Bố mẹ tôi tính bán nhà để rời đi nơi khác, điểm đến sẽ là Hà Nội - Thủ đô nghìn năm văn vở, nơi có nhiều ánh đèn điện sáng chưng, nơi có những con đường đẹp với nhiều ô tô đông như kiến, chắc chắn là vui hơn xứ đồng rừng 7 giờ đã tối om như hũ nút, vắng lặng đến nỗi nghe được cả tiếng chó sủa vọng lại từ xa hàng cây số.

Bố tôi xuống Hà Nội trước, dạo ấy khoảng tháng 7/1993, nhà rao bán cũng không phải ngày một ngày hai mà xong vì ở đây đất nhà ai cũng rộng bạt ngàn, mua thêm để làm gì? Họ thích mua sắm đồ điện tử hay xe máy hơn, những thứ đồ xa xỉ ấy xuất hiện ngày một nhiều. Trên nông trường cũng đã có tivi nhằm nâng cao đời sống tinh thần, họ đặt nó trong hội trường lớn và mỗi tối đều chiếu thời sự, rồi bông hoa nhỏ, rồi phim kinh điển kiểu như Tây Du Ký hoặc vài bộ phim về đánh nhau vào các dịp lễ, đợt 30/4 có chiếu phim "Biệt động Sài Gòn bắn" nhau rất đã, tôi nghe nói Sài Gòn ở rất xa, phía đầu kia của đất nước, đi ô tô phải mấy ngày mới tới nơi ấy.

Mùa Hè cuối cùng, vẫn nắng chang chang.

Bố tôi quay trở về sau khoảng mươi ngày, ông thông báo đã tìm thuê được nhà ở dưới thủ đô, người chủ nhà hẹn tới đầu tháng 9 sẽ giao nhà để bố tôi có thể sửa chữa theo ý muốn, tôi thấy rất phấn khởi. Bình thường chuyển nhà đi thì phải buồn nhưng Hà Nội là cái gì đấy rất cuốn hút, năm ngoái tôi được ngủ lại đấy một đêm, được ăn "Kem chân chống giữa" rất ngon, thứ kem mút bán dạo ở đây không tài nào sánh bằng, tôi hào hứng với nhiều viễn cảnh tươi đẹp... Nhưng cuộc sống của tôi vẫn đầy bất ngờ, khi bạn nhỏ thì cuộc đời bạn do bố mẹ hoặc người lớn quyết định, cho tới khi lớn lên bạn mới có thể tự quyết cuộc đời của mình nên thế nào cho đúng. Tôi nói "có thể" là bởi vì khi bạn lớn, mỗi quyết định lại phải tính toán đến các hệ quả rồi lại ảnh hưởng đến con cái, người thân của bạn nữa, vài người đàn ông vẫn nghe theo sắp xếp của bố mẹ và nhiều hơn nữa đàn ông phải nghe theo vợ để đưa ra những quyết định.

Gia đình tôi sẽ chuyển về Hà Nội nhưng không bao gồm có tôi trong đó!!!

Tôi nghe tin mà như sét đánh giữa trời quang!

Tôi nghe nhầm chăng?

Nhưng không, tôi đã nghe đúng và chính xác từng câu từng chữ của bố. Nhà bố tôi thuê dưới Hà Nội không đủ rộng lại vừa ở vừa kinh doanh nên sẽ chật chội, cộng thêm việc bà Già muốn được về quê ở nên gia đình sẽ tạm chia ra giống như mấy năm về trước nơi Lạng Sơn chỗ Thái Nguyên. Sau này khi trưởng thành, tôi rất ít khi tin vào việc sắp xếp của bố, ông có vẻ không giỏi về việc này, nhưng tôi biết, con cái không có quyền phán xét cha mẹ mình, nhưng trách móc thì được mà phải không?

