất nhiên, nhưng bù lại cô có quyết định tốt và phản ứng hiệu quả.

- Tôi đã yêu cầu đại diện của chúng ta phỏng vấn những người buôn bán và ghi hình lại địa điểm nơi gã vô gia cư đã ở, cô nói thêm. Có vẻ như những chiếc thùng giấy ông ta dùng để trú ngụ và chiếc túi ngủ của ông ta vẫn ở nguyên đó. Một luận cứ nữa khiến ta có thể nghĩ rằng ông ta chính là người chúng ta đang tìm. Một kẻ vô gia cư không bao giờ bỏ lại những tài sản cuối cùng của mình, những phương tiện cuối cùng giúp mình sống sót.

- Và tại sao chúng ta không đến hiện trường? Chúng ta có thể cho quay một số đặc biệt trực tiếp từ Villeurbanne? Isabelle gợi ý.

- Không, quá mạo hiểm! Charles kêu lên. Đó chỉ là một giả thuyết. Hãy tưởng tượng nếu không đúng là người đó, chúng ta sẽ như thế nào?

- Cô không nghĩ là sẽ có một gã ăn mày xông vào giữa chương trình và trách móc chúng ta vì đã chiếm chỗ đó à? Éric vừa thêm vào vừa cười lớn.

Họ cười, sung sướng vì sự thông đồng đó.

- Có thể chúng ta nên gọi cho Bộ Nội vụ và cho họ thông tin, Isabelle thử đề nghị. Đổi lại, họ có thể thông tin cho chúng ta về những gì cảnh sát có được liên quan đến gã đó. Hẳn là cảnh sát cũng kiểm soát gã, như mọi kẻ vô gia cư khác.

Éric đồng ý.

- Ý tốt đấy. Hơn nữa, điều đó đảm bảo với họ về thiện chí hợp tác của chúng ta.

- Tôi đồng ý, Charles công nhận. Và đồng thời, chúng ta kiểm tra được mức độ đáng tin cậy của họ. Nếu họ để lọt thông tin cho kênh khác, chúng ta sẽ biết cách xử sự thế nào. Tôi thích ý tưởng làm một tin theo kiểu này hơn là một cái gì đó nặng nề.

--- ---------

Không khí trở nên nặng nề, sự im lặng đe dọa. Từ hai ngày nay, những kẻ bắt cóc chỉ thi thoảng xuất hiện, để lại một cái khay mà không nhìn hay nói với gã lời nào. Lagdar, trong những lúc ngắn ngủi vào phòng, tỏ vẻ lơ đãng, sử dụng những cử chỉ máy móc như kiểu hắn đang chui vào chuồng của một con vật ghê tởm. Thậm chí Akim cũng không khiêu khích nữa. Và khi gã cố gắng gọi bọn chúng, tên nào cũng lờ gã đi.

Jean tự hỏi điều gì ẩn sau những cách xử sự mới này. Bọn chúng chuẩn bị cho gã chết hay sao? Chúng cố tách khỏi gã để hạ gã dễ dàng hơn?

Gã gần như cảm thấy tiếc những vụ cãi lộn với bọn chúng. Sự cô đơn, mà không có rượu, trở nên không thể chịu đựng được. Vì gã chống chọi một cách vô ích, những hình ảnh về quá khứ của gã vẫn không ngừng trở lại tấn công gã.

Vợ và con trai đứng trước mặt gã, buộc gã phải đối diện với họ. Họ nói với gã, dồn ép gã với những câu hỏi về những năm tháng sống xa họ. Và gã, nghẹn ngào vì sự xuất hiện dịu dàng của họ, tham gia vào những cuộc trò chuyện thầm lặng, ngắt quãng chúng, cố quên họ đi trước khi lại chấp nhận họ trở lại trong óc gã.

Trong những lời trao đổi vụn vỡ đó có lẫn một vài mẩu chuyện cuộc đời gã. Những cảnh tượng mà gã cứ ngỡ đã loại bỏ hoàn toàn ra khỏi trí nhớ lại nổi lên và ngọ nguậy dưới mí mắt nhắm nghiền của gã. Một số chỉ thiêu đốt gã một lát, một số khác lại thiêu đốt dữ dội và đau đớn.

Lần đầu tiên từ rất lâu rồi, gã thực sự ở một mình với chính gã.

