Đúng lúc ấy, người Nhật nhân cơ hội tuyên bố thành lập nước Mãn Châu ở vùng Đông Bắc. Sang đến đầu tháng Ba, Phổ Nghi[1] cũng đã bỏ chạy đến Đông Bắc, tuyên bố lên ngôi nắm quyền. Dân tình xôn xao từ trong nước ra đến ngoài nước, chính phủ chỉ biết phản đối, nhưng mà nói chung là cũng bằng không.
Dù đã rất nỗ lực chiến đấu, cuối cùng lộ quân số 19 vẫn phải tuân lệnh rút quân. Tàu chiến của Mỹ và Anh kéo đến hết bến Thượng Hải để phản đối Nhật Bản xuất quân vô cớ. Có lẽ vì e ngại áp lực từ các nước khác, chiến tranh ở Thượng Hải tạm đình chỉ để các nước đứng ra dàn hòa. Sau khi đàm phán kết thúc, chính phủ Nhật đã ký kết hiệp định đình chiến với Thượng Hải, quy định Thượng Hải là một khu vực phi võ trang, Trung Quốc không được phép đóng quân ở khu vực từ Thượng Hải đến Tô Châu, Côn Sơn.
Lộ quân số 19 buộc phải rút khỏi Thượng Hải, bị trung ương phái đến Phúc Kiến để bắt thổ phỉ. Chết dí ở Thượng Hải làm Lục Thiếu Kỳ thoái chí, gã bèn quyết định xuôi Nam cùng với lộ quân số 19. Trước khi chia tay, gã đến tô giới Pháp gặp anh, muốn nói lời từ biệt với anh.
Phó Ngọc Thanh chuẩn bị rất nhiều quà cho gã, lại còn bày một bàn rượu để tiễn gã lên đường.
Lục Thiếu Kỳ không muốn anh mất công quà cáp làm gì, song vẫn đến dự tiệc của anh với một yêu cầu duy nhất, đó là đừng mời ai khác, Phó Ngọc Thanh đáp ứng. Bữa cơm buổi tối trước khi chia tay lại ôn hòa hiếm thấy.
Bọn họ nói rất nhiều chuyện, nhưng đều là về việc nước, chẳng biết vô tình hay cố ý mà cả hai đều tránh nhắc tới những chuyện trong quá khứ.
Lúc nói đến chuyện lộ quân số 19 bị điều đi, Lục Thiếu Kỳ bất mãn rõ thấy, gã cười khẩy: “Chỗ như Thượng Hải thì ông ta làm sao mà yên tâm để người khác tới được? Tất nhiên phải tranh thủ tống khứ bọn tôi đi rồi.” Gã cũng chẳng vui vẻ gì với việc xuôi Nam đến Phúc Kiến, tuy gã rất khinh Cộng sản, hoàn toàn không hề tin tưởng vào chủ nghĩa Cộng sản, song đối với chính sách chỉ lo nội chiến không lo kháng Nhật của trung ương thì gã cũng khinh thường ra mặt, bảo: “Nước mất không phải mất trong tay dân quân chúng ta, mà là mất trong tay lũ tiểu nhân đó!”
Chỉ đến khi sắp chia tay, uống cạn ly rượu cuối cùng, Lục Thiếu Kỳ trầm ngâm nghịch nghịch cái ly rỗng trong tay một hồi lâu, gã mới chợt nói: “Ngọc Thanh, nếu mà đánh thật thì tôi cũng chẳng biết lúc nào sẽ bỏ mạng, có mấy lời nếu mà bây giờ không nói thì tôi sợ mai sau sẽ không còn cơ hội nói nữa.”
Lòng Phó Ngọc Thanh sáng tỏ, nhưng quá xót xa, anh khẽ gật đầu, “Cậu nói đi.”
Lục Thiếu Kỳ hỏi anh, “Ngọc Thanh, anh có người khác rồi đúng không.”
Phó Ngọc Thanh ừ.
Lục Thiếu Kỳ cười gượng hỏi tiếp: “Rốt cuộc là người con gái thế nào? Tôi sắp đi rồi, anh nói thật cho tôi đi, là Dương Thu Tâm à?”
Phó Ngọc Thanh không nghĩ gã lại đoán là con gái, anh hơi ngập ngừng rồi mới nói: “Không phải cô ấy, một người ở nông thôn cơ.”