Tôi ngồi một mình ngoài hiên nhà, tôi nghĩ đến việc tránh vỏ dưa lại gặp vỏ dừa, rời một nơi yên tĩnh buồn tẻ này đến một nơi buồn tẻ khác. Tôi chợt nhớ lại lời bà H. Lớn nói đại ý rằng: "Rãnh nước ấy còn chảy thì nhà anh chị còn phải chuyển chỗ ở", biết thế tôi lấp luôn rãnh nước hồi năm ngoái có phải tốt không! Dù sao về một nơi buồn tẻ, nơi có chị Ma gì kia thì không vui gì lắm đâu.

- Không vào ngủ đi con?

Tiếng dép của mẹ tôi loẹt xoẹt phía sau, tôi lặng im không đáp, vẫn ngồi thừ ra đấy.

- Mẹ biết con đang nghĩ những gì, nhưng chỉ là tạm thời thôi, về Hà Nội ổn định nơi ăn chốn ở rồi mẹ sẽ thu xếp cho con.



- Tại sao lại là con? Con không thích về quê ở, con thích ở Hà Nội!

- Bà Già muốn về quê ở, nguyện vọng của bà là như thế!

- Vậy bà về ở một mình cũng được mà, con về thì có ích gì đâu?!

- Bà lớn tuổi, nếu để bà sống một mình ở làng người ta sẽ trách móc bố mẹ không phụng dưỡng, con là lớn, cũng đã lên 10, về ở cùng trông nom bà giúp bố mẹ một thời gian là tốt nhất.

Tôi ngồi im, tôi khóc, tôi cảm thấy bất công khi em tôi được ở cùng bố mẹ, còn tôi phải về quê ở cùng bà. Tôi nấc lên từng hồi, đôi vai nhỏ rung lên.

- Bố mẹ cũng tính cho thằng D. về cùng con luôn nhưng bà Già nói không chăm được hai đứa, em con thì nghịch, ở quê ao chuôm nhiều nên bà chỉ muốn mình con về là được.

- Nhưng con...

- Bà Già thương con như nào thì con biết rồi, bà chăm con từ lúc lọt lòng đến bây giờ, chả lẽ con đành lòng để bà ở quê một thân một mình hay sao?

Mẹ tôi đã thắng! Dù sao mẹ cũng đẻ ra tôi nên hiểu rõ tính nết, tôi là đứa bé sống tình cảm, hay quan tâm đến suy nghĩ của người khác và thường chịu phần thiệt về mình nếu điều đó làm nhiều người vui. Mẹ biết tôi là đứa thông minh nên đã dùng tình cảm để tự tôi lựa chọn, thật lòng tôi biết, tôi không có lựa chọn nào khác ngoài cách chấp nhận. Tôi thương bà Già nhưng tôi thích ở Hà Nội hơn, lúc 10 tuổi tôi cho rằng việc này là đúng thôi.

Nhiều trường hợp, việc chấp nhận và học cách thích nghi sẽ tốt hơn là tỏ ra bất mãn hoặc đáng thương, lúc 10 tuổi tôi đã ngộ ra được điều ấy, để đến hơn 20 năm sau nhờ vậy mà tôi có thể thay đổi số phận của mình.

...

18. Tôi không còn hào hứng với việc chuyển nhà nữa nhưng tôi lại nhớ cái chị Ma kia bảo rằng chị ta thích hoa, phải là hoa màu đỏ, vừa hay nhà tôi có bồn hoa màu đỏ, tôi nghe bảo đây là cây hoa bỏng, cây này sống rất dai (một vài bức hình xưa cũ của gia đình đến nay vẫn còn và cây hoa bỏng ấy có xuất hiện, tôi đã loay hoay chọn sẵn một khóm hoa để khi nào đi thì chỉ việc mang theo).