--- ---------

Olivier Cholley, phóng viên trẻ với vẻ ngoài chải chuốt, xoáy đôi mắt màu xanh lơ vào mắt một người bán hàng rụt rè và chìa micro ra.

- Ông có chắc chắn không? Ông có chắc chắn nhận ra người đó không?

Người bán sách lưỡng lự. Ở dó, trước máy quay, những phát ngôn của ông có một tầm quan trọng khác hẳn so với ở quán Cà phê bưu điện, khi lớn tiếng tuyên bố với bạn bè xung quanh.

- Vâng…à…không. Thực ra tôi nghĩ đúng là anh ta, nhưng tôi không thể chắc chắn. Phải nói rằng, nhìn trên ảnh, tôi thấy không chắc lắm.

Tay phóng viên nhíu đôi lông mày mảnh mai, bực mình vì một câu trả lời mập mờ như thế. Khi đề cập đến chủ đề, ông ta đã tỏ ra quả quyết hơn thế nhiều, chỉ dùng lối nói điều kiện trong những phát ngôn của bản thân mình. Thật ngu ngốc! Lần duy nhất anh ta được ở vị trí tiên phong cho một thông tin có tầm quan trọng quốc gia, anh ta đã đánh giá sai về người đối diện. Thậm chí không chút may mắn, Anh ta đã chọn ông này vì tính cách ôn hòa, khả năng diễn đạt trôi chảy hoàn hào.

Nhưng trước máy quay, sự chắc chắn của ông ta bỗng nhiên tan chảy. Paris hẳn sẽ không bỏ qua cho anh sự thảm bại này. Anh ta cần phải hành động nếu không muốn mãi mãi bị coi là một phóng viên địa phương không danh tiếng, không năng lực.

Cholley đi tìm người bán hàng lắm điều nhất khu phố và nhận ra ông ta cách đó vài mét, Cau có, tự ái vì không được chọn trả lời phỏng vấn, khoanh tay trên cái bụng tròn căng, người bán thuốc lá quan sát cuộc phỏng vấn. Trong khi nguyền rủa tay phóng viên đã đánh cắp của ông những khoảnh khắc vinh quang trong khi chính ông là người đã tiếp đón hắn.

Ông đã kể cho hắn tất cả mọi điều ông biết trước khi các bạn bè buôn bán của ông kéo tới quán. Thế nhưng hắn ta lại thích chọn lão bán sách hơn. Vì danh tiếng từ nghề buôn bán của lão ta, tất nhiên là thế. Thật bất công! Đồng ý, ông, một tay bán thuốc lá có thể ba hoa và có một vài lỗi tiếng Pháp, nhưng ít ra cũng biết mình đang nói gì! Và còn nữa, ai biết rõ Jean nhất? Ai đã cho anh ta thuốc lá, cho anh ta phiếu ăn? Thật hết sức bất công!

- Đúng là trên các bức ảnh, khuôn mặt của người bị bắt cóc không thực sự rõ nét, Olivier Cholley vừa chữa cháy vừa đi về phía người bán thuốc lá. Vì thế một số người bán hàng muốn tỏ ra thận trọng khi người ta hỏi rằng họ có nghĩ kẻ lang thang mà họ biết và có tên là Jean đúng là người được nhìn thấy trong cuốn băng video của bọn bắt cóc hay không. Nhưng một số khác lại quả quyết hơn, Vậy nên, người bán thuốc lá mà tôi thấy ở đây đã tỏ ra đặc biệt chắc chắn vào sáng nay.

“Miễn là ông ta không đánh vỡ mặt mình.” Cholley nghĩ.

Thực tế là, khi nhìn thấy máy quay tiến lại gần, người bán thuốc lá đứng yên, nhíu mày lại.

“Khốn kiếp, bọn chúng cướp mất đề tài của mình, lũ ngu! Mình phải cho chúng biết tay.”

- Đây là ông Jean-Francois Hazo, nhân vật quan trọng thực sự của khu phố. Một người nổi tiếng có tấm lòng vàng! Người đã hào phóng tặng những điếu thuốc của mình và đôi khi là một bữa ăn cho Jean, kẻ vô gia cư. Nhà Thơ như mọi người ở đây vẫn gọi anh ta.