Lục Thiếu Kỳ ngạc nhiên, “Phụ nữ nông thôn á?” gã đặt ly rượu xuống, nghe chừng hơi bực, sau rốt vẫn không tin: “này Phó Ngọc Thanh, anh đang đùa tôi đấy à?”
Phó Ngọc Thanh im lặng ít khi rồi mới nói: “Nếu cậu không tin thì tôi cũng đành chịu thôi. Người ấy đối xử rất tốt với tôi, người ấy… khác hẳn những người bạn mà tôi từng quen, hồi đầu tôi cũng nghĩ chuyện đã qua rồi thì qua đi thôi, nhưng bất tri bất giác mới nhận ra mình không tài nào quên nổi.”
Mặt Lục Thiếu Kỳ trắng bệch, gã nghiến răng nhìn anh, thế rồi bỗng hỏi: “Ngọc Thanh, nếu hồi đó tôi không đi Đức, chúng ta… có phải sẽ không thành ra thế này không?”
Phó Ngọc Thanh nghiêm túc nói: “Thiếu Kỳ, sao phải nói thế làm gì nhỉ? Trên đời này lấy đâu ra nhiều cái nếu như vậy? Đã chọn rồi thì đừng hối hận. Tôi vẫn còn nhớ lời mà Lục công tử đã nói lúc ra Bắc đấy, lẽ nào chính cậu đã quên mất rồi ư? Cậu đi Đức là vì bản thân cũng như là vì đất nước, ít nhiều cũng đạt được thành tựu nhất định. Nếu không đi thì e cậu cũng sẽ hối hận thôi. Thiếu Kỳ à, tôi thật sự không đáng để cậu nhớ nhung như vậy đâu.”
Lục Thiếu Kỳ cười nhìn anh, chợt hỏi một câu: “Thế anh có hối hận vì đã quen tôi không?”
Phó Ngọc Thanh cũng cười, hốc mắt bỗng nóng lên, giờ này thì những câu đãi bôi khách sáo nói ra cũng chẳng để làm gì nữa, anh thành thật: “Có một chút.”
Lục Thiếu Kỳ lại bảo: “Nhưng tôi thì chẳng hối hận chút nào hết,” gã nhe răng cười: “ngủ cũng ngủ rồi, đánh cũng đánh rồi, tôi còn gì để mà hối hận nữa đâu nhỉ? Đến lúc anh hối hận, có khi còn không được gặp tôi nữa đâu.”
Phó Ngọc Thanh vội ngăn gã lại: “Bậy bạ cái gì đó! Đừng có nói mấy chuyện xui xẻo này nữa.” Anh còn bảo: “Tôi không biết đánh giặc, nhưng mà tiền thì tôi cũng có chút đỉnh. Bao giờ cần cứ việc bảo tôi một câu, chỉ cần tôi chi được thì tuyệt đối sẽ không chần chừ.”
Lục Thiếu Kỳ đứng dậy chỉnh đốn lại bộ quân phục trên người, rồi hắn đột ngột làm một điệu chào quân đội rất nghiêm chỉnh với anh, cặp mắt nhìn anh đăm đắm: “Ngọc Thanh, bảo trọng nhé, sau này mình gặp lại!”
Phó Ngọc Thanh tiễn gã xuống lầu, không ai lên tiếng. Xe đã đỗ sẵn bên lề đường, bên ngoài trời rét căm căm, tài xế thấy bọn họ ra thì vội vàng mở cửa xe. Lục Thiếu Kỳ khẽ cười nhìn anh, chẳng nói một lời rồi cúi xuống chui vào xe.
Chiếc xe ô tô màu đen nghênh ngang phóng đi, chẳng mấy chốc đã biến mất hút trong đêm đen thăm thẳm. Anh dõi mắt nhìn theo Lục Thiếu Kỳ lặng lẽ rời đi như vậy, một nỗi tang thương bỗng trào dâng trong cõi lòng, thực sự còn có thể gặp lại ư?
Ngày mai mặt trời vẫn sẽ mọc như thường lệ, phá tan cõi đêm âm u, nhưng tương lai của Tổ quốc thì sẽ về nơi đâu? Giữa bóng tối hun hút này, anh không thấy được lối thoát cho ngày mai, chỉ có sự nghẹt thở tuyệt vọng và lạnh lẽo.