Tại sao tôi lại phải chuẩn bị hoa này? Tôi nghĩ rằng nếu đã về đấy ở, kiểu gì cũng có lúc chị ta xuất hiện cho nên chị ta thích thì tôi chiều theo, nhưng giao du với ma không bao giờ có kết quả tốt, hơn một năm qua tôi đã tích lũy nhiều kiến thức về ma rồi, tại tôi ít bạn, ít bạn thì nên tìm thú vui nào đó nhưng không nên tìm ma để chơi, chỉ có ma tìm bạn mà thôi. Sau này, nhiều lần tôi đi xa ít khi trở về quê và tôi tưởng rằng cây hoa bỏng này đã chết từ lâu nhưng nó vẫn sống, vẫn đỏ chói khi Tết đến Xuân sang hoặc nó đỏ quanh năm tôi cũng không rõ, tôi chỉ nhớ rằng mình đã trồng rất nhiều loại hoa này trong vườn nhưng đến bây giờ, sau 27 năm chỉ còn duy nhất một khóm nhỏ đựng trong bát hương để trên cái miếu cũ là còn sống.



Cả nhà tôi rời Hòa Bình vào một buổi sáng mưa phùn bay lất phất cuối tháng 9/1993 trên một chiếc xe tải IFA màu xanh bộ đội, bố tôi chạy honda 67 chở bà Trẻ theo sau, tôi và em trai ngồi trên thùng xe có bạt giữa ngổn ngang những vật dụng gia đình mang theo đang nảy tưng tưng khi qua những đoạn đường xấu nhưng vẫn giữ khóm hoa bỏng một cách cẩn thận. Mọi người đã ngạc nhiên khi tôi xới liền mấy khóm hoa cho vào cái xô sắt xách lên xe. Mẹ tôi hỏi:

- Mày mang theo cái này làm gì hả con, về quê đâu thiếu ?

- Mang theo một chút hương vị đồng rừng về quê mẹ ạ.

Học giỏi văn giúp tôi nói dối không chớp mắt, chả lẽ tôi lại bảo mang về làm quà cho ma? Mẹ tôi không hỏi thêm, cũng chả ai hỏi thêm vì gia đình cũng biết tôi mà một đứa hay mơ mộng.

....

Căn nhà bố tôi thuê được nằm trong khu D của khu tập thể Quân đội Nam Đồng, chủ nhà là một sĩ quan cấp tá đã về hưu. Tôi đoán nhiều bạn biết nơi này, trước năm 2005 là nơi ở của nhiều vị tướng tá cùng gia đình, tôi nào biết rằng những ông già gầy gò mặc áo thun ba lỗ, quần cộc đi tập thể dục buổi sáng ấy lại là những người mà sau này tôi phải học trong các cuốn sách lịch sử, hay mấy bà già ngồi bán hàng cùng bà trẻ tôi ngoài chợ lại có lúc xuất hiện với quần áo bộ đội chỉnh tề, huân huy chương đeo trĩu ngực vào những ngày 30/4, 7/5, 2/9 hay 19/12.

Sau này tôi từng đứng bán hàng hộ bà Trẻ vào mỗi dịp hè để kiếm tiền tiết kiệm, tôi vẫn hay gói hàng cho một ông già khách quen có dáng người nhỏ, làn da trắng, tói bạc húi cua, khuôn mặt phúc hậu nhưng hơi lệch một chút, đạp chiếc xe có thanh ngang tòng teng cái cặp lồng nhôm ở giữa khung, sở dĩ tôi ấn tượng bởi ông ấy đi xe đạp chỉ bằng một tay trái, còn tay phải bị thiếu, ống tay áo ngắn để phất phơ, ông ấy là La Văn Cầu trong SGK tôi học.

Việc bố tôi chọn nơi này cũng ảnh hưởng đến sở thích của tôi sau này, còn chuyện ma ở đây ư, đến khi tôi sống ở đấy mới biết nhiều.

...

Tôi và bà Già về đến quê vào sáng thứ Ba ngày 4/10/1993 sau khi dừng chân ở Hà Nội mấy ngày, sở dĩ tôi nhớ rõ là vì trùng ngày sinh nhật của một người chị mà tôi quen sau này, nghĩa lại cũng kì lạ, chả hiểu sao cuộc đời tôi lại ở trong môi trường nhiều phụ nữ đến vậy.

Đồ đạc về quê của hai bà cháu không nhiều, chỉ gọn trên một chiếc xe lam.

Người lớn khuân đồ vào nhà, còn tôi đi trồng hoa trên nền miếu cũ.